زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

سپیده حقی فر؛ کارشناس ارشد تغذیه

سندرم خستگی مزمن (CFS) اصطلاحا ME نیز خوانده می‌‌شود که مخفف آنسفالومیلیت (یا انسفالوپاتوپی) میالژیک می‌‌باشد.

CFS/ME وضعیتی جدی است که بزرگسالان و نیز کودکان را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد و منجر به بیماری و ناتوانی طولانی مدت می‌‌گردد.

علائم چه هستند؟

علائم می‌‌تواند شامل تمام یا بعضی از موارد زیر باشد:

خستگی روحی و جسمی مداوم (کسالت)

مشکل به خواب رفتن و خواب غیر طراوت بخش

درد عضلات و/یا مفاصل

سردرد، کاهش تمرکز و یا حافظه ضعیف

گلو درد همیشگی یا علائم "شبه آنفولانزا"

احساس ناخوشی (تهوع)، نفخ، درد معده، اسهال و یبوست (شبیه به علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) )

عدم تحمل و یا حساسیت به الکل، کافئین، برخی از مواد غذایی یا داروها.

تشخیص CFS/ME

فقط در صورت رد سایر تشخیص‌های ممکن و تداوم علائم برای چهار ماه در بزرگسالان یا سه ماه در کودکان تایید می‌‌شود.

آیا آنچه می‌‌خورم بر CFS/ME تاثیر دارد؟

بدن برای حفظ خود در شرایط مناسب به یک رژیم غذایی سالم و متعادل نیاز دارد. استفاده از "بشقاب غذای سالم" می‌تواند به عنوان راهنمایی برای اطمینان از دریافت غذاها از گروه‌‌های غذایی متنوع در رژیم غذایی شما باشد:

مواد غذایی نشاسته‌دار مانند نان، غلات، سیب‌زمینی، برنج، بویژه انواع این موادغذایی با شاخص گلایسمیک پایین مانند جو دوسر، پاستا و غلات کامل. 

میوه و سبزیجات – با هدف دریافت پنج واحد یا بیشتر در روز. میوه یک میان وعده ایده آل محسوب می‌‌شود.

گوشت، ماهی و جایگزین‌‌ها، تخم‌مرغ، آجیل، حبوبات و سویا.

شیر و فراورده‌‌های لبنی از جمله پنیر، ماست و جایگزین‌‌های شیر غنی شده با کلسیم مانند محصولات بر پایه سویا.

بسیاری از افراد با CFS/ME وعده‌‌های غذایی کوچک و مکرر (هر سه تا چهار ساعت) را مفید می‌‌دانند. برای مثال، سه وعده غذا در روز به علاوه سه میان وعده می‌‌تواند سطوح انرژی را بهبود بخشد.

همچنین افزودن فرنی یا غلات کامل، ماکارونی یا نان (که موادغذایی با شاخص گلایسمیک (GI) پایین نیز نامیده می‌‌شوند) انرژی را به آرامی آزاد می‌‌کند و به باثبات نگه داشتن سطح انرژی کمک می‌‌کند.

اجتناب از مواد غذایی و نوشیدنی‌‌ها با قند بالا که GI بالاتری دارند منجر به حفظ ثبات انرژی می‌‌شود.

مشکلات معمول غذایی

افراد با CFS/ME ممکن است بدلیل فعالیت بدنی کم در پی درد عضله یا سایر علائم، دچار اضافه وزن شوند.

همچنین هوس‌‌های غذایی، دارو، احساس نیاز به افزایش سطح انرژی یا احتیاج به صرف انرژی کمتر برای آماده سازی مواد غذایی منجر به افزایش دریافت مواد غذایی می‌‌گردد.

پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل و حفظ مواد غذایی با کالری، چربی و قند بالا مانند بیسکویت، شکلات، کیک، چیپس و نوشیدنی‌‌های شیرین در حداقل مقدار ممکن، برای مقابله با افزایش وزن مفید است.

کاهش وزن در موارد کم اشتهایی یا احساس بیماری و خستگی که خرید و تهیه غذا را دشوار می‌‌سازد رخ می‌‌دهد.

دریافت منظم مواد غذایی و وعده‌‌های کوچک، سریع با تهیه آسان و میان وعده‌‌ها و نوشیدنی‌‌های مغذی می‌‌تواند کمک کننده باشد.

در صورت احساس بیماری، میان‌وعده‌‌های خشک، غذاهای نشاسته دار مانند نان تست/بیسکویت ساده در اندازه‌‌های کوچک و به صورت مکرر و مزه مزه کردن نوشیدنی‌‌ها در طی روز مورد توصیه است.

افراد CFS/ME معمولا علائم از نوع IBS مانند باد/نفخ، شکم درد، اسهال و یبوست را تجربه می‌‌کنند. برای مقابله با این مشکل فرد بایستی جهت مدیریت علائم IBS مورد مشاوره قرار بگیرد.

در صورت نیاز، از پزشک خود بخواهید شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد. مشاور تغذیه رژیم غذایی را به شما پیشنهاد خواهد داد که کربوهیدرات‌‌های زنجیره کوتاه قابل تخمیر (low FODMAP diet) را کاهش می‌‌دهد...

برای خواندن بخش دوم -واقعیت‌‌های تغذیه‌ای سندرم خستگی مزمن- اینجا کلیک کنید.