زخم‌های دهان
پژوهش‌ها نشان می‌دهند كه استرس ممكن است منجر به ایجاد زخم‌های دهان از جمله زخم‌های سرد بشود. این زخمها داخل دهان به وجود می‌آیند و خاكستری رنگ با مرزهای قرمز هستند. علل قطعی شكل‌گیری این زخمها مشخص نیست، ولی كارشناسان بر این باورند كه باكتری‌ها، ویروس‌ها و مشكلات سیستم ایمنی و حتی استرس می‌تواند از دلایل عمده تشكیل این زخمها باشد.
این زخمها مسری نیستند و معمولا در یك دوره 10 روزه التیام می‌یابند. بی‌حس كننده‌های موضعی كه می‌توان آنها را بدون نسخه از داروخانه‌ها تهیه كرد، در كاهش و تسكین تحریك‌ها موثرند غذاهای اسیدی، گرم و تند را مصرف نكنید كه سوزش را افزایش می‌دهند.
این زخمها كه بسیار شایع است اگرچه بیماری خطرناكی نیست، ولی صحبت كردن یا خوردن غذا در طول بیماری می‌تواند بسیار ناراحت كننده و البته خسته كننده باشد. معمولاً این زخمها در دو نوع در دهان شكل می‌گیرند كه عبارتند از:
زخم‌های سرد تاول‌های كوچك قرمز رنگی هستند كه روی لب یا بینی ظاهر می‌شوند و در بیشتر مواقع ناشی از ویروس هرپس سیمپلكس و البته به شدت مسری می‌باشند.
زخم‌های خوره: آفت‌های دهانی و دردناك و اغلب قرمز‌رنگی هستند كه با یك پوشش سفید‌رنگ پوشیده می‌شوند و معمولاً ناشی از استرس آلرژی و كمبود خاصی از مواد غذایی می‌باشند. اگرچه دلایل ابتلا به زخم‌های دهانی متفاوت و در بسیاری موارد نیازمند تشخیص دقیق پزشك است، ولی به طور عمده به جز استرس می‌توانند به دلایل زیر ایجاد شوند:
سوءهاضمه و یبوست همراه با فساد مواد غذایی: وقتی مواد غذایی را می‌خوریم كه به درستی در بدن هضم نمی‌شوند، در بسیاری از موارد تركیبی از فسادپذیری غذا و یبوست منجر به تاول دهان می‌شود. گاه ویروس و عفونت به صورت نهفته در دهان وجود دارد و یك عامل خارجی همچون شرایط استرس‌زا یا گردوخاك و آلودگی موجب فعال شدن آن در دهان می‌شود.
كمبود روی و ویتامین B كمبود آهن ضعف سیستم ایمنی و یا ابتلا به بیماری‌های مزمن همچون اختلالات خونی خوردن برخی غذاهای گرم مانند میوه‌های خشك؛ غذاهای سرخ شده یا بو داده مثل آجیل پاپایا و آناناس نیز موجب تحریك مخاط دهان می‌شود.
روش‌های درمان زخم‌های دهان
هنگامی كه دهان زخم می‌شود، این زخمها دردناك خواهند بود و بسیار ناراحت كننده هستند. در طول این دوران راه‌حل‌های زیر می‌تواند موثر واقع شود:
غرغره و شست‌وشوی دهان با آب روی: یك كپسول روی را درون آب بشكنید و دهان را با آن غرغره كنید. آب گیاه آلوئه‌ورا را با معده خالی بنوشید. آلوئه‌ورا بسیار خنك است و مخاط را درمان می‌كند و همچون یك پوشش تاول‌ها را بهبود می‌بخشد. در صورتی كه تاول‌ها به علت حرارت زیاد بدن به‌وجود آمده باشند، نوشیدن شربت گل سرخ حرارت بدن را كاهش می‌دهد و به درمان كمك می‌كند.
مصرف B كمپلكس، روی و قرص آهن نیز موثر است البته تاثیر آنها كند است، ولی در درازمدت به كاهش تاول‌ها كمك می‌كنند. خودداری از خوردن غذاها و یا آشامیدنی‌هایی كه ممكن است زخم‌های دهان را تشدید كنند؛ مثل غذاهای تند، اسیدی (مثل مركبات تازه) زخم‌های ناشی از مصرف مایعات داغ و یا غذاهای چاشنی‌دار یك پدیده شایع است و به راحتی و خودبه‌خود التیام می‌یابند و نیاز به درمان خاصی ندارند. دوری از شرایط و موقعیت‌های پراسترس و آسیب‌زا كه سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌كند.
مصرف ملین‌های گیاهی كه سموم معده را دفع می‌كنند و در صورتی كه تاول ناشی از عملكرد ضعیف معده باشد، آن را بهبود می‌بخشد. یك حوله را درون مخلوط آب یخ و نمك بزنید و روی تاول‌ها قرار دهید.
بدیهی است كه نمی‌‌توانید استرس را در زندگی خود به‌طور كامل از بین ببرید، ولی باید و چگونگی مبارزه با آنها را بیاموزید. برای حفظ بهداشت مناسب دهان و دندان آنها را حداقل دوبار در روز مسواك بزنید و از نخ دندان استفاده كنید. یك رژیم غذایی متعادل و مراجعه مرتب به دندانپزشك نیز در پیشگیری از مشكلات دندان و دهان موثر است.
