شکوفه قاسمی : کارشناس ارشد صنایع غذایی ؛ دانشگاه علوم پزشکی تهران
تحریریه زندگی آنلاین : بهترین نوشیدنی ها
آب: در صورت هیدراتاسیون، آب بهترین گزینه برای افراد دیابتی است، زیرا باعث افزایش قند خون شما نمیشود. هیدراتاسیون مناسب بر سلامت جسمی و روانی تأثیر میگذارد و هر سیستم بدن نیاز به آب دارد. مصرف آب به مقدار کافی میتواند باعث دفع بیشتر گلوکز از طریق ادرار شود. سطح قند خون بالا میتواند باعث کمبود آب بدن شود. هنگامی که فرد به علائم گرسنگی و تشنگی یا خوردن شیرینی نیاز دارد، میتواند اشتباه کند. این باعث میشود برخی از افراد به نوشابه و آبمیوهها میل پیدا کنند. در صورت بروز چنین تمایلی، بهتر است ابتدا یک لیوان آب بنوشید و سپس ببینید که بدن چگونه واکنش نشان میدهد.
بدون شک، آب از همه لحاظ یک نوشیدنی عالی است، چرا که نه قند و نه کربوهیدرات دارد و به راحتی هم قابل دسترس است. شاخههای گیاهان خوشمزه مانند نعنا و ریحان را نیز میتوان به آب اضافه کرد. یک مطالعه نشان میدهد که افزودن عصاره آلوئهورا به آب ممکن است به نفع افراد دیابتی باشد.
بیشتربخوانید:
نسخه تغذیه برای درمان و پیشگیری از دیابت
آب خیار: خیار سرشار از آهن، فسفر، انواع اسیدآمینهها، ویتامین A، ویتامین B1، ویتامین C، ویتامین B2 است و برای سلامت بدن بسیار مفید است. آب خیار دارای اثر حلکننده و دفع اسید اوریک، تصفیهکننده خون، ضد قند خون و ضد سم است. طعم آن نیز مورد پسند میباشد. به آب خیار معمولاً آب هویج، آب انگور، آب سیب، آب کرفس و یا آب کاهو به منظور تغییر طعم و تکمیل و یا تقویت اثر درمانی آن افزوده میشود. همچنین خیار بسیار خنککننده است و التهاب را کاهش میدهد، ادرارآور است و برای کاهش علائم آرتریت مفید است. تحقیقات اخیر نشان داده است که مصرف خیار به کاهش قند خون کمک میکند.
آب آلو بخارا: آب آلو بخارا حاوی پتاسیم و انواع ویتامینها میباشد. همچنین دارای خاصیت کاهش قند خون، تببر، صفرابر، دافع بلغم و ضد عطش میباشد. آشامیدن آب آلوبخارا جهت درمان و جلوگیری از استسقا، گلودرد، سرفه، ورم و سنگ کلیه، کمخونی، تلخی دهان، مسمومیت، تصلب شرائین، اسید اوریک و خشکی معده نیز میتواند مفید و مؤثر واقع شود.
آب انار: از جمله آبمیوه مفید بیماران دیابتی میتوان آب انار نام برد که اثر مفرح دارد. مصرف رقیقشده آن با آب، در رفع بیماری قند خون، بیماریهای مجاری ادرار، بیماریهای مختلف ناشی از التهاب دستگاههای بدن و در بیماران عدم کفایت ترشح صفرا توصیه شده است. برای افراد مبتلا به قند خون آب انار ترش مفیدتر از انار شیرین است.
قهوه: در مورد مصرف قهوه در مبتلایان به دیابت بحث وجود دارد.. یک مطالعه در سال 2012 نشان داد که نوشیدن قهوه میتواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 کمک کند و سطح خطر را برای افرادی که دو تا سه فنجان در روز مینوشند کاهش میدهد. این همچنین در مورد افرادی که روزانه چهار فنجان یا بیشتر قهوه کافئیندار یا بدون کافئین مینوشند، صدق میکند. مانند چای، نوشیدن قهوه بدون قند مهم است. افزودن شیر، خامه یا قند به قهوه باعث افزایش کل کالری میشود و میتواند بر قند خون تأثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید
ارتباط دیابت با کمبود ویتامین D
کاهش قند خون؛ عارضه شایع دیابت
آب آرتیشو یا کنگر فرنگی: از جمله آب سبزیجات مفید بیماران دیابتی میتوان آب با شیره برگ آرتیشو نام برد که دارای املاح معدنی مختلف است و دارای مصارف درمانی زیادی است. مصرف آن قند خون، اوره خون و مقدار درصد غیرطبیعی کلسترول خون را کاهش میدهد.
معمولاً آب آرتیشو، به آب سبزیهایی نظیر: آب کرفس، آب کاسنی، آب ترخون و یا آب جعفری برای تأثیر بهتر بر روی کبد اضافه میشود.
بهتر است بدانید که آب کرفس اثر تصفیهکننده خون و مدر - آب کاسنی اثر تصفیهکننده خون، تقویتکننده اعمال کبد و کلیه و اشتهاآور- آب ترخون اثر ضدعفونیکننده بهخصوص در دستگاه هضم و آب جعفری خاصیت تصفیهکننده خون، نیرو دهنده و بازکننده مجاری عروق دارد.
آب سبزیجات: از آنجا که بیشتر آبمیوهها قند زیادی دارند، بنابراین آب گوجهفرنگی یا آب سبزیجات جایگزین مناسبی است. میتوان سبزیجات برگ سبز که منبع ویتامینها و مواد معدنی است را با کرفس یا خیار و یک مشت توتفرنگی مخلوط کرد.
شیر کمچرب: برخی مواقع بدن به چیزی بیش از آب نیاز دارد و شیر ممکن است انتخاب خوبی باشد، شیر گاو بدون چربی یا شیر سویا، شیر برنج یا انواع شیرهای شیرین نشده آجیلها مانند شیر بادام میتواند کالری، ویتامین و موادمعدنی لازم را برای بدن فرد تأمین کند. از آنجایی که شیر حاوی مقداری کربوهیدرات است باید مقدار کربوهیدرات آن را در شمارش میزان کربوهیدرات روزانه خود به حساب آورید. نوشیدن شیر باید در روز به یک یا دو لیوان محدود شود. علاوه بر این، گزینههای کم قند مانند شیر نارگیل را میتوان امتحان کرد. لازم به ذکر است که شیر سویا و برنج حاوی کربوهیدرات هستند. حتی شیر بادام بدون قند مقدار کمی کربوهیدرات دارد، اما فرد مبتلا به دیابت باید ارزش غذایی شیر خود را بررسی کند و از میزان کربوهیدرات موجود در یک وعده خود اطمینان حاصل کند.
بیشتربخوانید:
رژیم غذایی مدیترانه ای
شربت آبلیمو: هیچ چیز مانند شربت آبلیمو در تابستان مزه نمیدهد. بهتر است که این شربت را خودتان در منزل تهیه کنید. به این ترتیب، آب، لیموی فشرده تازه، شیرینکننده بدون کالری و چند قالب یخ را مخلوط کرده و سپس یک نوشیدنی سالم را نوش جان کنید.
بدترین نوشیدنیها
نوشیدنیهای گازدار و رژیمی
نوشیدنیهای گازدار در بالای لیست نوشیدنیهایی که باید از آنها اجتناب شود، ذکر شده است.
نوشابههای گازدار و اسیدی نیز با افزایش وزن و پوسیدگی دندان در ارتباط هستند، بنابراین بهتر است آنها را دور از چشم قرار دهید. شیرینکنندههای مصنوعی، مانند آنهایی که در کولاهای رژیمی وجود دارند، میتوانند بر روی باکتریهای موجود در روده تأثیر منفی بگذارند. در مقابل، این ممکن است مقاومت به انسولین را افزایش دهد، که میتواند سبب دیابت یا بدتر شدن آن شود.
طبق یک مطالعه که در سال 2009 انجام شد، افزایش مصرف نوشیدنی رژیمی با خطر ابتلا به سندرم متابولیک همراه بود. این سندرم به تعدادی از شرایط اشاره دارد، از جمله:
فشار خون بالا
میزان کلسترول بالا
میزان تری گلیسیرید بالا
افزایش وزن
قندخون بالا
بیشتربخوانید:
نکات طلایی تغذیهای از رژیمهای لاغری تا دیابت و کرونا (قسمت اول)
نوشیدنیهای انرژیزا
نوشیدنیهای قندی مانند نوشیدنیهای انرژیزا، میتوانند خطر دیابت نوع 2، افزایش وزن و سندرم متابولیک را افزایش دهند. اضافه وزن یک عامل خطر برای ایجاد دیابت نوع 2 است و هم چاقی و هم دیابت از ویژگیهای سندرم متابولیک هستند. نوشیدنیهای انرژیزا هم از نظر کافئین و هم از نظر کربوهیدرات زیاد هستند. تحقیقات نشان داده که نوشیدنیهای انرژی زا نه تنها قند خون شما را افزایش میدهند، بلکه باعث مقاومت به انسولین میشوند. این مقاومت ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد. کافئین زیاد میتواند باعث تحریکپذیری، افزایش فشار خون و بیخوابی شود. همه اینها بر سطح سلامت کلی فرد تأثیر میگذارد.
آبمیوههای قندی
آبمیوههای شیرین میتوانند مقدار زیادی کربوهیدرات را به رژیم اضافه کنند. این به قند خون آسیب میرساند و خطر اضافه وزن را افزایش میدهد. کسانی که مایل به نوشیدن آبمیوه هستند باید اطمینان حاصل کنند که یک آبمیوه 100 درصد خالص را که حاوی قند اضافه نیست، دریافت میکنند. علاوه بر این، آب معدنی را میتوان به یک یا دو آب میوه مورد علاقه اضافه کرد.
کوکتلهای میوهای
نوشیدنیهای شیرین مانند کوکتلهای میوه مانند آبمیوه با شکر شیرین میشوند، اما معمولاً حاوی مقادیر زیادی قند یا شربت ذرت هستند و حاوی کمی آبمیوه طبیعی هستند. مقادیر زیادی قند را فراهم میکنند، اما از ارزش غذایی بسیار کمتری نسبت به آبمیوههای 100 درصد خالص برخوردار هستند. کوکتلهای میوهای میتوانند باعث افزایش قند خون در مقایسه با نوشابههای گازدار شوند. افراد دیابتی میتوانند از مقادیر آب میوههای تازه و صد در صد خالص لذت ببرند، اما در مورد کوکتلهای میوهای آماده که حاوی آب میوه واقعی نیستند، مراقب باشید.
نوشیدنیهای الکلی
اگر به دلیل دیابت فشار خون بالا یا آسیب عصبی دارید، مصرف بیش از حد الکل میتواند این شرایط را بدتر کند. یک مطالعه حاکی از افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در مردان مشروبات الکلی است. در همین مطالعه مشخص شد که در زنان به دلیل مصرف زیاد خطر ابتلا به پیشدیابت یا دیابت نوع 2 را افزایش داده و مصرف متوسط شراب خطر کمتری برای دیابت نوع 2 دارد. الکل بر تولید گلوکز کبد تأثیر میگذارد که میتواند منجر به کاهش غیر منتظره قند خون یا هیپوگلیسمی شود. مصرفکنندگان انسولین باید از تأثیر الکل بر میزان گلوکز آگاه باشند