دکتر محمد رستمینژاد؛ ایمونولوژیست
همیشه گلوتن را مقصر ندانید
با رعایت رژیم سخت فاقد گلوتن، علائم گوارشی پس از چند هفته بهبود مییابند و بعد از ۶ - ۱۲ ماه بهکلی برطرف میشوند.
سپس درمان صورت میگیرد و سطح آنتیبادیها به حد طبیعی میرسد. لذا ممکن است وجود و یا عدم وجود علائم راه قابلاطمینانی جهت تعیین دریافت یا عدم دریافت گلوتن نباشند.
البته زمان بهبودی بسته به شرایط بیمار متفاوت است. میتوانید غذاهای حاوی گلوتن را مصرف نمایید و علائمی نیز نداشته باشید و برعکس میتوانید علائم داشته باشید، بدون اینکه گلوتن مصرف کرده باشید.
موارد زیر ممکن است باعث مشکلات گوارشی شوند، بدون اینکه ربطی به گلوتن داشته باشند.
تشخیص بیماری سلیاک به این معنی نیست که هرگز نمیتوانید در رستوران غذا بخورید و به خاطر ترس از اشتباه در رژیم غذایی فاقد گلوتن در منزل بمانید.
قبل از ترک منزل، برخی تکالیف را انجام دهید
* بیشتر رستورانها وب سایتی دارند که میتوانید از طریق اینترنت به راحتی به آن دست بیابید.
* فهرست غذایی را بررسی کنید تا ببینید برای شما انتخاب به اندازه کافی وجود دارد یا خیر.
* برخی رستورانها فهرست غذایی فاقد گلوتن یا فهرستی از غذاهای آلرژیزای مورد استفاده عمومی درغذاهایشان دارند.
* تماس بگیرید و بامدیر رستوران صحبت کنید و در موردغذاهای فاقد گلوتن از آنها سؤال نمایید.
* سعی کنید قبل ازخوردن غذا ابتدا از رستوران دیدن نمایید.
* همیشه خودتان را بهعنوان شخصی که نمیتواند گندم، جو و چاودار بخورد، در نظر بگیرید. غذاهایی که هرگز فکر نمیکنید آرد در آنها وجود داشته باشد، اغلب حاوی آرد هستند.
* ممکن است سالادها حاوی نان برشته نباشند، اما به همراه یکتکه نان سر میز شما آورده شوند.
* در مورد چگونگی تهیه غذا احتیاط کنید.
* ممکن است گوشتها در سس سویا، ترد شده باشند.
* ممکن است سیبزمینی سرخکرده در همان ماهیتابهای که در آن محصولات حاوی گلوتن سرخشدهاند، سرخ شود.
* همبرگرها ممکن است در همان وضعیت تهیه شوند. تمام این روشها میتوانند منجر به آلودگی با گلوتن شوند.
* بهتر است کلوچهها و نانهای فاقد گلوتن خود را همواره به همراه داشته باشید.
* راضی و آگاه باشید، اما سختگیر نباشید.
غذاهای اسیدی
سرکهها، محصولات گوجهفرنگی و آبمیوه مرکبات میتوانند منجر به علائم برگشت اسید معده به مری و ترش کردن شوند.
سوربیتول: در داروها و شیرینیهای رژیمی یافت میشود. این شکر غیرقابلهضم میتواند منجر به نفخ، دفع گاز، گرفتگی عضلات و اسهال شود.
آدامسهای گوار (تهیهشده از خوشه حبوبات): این صمغها در محصولات فاقد گلوتن استفاده میشوند و میتوانند منجر به دفع گاز، نفخ و دلدرد شوند.
لاکتوز: قبل از بهبود کامل روده، آنزیم لاکتاز ممکن است کاهش یابد. لاکتاز قند موجود در شیر به نام لاکتوز را تجزیه میکند. لاکتوز هضم نشده میتواند منجر به افزایش گاز، نفخ، دلدرد و اسهال شود.
غذاهای آلرژیزا: در مطالعات اخیر، در بیش از نیمی از افراد سلیاکی عدم تحمل به افزودنیهایی که به سایر غذاهایی همچون شیر، سویا، آجیل، مخمر، تخممرغ، دانه ذرت و فروکتوز اضافه میشوند، گزارششده است.
بذرک (کتان): میتواند موجب افزایش حرکات رودهای شود.
فاقد گلوتن به معنی قابلیت مصرف نیست!
امروزه شرکتهای زیادی وجود دارند که بهطور اختصاصی غذاهای فاقد گلوتن باکیفیت بالا را تولید میکنند.
اگرچه آنها هم محصولات را بهطور شگفتآوری آزمایش میکنند، اما ترکیبات بکار رفته ممکن است سلامت فرد را به خطر بیندازد.
تغذیه مناسب نیز به همان اندازه که نوع غذا اهمیت دارد، در رژیم غذایی مهم میباشد. (جدول 2) برخی نمونههای رژیم غذایی فاقد گلوتن سالم را معرفی میکند.
مکملهای ویتامینی
زمانی که بیماری فرزندتان برای اولین بار تشخیص داده شد، تجویز مکمل ویتامینی - معدنی ضروری است.
آسیب واردشده به سطح روده میتواند منجر به کاهش جذب آهن، کلسیم، فولات و سایر ویتامینهای گروه B شود.
بهعلاوه بسیاری از نانهای حاوی گلوتن، غلات و پاستاها با ویتامینهای B و آهن غنیشدهاند، درحالیکه بسیاری از غذاهای فاقد گلوتن فاقد اینها هستند و این نیز میتواند به کمبود ویتامین و مواد معدنی کمک کند.
انتخاب مکمل ویتامینی- معدنی فاقد گلوتن حائز اهمیت است و باید به میزان ۱۰۰ درصد با جیره توصیهشده روزانه مطابقت داشته باشد.
رژیم غذایی متوازن معمولاً میتواند به مقدار کافی بیشتر مواد مغذی را دارا باشد.