گلبرگ شعبانی؛ کارشناس ارشد تغذیه
اثر عدم مصرف میوه و سبزی بر بیماری‌های قلبی عروقی
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف کم میوه و سبزیجات منجر به مرگ‌ومیر میلیون‌ها نفر براثر سکته قلبی می‌گردد خصوصاً در کشورهایی که مصرف میوه و سبزی بسیار ناچیز است.
میوه و سبزی منابع خوب فیبر، پتاسیم، منیزیوم، آنتی‌اکسیدان و فنولیک می‌باشند که باعث کاهش فشارخون و کلسترول می‌شوند.
همچنین این مواد ارزشمند در حفظ سلامت و افزایش باکتری‌های مفید که در هضم و جذب مواد غذایی فعال می‌باشند، نقش دارند.
افرادی که به میزان کافی میوه و سبزی دریافت می‌کنند به‌ندرت دچار چاقی و اضافه‌وزن می‌شوند.
تمرکز سازمان جهانی تغذیه، بر دریافت مناسب کالری، ویتامین و کاهش نمک و شکر می‌باشد درنتیجه بهتر است مردم را به دریافت مواد غذایی مناسب تشویق نماییم.
طبق تحقیقات صورت گرفته میزان دریافت مناسب میوه‌جات 300 گرم در روز می‌باشد که معادل 2 عدد سیب است و میزان سبزیجات 400 گرم در روز است که حدوداً 4 تا 5 عدد هویج خام می‌باشد.
کشورهای جنوب آسیا، شرق آسیا و آفریقا از کمبود میوه رنج می‌برند درنتیجه میزان سکته قلبی در این کشورها بیشتر است.
همچنین دیده‌شده است که زنان بیشتر از مردان از میوه و سبزی استفاده می‌نمایند درنتیجه توصیه می‌شود مصرف این مواد باارزش در مردان، بیشتر موردتوجه قرار گیرد.
کبد چرب و دیابت
گرسنگی متناوب باعث تنظیم انسولین و کنترل قند خون و پیشگیری از کبد چرب می‌شود.
امروزه کبد چرب در اغلب جوامع به‌طور گسترده‌ای شیوع پیدا نموده است.
در دوره گرسنگی متناوب افراد اجازه دارند آب، چای معمولی و قهوه بدون شکر میل نمایند.
طول دوره گرسنگی بین 16 تا 24 ساعت ادامه پیدامی کند و افراد در طی دو روز در طول یک هفته اجازه دریافت حدود 500 تا 600 کالری غذا دارند.
داده‌های آزمایش نشان داد کاهش چربی کبد در پیشگیری از دیابت بسیار مؤثر است.
مکمل‌های غذایی مرتبط با سلامت در کودکان و افراد بالغ
مکمل‌ها که به دلایل گوناگون ازجمله کاهش وزن، ماهیچه سازی، بهبود تمرینات ورزشی و افزایش انرژی مصرف می‌شوند با خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف در کودکان و افراد بالغ در ارتباط‌‌اند.
طبق تحقیقات اخیر، این نوع مکمل‌ها در مقایسه با مکمل‌های ویتامینی 3 برابر منجر به مشکلات پزشکی می‌شوند.
همچنین مکمل‌هایی که به‌قصد بهبود مشکلات جنسی مصرف می‌شوند 2 برابر باعث وخیم‌تر شدن شرایط فوق می‌گردند.
یک تحقیق صورت گرفته در افراد زیر 20 سال در کشور آمریکا که مکمل‌های تجاری را مصرف می‌نمودند، نشان می‌دهد که 40% این افراد مبتلابه بیماری‌های منجر به بستری شدند.
مصرف بعضی مکمل‌ها منجر به سکته قلبی، سرطان بیضه، تخریب و مشکلات کبدی و درنهایت مرگ می‌شود.
عوارض ناشی از مصرف این مکمل‌ها در هر دو جنس دیده‌شده است که در مردان می‌توان به بزرگ شدن پستان، ریزش مو و طاسی و تحلیل رفتن بیضه‌ها اشاره کرد.
همچنین در زنان کلفت شدن صدا، افزایش مو زائد در بدن و آکنه بروز می‌کند.
در ضمن، مشکلات کبدی، افزایش کلسترول بد، کاهش کلسترول خوب، خشونت و رفتارهای پرخاشگرانه و ایجاد انواع تومور از دیگر عوارض سوءمصرف این نوع مکمل‌ها می‌باشد.
آیا مکمل‌های رژیمی بر بیماری قلبی مؤثرند؟
در مطالعه گسترده‌ای که توسط موسسه جان هاپکینز انجام گرفت، نشان داده شد که مکمل‌های مختلف رژیمی تأثیری بر طول عمر طولانی و یا ممانعت از بیماری‌های قلبی نداشتند.
آنها در این تحقیق به این نتیجه رسیدند که مفیدترین راهکار برای جلوگیری از بیماری قلبی و افزایش طول عمر، رعایت رژیم کم‌نمک و تا حدودی مکمل امگا تری و در بعضی افراد مکمل اسیدفولیک است.
حتی آنها دریافتند مکمل‌های ترکیبی کلسیم و ویتامین د تا حدودی حمله قلبی را افزایش می‌دهد.
آمارها حاکی از مصرف حداقل یک مکمل روزانه توسط یک آمریکایی سالانه می باشدکه حدود 31 بیلیون بار مالی به همراه دارد.
درصورتی‌که اثبات فواید این مکمل‌ها راه به‌جایی نبرده است.
محققان امروزه براین باورند که مردم باید مواد مغذی خود را از رژیم سالم دریافت کنند و اغلب افراد نیازی به دریافت مکمل ندارند.
در بررسی انجام‌شده حدود 3680 فرد با فشارخون بالا رژیم کم‌نمک توصیه شد. بعد از پایان بررسی 33 درصد از مرگ‌ومیر مورد انتظار کاسته شد.
اما مصرف مکمل‌ها کاهش 8 درصدی در حمله قلبی را نشان دادند.
البته کاهش 20 درصدی حمله قلبی در اثر مصرف اسیدفولیک مشاهده شد که بیشتر در نواحی بود که مکمل یاری غلات با اسیدفولیک انجام نمی‌شد.
بنابر یافته‌های فوق، رعایت رژیم غذایی مناسب در مقایسه با مصرف مکمل‌ها تأثیر بیشتری بر جلوگیری از مشکلات قلبی به همراه خواهد داشت.
ارتباط مستقیم مصرف بالای گوشت قرمز با مرگ زودرس
دریافت بالای گوشت قرمز خصوصاً از نوع فرآوری شده با مرگ زودرس در ارتباط است.
در تحقیقات اخیر نشان داده‌شده است، در افرادی که مصرف گوشت قرمز را در برنامه خود کاهش داده‌اند و منابع پروتئینی خود را از سایر منابع ازجمله تخم‌مرغ، ماهی، غلات کامل، حبوبات تأمین می‌نمایند، خطر ابتلا به مرگ میر کاهش افته است.
انواع گوشت‌های قرمز مانند گوساله، خوک، بره منجر به افزایش ابتلا به بیماری‌های دیابت نوع 2، قلبی عروقی، برخی از انواع سرطان‌ها می‌گردد.
یک تیم تحقیقاتی در کشور آمریکا پرسشنامه‌هایی را در اختیار افراد به‌صورت دو گروه 30 تا 55 سال و 40 تا 75 سال قراردادند.
در این پرسشنامه‌ها از افراد، سؤالاتی در رابطه با غذای مصرفی و میزان مصرف آنها در یک سال اخیر سؤال گردید.
پس از تطبیق سؤالات با نتایج موجود و بررسی سایر فاکتورها به‌جز سن افراد، مشاهده گردید افزایش مصرف گوشت قرمز به میزان 3/5 واحد در هفته یا بیشتر از نوع فراوری‌شده یا غیر فراوری به مدت 8 سال با 10 درصد افزایش خطر ابتلا به مرگ‌ومیر در سال‌های آتی مرتبط می‌باشد.
همچنین افزایش مصرف گوشت‌های قرمز فراوری‌شده مانند سوسیس، هات‌داگ، کالباس و سالامی به میزان 3/5 واحد در هفته و حتی بیشتر از این میزان با افزایش 13 درصد خطر ابتلا به مرگ‌ومیر مرتبط می‌باشد.
ارتباط بیماری‌های قلبی عروقی با افزایش وزن
طبق تحقیقات صورت گرفته بر روی افراد دارای اضافه‌وزن، خطر ابتلابیشتر این افراد به انواع بیماری‌های قلبی عروقی و فشارخون وجود دارد.
یک تحقیق صورت گرفته بر روی 96 متغیر ژنتیکی در کشور سوئد نشان دادافراد زیادی به دلیل وجود چربی بدن و افزایش BMI در شرف ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستند زیرا افزایش این دو فاکتور رابطه مستقیمی با افزایش بیماری‌های مربوط به دریچه آئورت و سایر بیماری‌های قلبی عروقی دارد.
آسیب وارده به این دریچه به معنای خروج کمتر خون از رگ‌های خروجی قلب و درنتیجه کار بیشتر قلب برای پمپ کردن خون می‌باشد و در فرد خستگی، تعداد تنفس پایین‌تر، درد قفسه سینه و ضربان قلب مشاهده می‌شود.
افراد دارای اضافه‌وزن بیشتر از سایرین در معرض سایر بیماری‌های قلبی عروقی ازجمله نارسایی قلبی، ترومبوزیس وریدی، فشارخون و آمبولیسم ریوی می‌باشند.
همچنین تحقیقات نشان می‌دهند اگرچه این متغیرهای ژنتیکی در ایجاد چاقی فرد می‌توانند مؤثر باشند، مهم‌ترین عامل در پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی، ورزش و پیروی از برنامه‌های غذایی سالم می‌باشد.
پس توصیه به تغییر در سبک زندگی و ایجاد عادات سالم در تمام افراد راهگشاست و داشتن وزن ایده آل یعنی در محدوده BMI 18/5 تا 25 کلید این معماست.
ارتباط کمبود ویتامین K با محدودیت حرکتی در افراد مسن
به دلیل افزایش جمعیت افراد مسن در دهه‌های اخیر، بهتر است عوامل ایجاد ناتوانی در آنها مورد بررسی قرار گیرد.
کمبود ویتامین k با شروع بیماری‌های مزمن که می‌تواند منجر به ناتوانی گردد در ارتباط است.
در یک تحقیق جدید دو بیومارکر موردمطالعه قرار گرفت:
1) سطح ویتامین K در گردش
2) اندازه‌گیری ویتامین K (ucMGP پلاسما). طبق مطالعه اخیر بر اساس سلامت، سن، ترکیبات بدن نشان داده‌شده است افراد مسنی که از ناتوانی درحرکت رنج می‌برند، میزان سطوح پایین‌تری از این ویتامین را در خون دارند میزان ویتامین K موجود در خون، منعکس‌کننده میزان K برنامه غذایی فرد است که در صورت کاهش باید بیشتر موردتوجه قرار گیرد.
منابع غذایی غنی از K شامل سبزیجات برگ سبز، اسفناج، بروکلی و برخی لبنیات می‌باشند. یک فنجان اسفناج خام 145 میکروگرم، یک فنجان کلم خام 113 میکروگرم و نصف فنجان بروکلی پخته‌شده 110 میکروگرم ویتامین K دارد.
بنابراین توصیه می‌شود افراد سالمند و یا کسانی که از سالمندان مراقبت می‌کنند، گنجاندن این مواد غذایی در برنامه روزانه را در نظرداشته باشند.
معجزه پروبیوتیک‌ها
روش جدید درمان کودکان مبتلابه سوءتغذیه در تولید غذاهای درمانی خاص با محتوای میکروبیوم‌های روده انجام گرفت.
تیمی از محققان دانشگاه واشنگتن در تحقیقی که در بنگلادش انجام دادند به این نتیجه رسیدند میکروبیوم روده این کودکان بسیار فقیر است و به این افراد زیر نظر موسسه در روزهای خاص غذاهای محتوی میکروبیوتای مفید داده شد. که نتایج بسیار قابل‌توجه بود.
ازآنجایی‌که 150 میلیون کودک زیر 5 سال مبتلابه سوءتغذیه هستند این راهکار درمانی بسیار جدید می‌تواند چاره بسیار مناسبی باشد.
بیشتر بخوانید:
دانستنی‌های تغذیه
دانستنی‌های همگانی تغذیه
تغذیه آنلاین
تغذیه آنلاین
