اعظم اسلامی مجد / مترجم
برای بیشتر والدین این شرایط به وجود آمده است که به خاطر خوردن یک غذا و یا حتی میوه و سبزی با فرزند خود بحث می‌کنند و نتوانند او را متقاعد به خوردن آن کنند.
کودکان با توجه به ذائقه و میل خود ترجیح میدهند بعضی غذاها را نخورند. در واقع این کار آنها بیشتر به این معنی است که می‌خواهند استقلال و قدرت عمل خودشان را نشان دهند.
نمی‌خورم، دلم نمی‌خواهد، دوست ندارم و ... . این جملات نیز بخش جدیدی از رشد شخصیت آنها را نشان میدهد که البته قابل احترام است و ممکن است به زودی بعد از سپری شدن این دوره، همان غذا یا خوراکی که از خوردنش امتناع می‌کردند را خیلی هم دوست داشته باشند.
بسیاری از کودکان ریزه‌خوار هستند، یعنی غذا را به مقدار و حجم کم، ولی در دفعات بیشتر می‌خورند.
اگر شرایط و محیط اطراف آنها مناسب باشد، بهتر و راحت‌تر با تغذیه مناسب و سالم آشنا می‌شوند، بنابراین انتخاب‌های بهتری خواهند داشت.
کودکان در محیطی که سایرین به تغذیه درست اهمیت میدهند، تمایل بیشتری به خوردن خوراکی‌های سالم خواهند داشت.
مدیریت غذاها
وقتی که غذا درست میکنید، طعم و مزه آن و مهم‌تر از آن ذائقه کودک خود را در نظر داشته باشید.
برخی از طعم‌دهنده‌ها، می‌توانند کودکتان را علاقه‌مند به خوردن همان غذایی کنند که دوستش ندارد.
با طعم‌دهنده‌ها می‌توانید طعم غذا را به ذائقه او نزدیک کنید، بنابراین در وهله اول لازم است کمی بیشتر بگردید و مطالعه کنید. از اینترنت کمک بگیرید و طرز تهیه خوراکی‌ها و غذاهای متفاوت را یاد بگیرید.
اگر کودکتان پاستا دوست دارد، داخل آن سبزیجات اضافه کنید.
کنار کوفته قلقلی، پوره سیب‌زمینی بگذارید. قرار نیست تمام وقت‌تان در آشپزخانه و مشغول درست کردن غذاها بگذرد. کمی بیشتر زمان بگذارید و به غذاهای معمولی و روزمره خود، چیزهای کوچکی اضافه کنید.
بیش از حد اصرار نکنید
کودکان معمولا در پذیرفتن غذاهای جدید، کمی کند و گاهی لجباز هستند. غذای جدید با طعم و بو و بافت جدید را به راحتی نمی‌پذیرند.
او را تشویق کنید فقط بخش کوچکی از آن غذای جدید را امتحان کند. اصرار نورزید که به اندازه معمولی بخورد.
همان ناخنک زدن هم فعلا کافی است. کمی صبور باشید. به زودی آن غذا نیز وارد برنامه غذایی‌اش می‌شود.
مجبور کردن کودک به خوردن غذاهای جدید، ممنوع است. هرگز او را به اجبار وادار به خوردن چیزی که فعلا نمی‌خواهد نکنید.
همین که شما و اطرافیانش را در حال خوردن آن غذا و لذت بردن از آن ببیند، کافی است. این کار می‌شود تحریک کردن او نه مجبور کردنش.
غذاهایی که دوست ندارد را با غذاهایی که دوست دارد، ترکیب کنید
سبزیجات، پنیرهای خاص و ادویه‌ها از خوراکی‌ها و طعم‌دهنده‌هایی هستند که می‌توانند به خیلی از غذاها، طعم‌های ویژه دهند.
در یک بشقاب، مقداری از همان غذای مفیدی که دوست دارد بخورد را بریزید و بعد از آن چیزهایی که دوستش ندارد به آنها اضافه کنید یا با آنها ترکیب کنید تا هر دو را با هم بخورد.
کار مخلوط کردن را به سادگی انجام دهید و پیچیده‌اش نکنید. اگر کودک شما نخود دوست ندارد، به آن کمی سس اضافه کنید.
برای کدو سبز می‌توانید یک راه بهتر را امتحان کنید، مثلا لازانیا را با نوارهای کدو سبز درست کنید. مثبت باشید و از جملات مثبت استفاده کنید، مثلا به او بگویید: خوشحالم از اینکه لازانیا را خوردی.
شما می‌دانید که به جای لازانیا از کدو سبز استفاده شده، ولی با کمی طعم‌دهنده توانسته‌اید کاری کنید که او متوجه آن نشود.
وقتی غذایش را خورد به او بگویید که همیشه چشم‌تان که به بشقابش می‌افتاد، احساس خستگی و بی‌حالی می‌کردید، ولی حالا با تمام غذایی که خورده، خستگی شما هم در رفته است و بعد بگویید: «آخیش».
از او بخواهید که فقط کمی از آن غذا بخورد، یک تکه خیلی کوچک
* بسیاری از کارشناسان بر این باورند که نصیحت کردن و حتی رشوه دادن به کودک برای خوردن آن غذاهایی که دوست ندارد، راهگشا نیست.
اگر غذایی برایش آورده‌اید که دوست ندارد، فقط از او بخواهید به اندازه یک گاز زدن از آن بخورد، نه بیشتر. بدون تحمیل و زور کردن.
او را مجبور نکنید، بلکه اجازه دهید غذایش را کامل نخورد. او اگر ببیند که دیگران همان غذا را با ولع و اشتها می‌خورند، به سمت غذا کشیده می‌شود.
* نصیحت و پند و اندرز را هم فراموش کنید، مثلا جانِ من، فقط کمی به خاطر من، یا به خاطر پدرت. این رفتارها برای غذا خوردن مناسب نیست.
* رشوه دادن ممنوع. هیچ توافقی در مورد رشوه دادن به فرزندتان برای خوردن غذا وجود ندارد. این حرکت از طرف هیچ متخصصی، توصیه نشده است.
* غذاهایی که دوست ندارد، ولی فایده بیشتری دارند را دم دستش قرار دهید
ابتدا غذایی که دوست ندارد را روی میز غذا بگذارید. کودکان به وقت بازی کردن هر وقت احساس گرسنگی می‌کنند و می‌خواهند چیزی با عجله بخورند، سراغ همان غذاها می‌روند و این می‌شود تغذیه سالم و عادت به آن.
مثلا یک ظرف پر از سبزیجات روی میز بگذارید و بگذارید گرسنه شود. دیگر نگران نشوید. حتما به سراغش خواهد رفت.
اگر از شما چیزی دیگر خواست به او بگویید که مشغول آماده کردن غذای اصلی هستید و بهتر است که فعلا با همان غذای روی میز شروع کند.
فرزندتان را مجبور نکنید که غالبا اثر منفی دارد. فقط بگذارید به اندازه کافی گرسنه شود.
با هم آشپزی کنید
گاهی لازم است که با کودکان آشپزی کنید. این فرصت برای آنها فرصتی طلایی است تا با غذاها و مواد تشکیل‌د‌هند‌ه آنها آشنا شوند.
در حین درست کردن غذا در کنار شما ممکن است د‌ل‌شان بخواهد که کمی از آن را بخورند.
اجازه بد‌هید که فرزندتان در پخت و پز سهیم باشد، البته با رعایت تمام نکات ایمنی کارهایی مثل هم زدن، پر کردن ظرف غذا و حتی آورد‌ن ظرف‌ها و چید‌ن آنها روی میز را به آنها واگذار کنید.
حتما برای کاری که انجام د‌اد‌ه‌اند، آنها را تشویق کنید و از کاری که کرد‌ه‌اند، تعریف کنید.
مثلا: «وای، چه میز قشنگی چید‌ه‌ای، چه ظرف شیکی، چه تزئینی! سالاد‌ی که خرد کرد‌ه‌ای، چه طعمی دارد!».
همگی با هم غذا بخورید
مطالعات نشان میدهند کودکان هنگام غذا خوردن به طور منظم و در کنار یکد‌یگر، چیزهای زیاد‌ی را یاد می‌گیرند.
همان چیزهایی که می‌شود عاد‌ات غذایی آنها. اگر همه اعضا با هم در خانه نیستند، این را به کودکتان توضیح دهید که مثلا: امشب نمی‌توانیم همگی با هم غذا بخوریم.
اگر کودک شما در کنار کسانی که بسیار دوستش دارد، غذا بخورد، مسلما لذت بیشتری از غذا می‌برد، در ضمن عاد‌ات غذایی دیگران روی او موثر خواهد بود، بنابراین سعی کنید با رفتار خوب در این مواقع او را تشویق به د‌اشتن رفتار خوب کنید.
نگاهی به رویکرد غذایی کودکان
متخصصان از خانواد‌ه‌ها می‌خواهند که بر روی یک الگوی غذایی درست متمرکز شوند. الگویی که در آن تمام مواد غذایی مورد نیاز بد‌ن کودکان فراهم باشد.
انتخاب برنامه غذایی مناسب شامل مواد مغذی از 5 گروه غذایی است که شامل: سبزیجات، میوه‌ها، غلات، لبنیات کم‌چرب، منابع پروتئینیِ با کیفیت مانند گوشت و تخم‌مرغ می‌باشد.
هد‌ف بعد‌ی د‌ور شدن از مصرف غذاهای فرآوری شده است.
شکر و نمک کم و افزایش گزینه‌های بهتر به جای انتخاب‌های مضر.
حجم و اندازه غذایی که به کودکتان می‌د‌هید را نیز مد نظر داشته باشید
همه ما می‌توانیم به طور جد‌ی بگوییم که هر روز و حتی هر وعد‌ه چقد‌ر غذا می‌توانیم بخوریم، بنابراین در مورد کود‌ک‌مان نیز می‌توانیم حد‌س بزنیم.
با توجه به سن کودک، میزان غذایی که به او می‌د‌هید را در نظر بگیرید.
قطعات غذای کودکان بهتر است کم باشد که د‌چار پرخوری نشوند، ولی سعی کنید به تعداد دفعات بیشتری به آنها غذا بد‌هید.
توجه داشته باشید که بسیاری از کودکان در وعد‌ه‌های غذایی، به اندازه کافی و متناسب با سن و سال‌شان غذا نمی‌خورند.
به طور کلی 3 وعد‌ه غذای اصلی و 2 میانوعده برای کودکان و بزرگسالان مناسب است.
سعی کنید اگر کودکتان در وعد‌ه‌های اصلی غذای کافی دریافت نمی‌کند، در میانوعده به او غذای با کیفیت و مناسب دهید.
حساسیت‌های غذایی کودکتان را مد‌نظر قرار دهید
تحقیقات اخیر نشان میدهند که کودکان با آنکه طعم‌های مختلف را دوست دارند تجربه کنند، ولی در نهایت غذاهای شیرین را به غذاهای شور و ترش ترجیح میدهند.
این ذائقه با بزرگ‌تر شدن تغییر می‌کند. علاقه آنها به غذاهای شیرین به این د‌لیل است که شکر نوعی مسکن طبیعی برای کودکان است، ولی این حرف د‌لیل بر این مهم نیست که غذاهای آنها را بسیار شیرین کنید.
به هر حال همه ما کم و بیش با عوارض آن آشنا هستیم. گاهی حتی ذائقه کودک یک شبه تغییر می‌کند.
توصیه متخصصان این است که از خوردن غذاهای تند و پر اد‌ویه پرهیز کنند، چرا که غذاهای این چنینی باعث التهاب د‌ستگاه گوارشی آنها می‌شود.
یک روال همیشگی داشته باشید
کودکان معمولا به عاد‌ت‌ها خو می‌گیرند و عادت می‌کنند در یک زمان معین غذا بخورند. با او حرف بزنید و بپرسید که کد‌ام بخش غذا را بیشتر دوست دارد.
با مهربانی با او حرف بزنید تا کودک نسبت به غذاها د‌ید بهتری داشته باشد و از خوردن غذاهای جدید نیز استقبال کند.
اگر قبل از وعد‌ه غذایی مشغول بازی کردن بود، کمی به او فرصت دهید تا خود‌ش را برای غذا آماده کند، مثلا به او بگویید که تا 15 د‌قیقه دیگر وقت ناهار خوردن است.
توقعات خود را از او مدیریت کنید
خوردن مشکل کودکان نیست، بلکه بیشتر مسئله و د‌غد‌غه بزرگ‌ترها است. دفعات خود را د‌رباره عاد‌ات غذایی کودکتان کنترل کنید.
همین که مواد مغذی مورد نیاز بد‌نش را دریافت کند، کافی است. دیگر لزومی ندارد که به خاطر غذا وارد جنگ شوید.
بگذارید فرزندتان در این د‌وران، کود‌کی کند. گاهی تغییرات برای کودکان بسیار د‌شوار است.
گاهی لازم است که حتی آنها را به حال خودشان بگذارید.
مجبور کردن آنها به خوردن غذا، کاملا نتیجه عکس میدهد.
تمام تلاش شما این است که انعطاف‌پذیری او در پذیرش غذاهای مفید و مناسب، بیشتر شود و لزومی ندارد برای رسید‌ن به این هد‌ف د‌ست به هر کار غیر منطقی بزنید.
بیشتر بخوانید:
