زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

مراحل عمومي مواجهه با حوادث
جهت رويارويي با كليه حوادث ابتدا بايد شناخت كلي نسبت به حادثه‌سازهاي پيرامون خود بدست آوريم و سپس به صورت جزء آن را مورد شناخت و بررسي قرار دهيم.
نكات ايمني در ارتباط با حادثه‌ساز:
1-‌ شناخت حادثه‌سازها
1-‌ دسترسي و دستيابي
2-‌ علل حادثه
2-‌ كمك هاي اوليه
3-‌ تاكتيك عملياتي ← اصول نجات در طراحي تاكتيك عمليات
3-‌ رهايي از موانع
4-‌ نكات ايمني
4-‌ آماده‌سازي حركت
5-‌ حركت
طراحي تاكتيك عملياتي بايستي مبتني بر اصولي كه به عنوان اصول نجات مي‌توان از آن نام برد انجام پذيرد كه شامل:
1-‌ دسترسي و دستيابي
بعضي اوقات اين امر با كمترين تلاش و به راحتي امكان‌پذير مي‌گردد و گاهي نياز به يك سري عمليات و تكنيك‌هاي پيچيده جهت رسيدن به مصدوم مي‌باشد.
2- كمك هاي اوليه
پس از دسترسي به مصدوم مهم‌ترين كار حفظ و ارتقاء سلامت وي مي‌باشد كه در اين صورت مجموعه اقدامات صحيح كمك‌هاي اوليه مي‌تواند سلامت مصدوم را تضمين و دوره درمان بعدي او را به نسبت قابل ملاحظه‌اي كاهش دهد.
3-‌ رهاسازي
در اين مرحله پس از تثبيت وضعيت سلامت مصدوم اقدام به آزادسازي وي از قيود و موانعي كه او را دربرگرفته است مي‌نماييم.
4-‌ آماده‌سازي براي حركت
پس از اينكه مرحله فوق به انجام رسيد و مصدوم از قيود و موانع آزاد شد، بايستي مصدوم را آماده حركت كرد (بستن يك بورد، تثبيت كردن و ...) و همچنين محل انتقال او را از قبل مشخص نموده و تمامي موانع طول مسير را از سر راه كنار زده و آماده انجام آخرين مرحله مي‌گرديم.
5-‌ انتقال
انتقال پس از انجام اعمال فوق آخرين مرحله‌اي است كه در آن مصدوم را به سمت خودروي اورژانس پزشكي جهت مراقبت‌هاي تخصصي‌تر و يا محل امن‌تر منتقل مي‌نماييم.
آخرين مرحله در مواجهه با حوادث تهيه دستورالعمل و نكات ايمني در ارتباط با نوع خاص حادثه‌ساز در سه فاز مي‌باشد كه شامل:
1-‌ نكات ايمني قبل از حادثه
2-‌ نكات ايمني هنگام حادثه
3-‌ نكات ايمني پس از حادثه
مورد اول تهيه دستورالعملي در خصوص پيشگيري از حادثه است كه با رعايت آن بتوان از وقوع حادثه جلوگيري و با شدت تخريب آن را كاهش داد.
مورد دوم دستورالعملي است كه جهت شركت در حادثه به منظور ايمن‌سازي محل براي مصدوم، نجاتگرو رهگذران مي‌باشد كه با رعايت آن در طول عمليات نجات، منطقه از وقوع حادثه مجددا ايمن گردد.
مرحله سوم شامل دستورالعمل‌هايي است كه پس از پايان عمليات نجات به هنگام ترك محل به افرادي كه در صحنه حادثه حضور دارند داده مي‌شود كه با رعايت آن از خطرات احتمالي محل ايمن گردند.

تجهيزات
ابزار و تجهيزات از عوامل بسيار موثر و تعيين‌كننده در امور نجات مي‌باشند كه مي‌تواند در دو بخش مورد بررسي قرار گيرد.

 تجهيزات حفاظت فردي
شامل البسه مخصوص كه معمولاً لباس يكسره ضدخش (ترجيحاً Nomex) شبرنگ‌دار، كلاه كاسك ايمني كوتاه، عينك ايمني، دستكش كار پنج انگشتي و كفش ساقدار كف و پنجه فولادي، ماسك پارچه‌اي تنفسي، دستكش لاتكس جراحي (زيرا امكان برخورد با خون و مايعات بدن وجود دارد). باضافه عينك محافظ چشم مي‌باشد.
 تجهيزات فني گروهي
با توجه به محدوديت‌هاي فضاي خودروي نجات و در نظر گرفتن خسارات وارده مي‌توان از يك سري تجهيزات ساده تا بسيار پيچيده و پيشرفته استفاده كرد. انتخاب نوع ابزار و تجهيزات به همراه افراد كارآزموده مي‌تواند نقش تعيين‌كننده‌اي را در عمليات نجات عهده‌دار گردد.
ارزش يك گروه نجات با در كنار هم قرار گرفتن آيتم‌هاي مختلفي از قبيل تعداد تعداد افراد، سن افراد، قد، ميزان تجربه، آمادگي جسماني، ابزار و تجهيزات و ... كه با هم پيوستن آنها تشكيل يك زنجيره را مي‌دهند محاسبه مي‌شود.
 تجهيزات داخل خودرو (فني گروهي)
1-‌ قيچي هيدروليك، اره برقي، اره آهن‌بر با قاب سخت حداقل 10 دقيقه يدك
2-‌ يك عدد چكش مكانيكي # 21/2
3-‌ يك عدد قلم 12 اينچ (30 سانتي‌متري)
4-‌ يك عدد پيچ‌گوشتي 16 اينچ (40 سانتي‌متري) لبه تخت پهن
5-‌ يك عدد ديلم ميخ‌كش
6-‌ يك عدد پانچ مخصوص شكستن شيشه‌هاي نشكن خودرو
7-‌ يك عدد اسكنه صفحه‌بر دسته كوتاه (براي دريدن درها و بدنه خودرو)
8-‌ آچار فرانسه (هلالي) بزرگ 13 اينچ (30 سانتي‌متري) و آچار فرانسه كوچك 6 اينچ (15 سانتي‌متري)
9-‌ يك دست پيچ‌گوشتي (تمامي سايزها)
10-‌ يك دست آچار دوسر تمامي سايزها
11-‌ يك عدد آچار دوسر تمامي سايزها
12-‌ يك عدد انبر قفلي
13-‌ يك عدد كارد بزرگ (شكاري) و كمربندبر
14-‌ يك عدد انبردست
15-‌ يك عدد گيره كابل‌كش باتري
16-‌ يك عدد زيرانداز برزنتي 5/2× 5/2 متر
17-‌ يك بسته نوار چسب پهن و كلفت (براي نواركشي لبه‌هاي تير)
18-‌ يك بسته خمير نشت‌گير (براي باك خودروها) باضافه گوه‌هاي نشت‌گيري
19-‌ يك ظرف مايع ضديخ به همراه مواد جاذب روغن (مانند خاك اره)
20-‌ دو بطري آب‌پاش محتوي آب و صابون (جهت خنك كردن در بعضي برشكاري‌ها)
21- برانكار، يك بورد تاشو يا اسكوپ، نيم‌بك تسمه‌دار و كولار گردن
22-‌ دو عدد بيلچه امدادي دسته كوتاه
23-‌ يك عدد ديلم سركج لولاكش 130 سانتي‌متر
24-‌ دو عدد جك ستوني جغجغه‌اي ورم جك
25-‌ گوه و شمعك‌هاي تثبيت و يا حداقل 21 قطعه چوب 5×10×45 با سوراخ در وسط براي اتصال توسط عبور طناب
26-‌ جك‌هاي بادي و هيدروليك
27-‌ علائم دوكي‌شكل (كله‌قندي) و علائم هشداردهنده
28-‌ جارو دسته‌بلند
29-‌ اره شيشه‌بر
30-‌ حفاظ‌هاي كشدار لبه‌هاي تيز
31-‌ محافظ ايربگ
32-‌ موتور برق
33-‌ پروژكتور
34-‌ جعبه كمك‌هاي اوليه
35-‌ تيفور
36-‌ تجهيزات كامل كوه‌نوردي (كار در ارتفاع)
37-‌ خاموش‌كننده دستي

ريخت‌شناسي خودرو
به‌منظور شفاف‌سازي دستورها و اقدامات در عمليات بايستي تيم نجات اتفاق نظري از بابت شناخت بخش‌هاي مختلف خودرو داشته باشند تا بتوانند محلي كه بايد روي آن كار انجام شود را مشخص نموده و گيرنده پيام نيز دقيقاً نقطه نظر فرمانده را درك و دستورات اعلام‌شده را به انجام برساند.

ارزيابي
ارزيابي صحنه حادثه يكي از مهم‌ترين اقداماتي است كه بايد انجام شود و اين ارزيابي از زمان اعلام حادثه شروع و تا رسيدن و بررسي عيني صحنه حادثه ادامه مي‌يابد، گيرنده خبر حادثه بايد فرض را بر اين بگذارد كه خبردهنده نمي‌تواند تمام اطلاعات لازم را انتقال دهد و بايد به تدريج از طريق بي‌سيم وضعيت محل حادثه را در اختيار نجاتگران قرار دهد و با پرسش‌هايي از قبيل نوع خودروهاي حادثه‌ديده، آدرس دقيق محل حادثه، تعداد افراد حادثه‌ديده، وضعيت ترافيك محل كه تا كجا پس زده، وضعيت خودروها كه آيا آتش گرفته‌اند يا نه، آيا هيچ‌يك از خودروها داراي نشت بنزين هستند و آيا واژگون شده‌اند يا در دره يا آبگير سقوط كرده‌اند و ... اطلاعات را گرفته و به خودروهاي در حال اعزام به مأموريت اعلام نمود. در زماني كه نيرو به محل حادثه مي‌رسد با در نظر گرفتن شعاع خطر، خودروها را مستقر و فرمانده تيم به فوريت جهت ارزيابي صحنه حادثه اقدام مي‌نمايد و همزمان ديگر اعضاي تيم اقدام به ايمن‌سازي و به‌كارگيري علائم ترافيكي مي‌نمايند.
در اين بازديد ضمن بررسي وضعيت ظاهري و ارزيابي از اطراف ماشين كه در چه وضعيتي است آيا داراي نشتي است و تا چه حد ثبات دارد افراد در چه قسمت‌هايي گير كرده‌اند بايد به دنبال تعداد واقعي افرادي كه هنگام وقوع حادثه در آن حضور داشته‌اند بود.
در هنگام ارزيابي صحنه حادثه، كنترل خطرات احتمالي از اهميت بالايي برخوردار است. احتمال دارد خودرو با پست‌هاي كابل زميني برق تصادف كرده و يا از تير برق كابلي بر روي آن فرو افتاده باشد در اين صورت تا رفع خطر به هيچ عنوان نبايد خودرو لمس شود و اگر قادر به كنترل وضعيت نيستيم بايد قبل از هر اقدامي از نيروهاي امدادي برق كمك بگيريم.
چنانچه بنزين در كف جاده ريخته است بايد محل نشت آن كشف و با خمير نشت‌گير و ديگر لوازم مرتبط نسبت به رفع نشت سريعاً اقدام نمود.

كنترل خطرات ترافيكي و غيرترافيكي جاده
الف)‌ كنترل خطرات ترافيك
يك تصادف همواره باعث به‌وجود آمدن مشكلات ترافيكي زيادي مي‌شود. هرگاه تصادف در يك مسير دوطرفه رخ دهد اغلب جاده به وسيله تكه پاره‌هاي ناشي از خودرو تصادف كرده به‌طور كامل مسدود مي‌شود و حداقل به اين صورت است كه وسايل نقليه در دو جهت در حال حركت مي‌باشند كه مجبور خواهند شد از يك باند جهت تردد استفاده نمايند كه اين عمل باعث كندي در تردد خودروها شده و مشكلات زيادي را به‌وجود مي‌آورد. درصورتي كه تصادف در يك بزرگراه سه يا چهار بانده رخ دهد ممكن است ناگزير تعدد وسايل نقليه بزرگراه در يك باند ادغام شوند كه در اين صورت ترافيك سنگيني در پيش رو خواهيد داشت.
در جاده‌هاي اصلي يك تصادف كوچك ممكن است مشكلات ترافيكي بسيار پيچيده‌اي ايجاد نمايد در اين حالت علاوه بر موانع فيزيكي مانند تكه پاره‌هاي آهن و خورده‌هاي شيشه اتومبيل تصادف كرده، رانندگان كنجكاوي كه براي ديدن حادثه سرعت خود را كاهش مي‌دهند بر مشكلات تردد مي‌افزايند. وقتي يك تيم امدادرساني در صحنه حادثه حضور داشته باشد معمولاً تعدادي امدادگر كنترل ترافيك و تردد خودروها را به‌عهده مي‌گيرند اما زماني كه نيرو و امكانات محدود باشد مثلاً فقط يك دستگاه خودروي نجات در صحنه حضور داشته باشد چه بايد كرد؟
در اين صورت با توجه به اينكه نيروي انساني محدود است كليه فعاليت‌هاي نجات و مراقبت‌هاي ويژه امداد نسبت به تمام فعاليت‌ها اولويت دارند. البته اين بدان معنا نيست كه يك گروه دو نفره نمي‌توانند طرح اوليه كنترل خطرات ترافيكي مانند هدايت خودروها براي عبور از صحنه را اجرا نمايند يا در صورت لزوم جاده را مصدود كرد و يا مسير انحرافي فرعي ايجاد كنند البته اين فعاليت‌ها توسط ساير افراد تيم‌هاي امدادرساني مي‌تواند ادامه يابد.
ب) پارك وسيله نقليه امدادي
روش‌هاي تعيين‌شده براي پارك كردن وسيله نقليه واحدهاي امدادي به قرار زير است:
1-‌ پس از رسيدن به محل حادثه چنانچه مشاهده شده كه پليس صحنه تصادف را تحت كنترل دارد، بايد با در نظر گرفتن اينكه خطري براي وسيله نقليه امدادي وجود ندارد به جلوتر از محل تصادف رفته و با رعايت فاصله ايمن، خودرو را پارك نمود.
2-‌ به هنگام ورود به صحنه اگر وسيله نقليه امدادي شما اولين خودرو امدادي مي‌باشد كه در صحنه حاضر گرديده است بايد در اين صورت با توجه به اينكه احتمال خطر تصادف خودرو با وسايل نقليه تصادف كرده زياد مي‌باشد، وسيله نقليه خود را قبل از صحنه تصادف پارك نمود.
3-‌ در تصادفي كه در پيچ‌هاي جاده ايجاد شده است بايد وسيله نقليه امدادي را به‌گونه‌اي پارك نمود كه از فواصل دور قابل رويت باشد. (قبل از پيچ جاده)
 در صورتي كه هيچ‌گونه خطر مضاعفي وجود نداشته باشد وسيله نقليه امدادي بايد حدود 15 متر با صحنه تصادف فاصله داشته باشد.
حتي اگر لازم باشد لوازم امدادي و برانكارد را تا يك مصافت تعيين‌شده حمل نمود.
حتماً وسيله نقليه را بايد به اندازه‌اي معين و مشخص‌شده پارك نمود.
 چنانچه درگير خطراتي مانند انفجار و مواد شيميايي خطرناك نيستيد و وسايل نقليه تصادفي در حال سوختن مي‌باشند وسيله امدادي خود را در فاصله 30 متري از محل تصادف پارك نماييد.
هنگامي كه در تصادف رخ‌داده، بنزين يا مواد شيميايي خطرناك به سمت وسيله نقليه امدادي حركت مي‌كند چه بايد كرد؟
در اين گونه موارد اعمال زير انجام مي‌پذيرد:
1-‌ وسيله نقليه را به سمتي از جاده برده تا در مسير بنزين يا مواد خطرناك قرار نگيرد.
2-‌ توجه شود در زير محلي كه وسيله نقليه امدادي پارك مي‌شود جوي آب و مسير رودخانه نباشد و همچنين بر روي پل‌ها پارك نشده باشد.
3- وسايل نقليه امدادي را بايد در بلندي و برخلاف جهت باد بدور از محل حادثه پارك نمود. در صورت امكان وسيله نقليه را پشت يك حصار طبيعي و يا ساخت دست بشر كه محافظي براي وسيله نقليه امدادي باشد پارك نموده تا انفجار، موجب وارد آمدن خسارت به وسيله نقليه نشود.
4-‌ در اين گونه موارد بايد از تردد خودروها جلوگيري نموده و محدوده خطر را مشخص نمود.
ج)‌ برخورد با دكل برق
در تصادفي كه برخورد با دكل برق و قطع شدن كابل‌ها وجود دارد بايد از منطقه خطر تا آن سوي هر كدام از دكل‌هاي برق كه سالم و بي‌عيب مي‌باشند و سيم ارتباطي آنها متصل مي‌باشد، فاصله گرفت.
سپس بايد خارج از محدوده خطر توقف كرده و سريعاً مورد را به مركز گزارش كرد تا نسبت به قطع برق منطقه اقدام گردد.
خطرات ناشي از الكتريسيته در صحنه تصادف مي‌تواند زياد باشد. از آنجايي كه سياست‌هاي محلي معمولاً مشخص مي‌كند كه افراد سرويس‌هاي مختلف امدادي با استفاده از وسايل خصوصي كه در اختيار دارند چه اقداماتي را در رابطه با كنترل خطرات برق مي‌توانند انجام دهند و چه اقداماتي را نبايد انجام دهند، لزوماً بايد نسبت به اطلاع از‌ آن اقدام نمود.
در هنگام مواجه با صحنه تصادف خودرو با دكل برق بايد به موارد زير توجه شود:
هرگاه در صحنه تصادف، كابل‌هاي برق افتاده باشد نبايد به محل تصادف نزديك شد بلكه بايد منطقه خطر را مشخص نمود.
1-‌ محل را از لحاظ قطع بودن برق بررسي نموده و حتي در صورتي كه برق منطقه قطع شده بود بايستي با احتياط وارد منطقه شد.
2-‌ نبايد بدون احتياط به وسايل اراف دست زد.
3-‌ بايد از ورود افراد غيرمتخصص به محدوده خطر جلوگيري نمود.

چند نكته مهم در رابطه با وارد شدن به منطقه خطر و تصادف خودرو با دكل برق:
1-‌ در صورتي كه در بدن خود احساس مورمور شدن نموديد، بدون اينكه حركت اضافه‌اي انجام دهيد يك پاي خود را بالا گرفته و به صورت لي‌لي از منطقه خارج شود.
2-‌ هنگام خارج شدن از منطقه مراقب باشيد كه وارد منطقه‌اي كه سيم‌ها به صورت حلقوي افتاده‌اند نشويد، كه در غير اين صورت در جريان ميداني قرار خواهيد گرفت كه سيم‌ها ايجاد نموده‌اند و احتمال اينكه شما دچار برق‌گرفتگي شويد وجود دارد.
3-‌ معمولاً در تصادفات خودرو با دكل برق سرنشينان خودرو دچار برق‌گرفتگي مي‌شوند، و بعضي مواقع سرنشينان دچار سوختگي شديد شده و فوت مي‌نمايند. اگر هنگام خارج شدن از منطقه خطر فرد و يا افرادي از سرنشينان خودرو تصادفي شما را صدا كرده و از شما درخواست كمك نمود، تا ارزيابي‌ها و اقدامات اصلي را انجام نداده‌ايد به كمك او نرويد ولي با او صحبت كرده و به او اطمينان خاطر دهيد. بگوييد كه هيچ‌گونه حركتي ننماييد تا عمليات نجات آغاز گردد.

د) استفاده از علائم جهت كنترل فعاليت‌هاي ترافيكي
هرگاه يك سمت جاده توسط وسايل نقليه آسيب‌ديده بر اثر تصادف بسته شده باشد بهتر است كه وسايل نقليه در حال تردد به سمت ديگر جاده كه مصدود نشده است هدايت شود تا از ايجاد اختلال در تردد وسايل نقليه جلوگيري به عمل آيد اين عمل از بروز ترافيك سنگين جلوگيي خواهد نمود.
هـ) نكته مهم در مورد استفاده از وسايل هشداردهنده
1-‌ يكي از موارد قابل توجه در استفاده از وسايل هشداردهنده سرعت مجاز جاده (با استفاده از علائم رانندگي) مي‌باشد.
بارها در خيابان‌هاي شهر مشاهده شده كه هنگام عمليات‌هاي راه‌سازي و جدول‌كشي و غيره بر اساس اينكه سرعت در خيابان‌هاي داخلي شهر كمتر از سرعت در خارج از شهر مي‌باشد موانعي كه جهت هشدار به رانندگان در فاصله محل عمليات قرار مي‌گيرند متفاوت با همين عمليات در اقدامات راه‌سازي در جاده‌ها و حومه شهر مي‌باشد، با توجه به اينكه در جاده سرعت مجاز بيشتر از سرعت مجاز در داخل شهر است، موانع ايجادشده در فواصل بيشتري از محل عمليات قرار مي‌گيرند. تا رانندگان در حال تردد بتوانند بموقع از خود عكس‌العمل مناسب نشان دهند.

2-‌ ميزان ترافيك جاده
موانع ايجادشده جهت كنترل ترافيك به اين منظور مي‌باشد كه خطري متوجه خودروهاي در حال تردد از كنار محل تصادف نگردد، مي‌توان در خيابان‌هاي شلوغ كه ترافيك ايجاد گرديده و خطري متوجه خودروها كه در ترافيك مانده‌اند نمي‌باشد از تعداد موانع كمتري استفاده كرد.

3-‌ چگونگي سطح جاده
ديگر عامل موثر در استفاده از وسايل هشداردهنده چگونگي سطح جاده مي‌باشد.
در صورتي كه جاده داراي پيچ و خم‌هاي متعدد و شيب زياد مي‌باشد، محل استقرار موانع بايد در فواصل دورتري قرار گيرد.

4-‌ وضعيت آب و هوايي
وضعيت آب و هوايي در استفاده از وسايل هشداردهنده بسيار موثر بوده، به‌طوري كه در هواي برفي و باراني نوع موانع و همچنين فواصل موانع ايجادشده با هواي آفتابي كه رانندگان ديد كامل دارند تفاوت داشته و همچنين روز و شب بودن نيز تأثير بسزايي در نحوه استفاده از موانع دارد.

5-‌ قانون كلي كه براي مستقر كردن موانع بايد در نظر گرفت
فاصله دورترين هشداردهنده با محل حادثه بايد برابر فاصله‌اي باشد كه راننده نياز دارد تا بعد از رؤيت آن سرعت خود را كنترل كند به‌طوري كه بتواند قبل از رسيدن به محل حادثه در صورت لزوم خودرو را متوقف نمايد.
با توجه به نكات ذكرشده اين اطمينان وجود دارد كه وسيله نقليه‌اي كه با سرعت مجاز در حال نزديك شدن به منطقه تصادف است دورترين مانع و علامتي كه نسبت به منطقه خطر قرار گرفته را ببيند، بنابراين راننده مي‌تواند قبل از رسيدن به منطقه خطر نسبت به كاهش سرعت و كنترل وسيله نقليه خود اقدام نمايد. (دورترين مانع از منطقه خطر تصادفي كه در جاده‌اي با سرعت مجاز 80 كيلومتر در ساعت است بايستي حداقل در فاصله 96 متري قرار گيرد.)
در فاصله‌اي كه براي قرار دادن موانع محاسبه مي‌گردد و از كناره‌هاي منطقه خطر شروع مي‌شود بايد توجه نمود كه از كنار ماشين و وسط منطقه خطر نسبت به ايجاد موانع اقدام نمود.
منطقه خطر، محوطه اطراف محل تصادف است كه شامل دايره‌اي به شعاع 15 متر و به مركزيت محل تصادف مي‌باشد اين محدوده با توجه به وضعيت خاص جاده و نوع تصادف قابل تغيير مي‌باشد.

سازماندهي نيروها Crew Organization
در يك نگرش سيستماتيك جهت رهاسازي افراي كه در داخل خودرو محبوس شده‌اند موفقيت عمليات در گرو اين است كه تمامي افراد گروه وظايف خود را دانسته و به سرعت و موثر به انجام رسانند. تنها راه به اجرا درآوردن امدادي سيستماتيك از طريق كاري گروهي به انجام مي‌رسد و به منظور اجراي سريع كار گروهي در يك قالب منسجم، افراد گروه بايد دقيقاً از آنچه از آنها انتظار مي‌رود انجام دهند، آگاه باشند و توانايي و مهارت‌هايشان را در اجراي آن وظايف مخصوص با اعتماد به نفس كامل به اجرا درآورند.