به قلم : دکتر عمار صالحی - متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی
تحریریه زندگی آنلاین : کم‌اشتهایی در کودکان می‌تواند به دلایل مختلف زیر ایجاد شود:
کمبود ویتامین‌ها و کمبود آهن و روی می‌تواند باعث بی‌اشتهایی در کودکان بشود، چون اکثر مادران در دادن قطره آهن و مولتی‌ویتامین سهل‌انگاری می‌کنند.
مشکل ریفلاکس و کمبود ویتامین D
یبوست
لوزه سوم و مشکل تنفسی
عفونت ادراری
حسادت‌های کودک به کودک تازه متولد شده در خانواده گاها به شکل بی‌اشتهایی و لجبازی بروز می‌کند تا کودک توجه والدین را جذب کند.
بیشتربخوانید:
راه کارهای تربیت غذایی کودک
والدین کودکان مبتلا به کم‌وزنی لازم است نکات زیر را رعایت کنند:
لازمه وزن گرفتن دریافت کالری بیشتر است، بنابراین راهکار اول برای کودکان کم‌وزن اصلاح کم‌اشتهایی است. در مورد کم‌اشتهایی نیز باید علل آن مشخص شود تا اگر مسائلی به جز غذا می‌باشد، رفع گردد. گاها ممکن است به علت درگیری مقطعی والدین در یک برهه زمانی کودک کم‌اشتها شده و به دنبال آن وزن‌گیری مناسبی نداشته باشد.
تنظیم خواب کودکان بسیار مهم است. کودک اگر صبح هنگام تا ساعت 11-10 صبح بخوابد، عملا مهم‌ترین وعده غذایی که صبحانه می‌باشد را حذف نموده است. خواب 4 تا 3 ساعته کودکان در بعداز‌ظهر سیکل خواب شبانه آنها را بر هم زده و باعث می‌شود کودک تا بعد از ساعت 12 بیدار مانده و این خود باعث عدم ترشح هورمون‌های مربوط به رشد در کودک می‌شود یا به صورت مناسب ترشح نمی‌شود.
تعیین ساعت خاص برای وعده‌های اصلی غذا، پخت غذاهایی که کودک خودش قادر به خوردن آنها باشد، تهیه ظروف جذاب برای کودکان، مصرف شربت زینک، قرار دادن میوه‌های حاوی ویتامین C و مغزها در میان‌وعده‌ها، توجه به زمان خواب بچه‌ها، ترکیب غذاها با هم مثلا تخم‌مرغ پخته با ماست میوه‌ای میکس شود.
یکی از مشکلات کم‌غذایی مخصوصا در بچه‌های زیر دو سال، مصرف بی‌برنامه شیر خشک یا شیر پاستوریزه است. به این موضوع هم باید توجه بشود.
بیشتربخوانید:
7 خوراکی که به رشد قد در کودکان کمک می‌کند
باید از غذاهایی که برای کودک جذابیت دارند، شروع کرد. اکثر بچه‌ها در حال حاضر غذاهایی مانند فست‌فود را بیشتر می‌پسندند، اما به شرط اینکه در منزل و با مواد اولیه سالم تهیه بشوند، مثلا تهیه اسنک با سبزیجات و قارچ و گوشت در منزل یا لقمه در فر، البته جهت حفظ سلامت غذاها باید پیشنهاد پخت در فر داده بشود یا میان‌وعده‌هایی همچون سالاد الویه یا شیرموز و ... .
برای افزایش اشتها هم محیط آرام خیلی می‌تواند موثر باشد. همراه غذا یا قبل از غذا از مواد غذایی ترش استفاده شود که اشتهای کودک تحریک گردد.
سبک رفتاری مادر خیلی مهم است. هیچ تنبیه یا تشویقی نباید در کار باشد. کودک حتی از نوع نگاه مادر هم متوجه نگرانی او می‌شود و من باب لجبازی به نخوردن غذا ادامه می‌دهد. وعده غذایی روبروی کودک گذاشته می‌شود و به او برای غذا خوردن زمان داده می‌شود. اگر کودک نخورد، بدون هیچ حرف و قیافه گرفتنی توسط مادر غذا برداشته می‌شود، اما حتی اگر کودک تقاضای غذا کرد، باید او را تا وعده بعدی منتظر نگه داشت.
توصیه به استفاده از صبحانه كامل (كره بادام‌زمیني + انواع مغزها)، استفاده از وعده‌هاي كم‌حجم، ولي تعداد وعده‌هاي بیشتر، میان‌وعده‌هاي پركالري مثل حلوا، پوره سیب‌زمیني، سوپ پرپروتئین، شیر موز خرما، تزئینات غذا مطابق با سلیقه كودك طوري كه براي او جذاب‌تر باشد، خواب كافي و استفاده از بستني و ژله هم خیلي خوب است، چون اكثر بچه‌ها دوست دارند.
بیشتربخوانید:
صبر؛ چاشنی غذا خوردن کودک
مادران حبوبات را از قبل خیس کنند و تا حدی نفخ آنها را بگیرند و بعد آنها را تفت بدهند (بدون اینکه از قبل پخته بشود). بعد حبوبات را آسیاب کنند و هر بار در غذای بچه از این حبوبات اضافه کنند.
تنقلات ناسالم مثل انواع کیک‌ها، شکلات‌ها و تافی‌ها ترجیحا در منزل خریداری نشوند، چون به تجربه ثابت شده که کودکان این تنقلات را جایگزین وعده ناهار یا شام می‌کنند.
غذاها را باید کم‌کم به بچه‌ها مخصوصا زیر دو سال بدهیم، اشتباهی که بیشتر مادرها دچار می‌شوند، این است که در بار اول دادن غذاها به بچه، حجم زیادی از غذاها را به او می‌دهند و باعث می‌شود کودک در روزهای بعد کم‌اشتهاتر شود. دادن تنوع به برنامه غذایی کودکان خیلی کمک می‌کند. پس سعی نمایید مخصوصا در شروع تغذیه تکمیلی غذاها را کم‌کم بدهید.
باید بچه‌ها یاد بگیرند وعده‌های غذایی اصلی‌شان را بخورند. پیشنهاد می‌شود اگر کودک وعده اصلی خود را به موقع نخورد، تا وعده بعدی کودک را منتظر نگه دارید و در این فاصله به کودک میوه بدهید. این گونه کودک یاد می‌گیرد وعده غذایی اصلی را به موقع خود بخورد و در ضمن در وعده اصلی بعد از آن اشتهای لازم را داشته باشد.
بیشتربخوانید:
چگونه به کودک غذای جدید بدهیم؟
