حدیث خسروی؛ کارشناس تغذیه - محمدرضا قنبریان؛ کارشناس تغذیه
فواید چای سبز
در مطالعهای که طی یازده سال بر روی 40 هزار فرد ژاپنی بین 49 تا 79 ساله که بهطور روزانه چای سبز مصرف میکردند انجام شد نتایج جالبی به دست آمد.
اهمیت این تحقیق، طولانی بودن دوره تحقیق است که اهمیت نتایج بهدستآمده را افزایش میدهد.
مطالعه از سال 1994 شروع شد و طبق اطلاعات جمعآوریشده، هیچکدام از شرکتکنندگان سابقه سکته بیماریهای قلبی و سرطان نداشتند.
محققان دریافتند که به دنبال افزایش دریافت چای سبز خطر مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبی در این جمعیت کاهشیافته است.
نتایج بهدستآمده ارتباط قویتری را با مصرف چای سبز در زنان نشان داد، بهاین صورت که ریسک مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبی در زنانی که 5 فنجان چای سبز در روز مصرف کرده بودند، تا حدود 31 درصد کاهش یافت.
با توجه به آسیبپذیرتر بودن زنان درزمینه بیماریهای قلبی بخصوص بعد از یائسگی، بهتر است مصرف چای سبز در خانمها بهعنوان یک توصیه مهم مدنظر قرار گیرد.
سیگار و آرتریت روماتوئید
اهمیت ترک سیگار در به تعویق انداختن بیماریهای قلبی به اثبات رسیده، اما در مطالعات جدید تأثیر آن بر آرتریت بررسیشده است.
در تازهترین مطالعه کوهورت انجامشده، تغییر سبک زندگی بر آرتریت ارزیابی شد. نتایج مطالعه تأثیر مثبت ترک سیگار را بر بهبود علائم آرتریت همانند بیماریهای قلبی نشان داد.
البته با ابن تفاوت که تأثیر ترک سیگار بر بیماریهای قلبی بهسرعت قابلمشاهده است ولی در بیماران آرتریتی، ترک سیگار بعد از مدتزمان طولانیتری تاثیرمثبت خود را نشان میدهد.
تخممرغ و سکته مغزی
مطالعه جدید در دانشگاه فنلاند نشان میدهد که مصرف متوسط کلسترول در رژیم غذایی یا مصرف یک تخممرغ در روز، افزایش خطر سکته مغزی را به دنبال نخواهد داشت.
یافتههای مطالعات قبلی مربوط به ارتباط کلسترول رژیم غذایی یا مصرف تخممرغ با خطر سکته مغزی، متناقض بوده است.
بعضی از مطالعات ارتباط بین مصرف کلسترول بالا و خطر ابتلا به سکته مغزی را نشان دادهاند، درحالیکه برخی مصرف تخممرغ را دلیلی بر کاهش بروز سکته مغزی میدانند.
برای برخی افراد، کلسترول رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در افزایش سطح سرمی کلسترول دارد و در بعضی مطالعات نشان دادهشده افرادی که حامل فنوتیپ 4 لیپوپروتئین E هستند، نقش کلسترول رژیمی در افزایش کلسترول خون آنها مؤثرتر است.
اما یافتههای تحقیق جدید نشان میدهد مصرف متوسط کلسترول و یا مصرف تخممرغ روزانه حتی در افرادی که بهطور ژنتیکی به اثرات کلسترول رژیم غذایی حساسترند، با خطر سکته مغزی همراه نیست. البته مطالعه بر روی جمعیت بزرگتر، توصیه میشود.
نوسان وزن در سنین بالا، خطر زوال عقل را به دنبال دارد
ازآنجاییکه جمعیت مسن جهان رو به گسترش است، مشکلات مربوط بهسلامت مغز و حافظه از اهمیت ویژهای برخورداراست.
مطالعات زیادی تاثیرمنفی ریسک فاکتورهای سندرم متابولیک (چربی خون، شاخص توده بدنی، قند خون و...) را بر سلامت مغز نشان دادهاند.
اما در مطالعه جدید، تغییرات وزنی سریع (کاهش یا افزایش 10% درشا خص توده بدنی) منجر به افزایش ریسک زوال عقل شد.
محققان به این نتیجه رسیدند که هم افزایش و هم کاهش وزن در سنین بالا، هردو ریسک دمانس را افزایش میدهند.
بنابراین بررسی اهمیت پایش وزن حتی در سنین بالا مهم بوده و باید در مراقبتهای بهداشتی و یا معاینات پزشکان موردتوجه قرار گیرد.
ورزش بهترین وسیله دفاعی در مقابله با چاقی شکمی
محققان، تاثیردو روش اصلاح سبک زندگی (فعالیت بدنی) و استفاده از دارو را در ارتباط با کاهش چربیهای احشایی مورد ارزیابی قراردادند.
چربیهای احشایی بر عملکرد اندامهای داخلی مثل قلب و کبد تأثیرات منفی زیادی دارد. اندازهگیری نمایه توده بدنی شاخص مناسبی برای تعیین میزان چربیهای احشایی نیست.
محققان طی یک دوره 6 ماهه 3602 شرکتکننده را در مطالعهای موردبررسی قراردادند. هر دو مداخله دارویی و فعالیت بدنی باعث کاهش چربیهای های احشایی شد اما فعالیت بدنی در کاهش وزن مؤثرتر بود.
محل ذخیره و نوع چربیها بسیار مهم هستند ورزش و فعالیت بدنی نقش بسیار مهمی در از بین بردن چربی ناحیه شکمی دارد.
شرکتکنندگان در تمرینات ورزشی 65 درصد زن بودند. با میانگین سنی 54 سال و میانگین نمایه توده بدنی 31.
با توجه به افزایش روند چاقی شکمی و تأثیر آن بر مرگ و میرو بیماری سندرم متابولیک و دیابت، باید مداخلات لازم از قبیل اصلاح سبک زندگی بهدقت مورد توجه افراد و بخصوص تدوینکنندگان برنامههای بلندمدت سلامتی قرار گیرد.
لازم به یادآوری است که واردکردن ورزش در برنامه روزانه یکی از کاربردیترین و آسانترین راهکارهای اصلاح سبک زندگی است که قابلیت اجرایی داشته و در مقایسه با سایر روشهای پیشگیری هزینه بسیار اندکی در بردارد.
نقش مواد معدنی در بیماری MS
برخی مطالعات نشان دادهاند که مواد معدنی نظیر روی و آهن میتوانند در چگونگی پیشرفت MS مداخله کنند.
اما در اینکه آیا اصولاً مواد معدنی در ابتلا به بیماری MS مؤثر هستند یا خیر، اطلاعات کمی وجود دارد.
در مطالعه جدیدی که انجام شد، هیچ ارتباطی بین دریافت رژیمی چند ماده معدنی و ابتلا به MS یافت نشد.
یافتههای قبلی نشان دادهاند که دریافت بالای ویتامین D با خطر کمتری از MS همراه است اما یافتههای این مطالعه نشان میدهد که دریافت مواد معدنی اهمیت چندانی در تعیین ریسک ابتلا به MS ندارد.
در این مطالعه آهن، روی، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، فسفر، منگنز و مس در دو گروه 80920 و 94511 نفری از پرستاران زن که MS نداشتند موردبررسی قرار گرفت.
زنان از طریق یک پرسشنامه درباره رژیم غذایی و هر نوع مکمل مصرفی، هر چهار سال به مدت 20 سال پیگیری شدند.
در طول این مدت 479 نفر به MS مبتلا شدند. محققین مصرف مواد معدنی زنان را بررسی کردند تا ببینند آیا مصرف بیشتر با ریسک بالاتری از MS ارتباط دارد یا خیر؟ شایان توجه است که چنین ارتباطی یافت نشد.
شایانذکر است که محققان در ابتدای مطالعه مصرف مواد معدنی قبل از شروع MS را اندازهگیری کرده بودند ولی با پایش آن در طول مدت تحقیق، ارتباطی بین مصرف مواد معدنی و MS مشاهده نکردند.
یکی از محدودیتهای این مطالعه این بود که تنها زنان مورد مطالعه قرار گرفتند و بیشتر آنها سفیدپوست بودند بنابراین نتایج این مطالعه را نمیتوان بهطور مستقیم به مردان و افراد نژادهای دیگر تعمیم داد.
فواید و مضرات مصرف آبمیوه
میوهها و سبزیها غنی از مواد معدنی و ویتامین هستند و بهطورکلی گیاهان در کاهش التهاب، پیشگیری از بیماریها و بهبود سلامتی مؤثر هستند.
فرایند آبمیوه گیری درواقع استخراج مایعات غنی از ریزمغذیهای میوه و سبزیها است که طی آن فیبر میوه جدا میشود.
برخی از آبمیوهها غنی از پروبیوتیک هستند. درواقع مصرف آبمیوهها راهی ساده و آسان برای دریافت مواد مغذی هستند.
اما از سوی دیگر به دلیل حذف فیبر، قند موجود در آبمیوه بهسرعت جذبشده و منجر به افزایش سطح قند خون میشود.
اغلب آبمیوهها فاقد فیبر و پروتئین هستند لازم است بخصوص افراد مبتلابه دیابت بهمنظور کنترل قند خون، در مصرف آن احتیاط کنند.
افراد دیابتی در صورت کنترل مناسب قند خون باید از آبمیوههای کم کربوهیدرات و در حجم کم استفاده کنند.
ورزش و بیماری کبدی
محققان در تحقیق جدیدی نشان دادند ورزش پیادهروی و ورزشهایی که باعث تقویت عضلات میشوند، به نحو مؤثری در کاهش مرگومیر مبتلایان به سیروز مؤثر هستند.
متأسفانه بیماریهای مزمن کبدی به دلیل چاقی بیرویه، روبه گسترش بوده و توصیه ورزشی در بیماریهای کبدی معمولاً نادیده گرفته میشود.
محققان امیدوارند یافتههای جدید راه را برای تنظیم پروتکل ورزشی در بیماران کبدی هموار سازد.
بیشتر بخوانید:
دانستنیهای تغذیه
دانستنیهای همگانی تغذیه
تغذیه آنلاین