اکسیر جوانی به روش غیر جراحی
همه افراد دوست دارند جوان بمانند. چه کسی را سراغ دارید که از نشستن گرد پیری بر چهرهاش ناراحت و غصهدار نشود؟ تاریخ شفاهی و کتبی آدمی، راوی تلاش های خستگی ناپذیر برای کشف یا خلق اکسیرهایی بوده که بتواند به او عمری جاودانه یا جوانی دوباره ببخشد یا دستکم ردپای گذر روزگار را در چهرهاش کمرنگ کند. اما امروز و با گذر سالیان دراز از تقلای تاریخی اجدادمان در کشف راز جوان ماندن یا جوان نمایاندن، دانشهای نوین افقهای جدیدی در این حوزه گشوده است: طول عمر بیشتر و مطالبه آدمی از لذایذ زندگی افزونتر شده است. لابراتوارهای عظیم و گروههای پژوهشی متعدد، دانشمندان و پژوهشگران برجسته و جراحان حاذق روزبهروز بشر را به تحقق رؤیای جوانی پایدار نزدیکتر میکنند. بدیهی است که آگاهی از زیر وبم شیوههای نوین جوانسازی صورت و مرزهای عملکردی هریک، دانستن عوارض احتمالی آنها و واقعی کردن توقعات از هرکدام از این روشها، راه را برای تصمیمگیری انبوه کسانی که متقاضی جوانسازی صورت خود هستد، هموارتر میکند. در شماره پیشین نشریه دنیای سلامت در مورد فیلترهای مصنوعی- ماندگاری روشهای غیرجراحی پرداختیم در این شماره و در ادامه مطلب گفته شده در مورد فیلرهای طبیعی، تزریق چربی- میزان پایداری فیلرها و آگاهی بیشتر شما خوانندگان عزیز خواهیم پرداخت امید است سودمند واقع شود.
فیلرهای طبیعی یا موقتی
موادی سازگار با بافت بدن بوده و جزئی از بدن فرد میشوند؛ لذا هم نتیجه آنها از نظر زیبایی بهتر است و هم بسیار کمعارضه هستند. با پیشرفت تکنولوژی و کیفیت بالای این مواد، احتمال بروز حساسیت به زیر یک درصد رسیده و ماندگاریشان هم بیشتر شده است. یکی از معمولترین انواع این مواد اسید هیالورونیک است که ماده بافت همبند بدن انسان بوده و اکثراً از مشتقات و ترکیبات آن استفاده میشود.
تزریق چربی
فیلر چربی، بسیار بهتر از انواع مصنوعی است، زیرا یک بافت طبیعی با سازگاری کامل بافتی است؛ با این وجود مشکلاتی هم دارد. در مورد چربی، باید آن را از جای دیگر بدن برداشت که نیازمند یک پروسه اضافه است و این برداشت از بخش دیگری از بدن ممکن است برای بیمار ناخوشایند باشد. دومین مسأله اینکه چربی برای چینهای متوسط و عمیق ماده خوبی است، اما برای چینهای ظریف کارآیی کمتری دارد؛ در حالی که مواد پرکننده طبیعی با توجه به غلظتهای متفاوتی که دارند، برای انواع و اقسام چینها قابل استفادهاند؛ در نتیجه احتمال ناهمواری در این مواد بسیار کمتر است. کاربرد فیلرهای طبیعی بسیار ساده است؛ اما در گذشته که مواد حجمدهنده طبیعی به شکل فعلی در دسترس نبود، استفاده از چربی بدن بیمار رایجتر بود.
میزان پایداری فیلرها
عمر فیلر از بوتاکس کمی بیشتر است. برحسب نوع فیلر و محل استفاده، بین 4 تا 8 ماه امکان ماندگاری وجود دارد. اکثر افرادی که از فیلر استفاده میکنند، سال بعد برای تجدید آن مراجعه میکنند. معمولاً در دفعات بعدی مقدار فیلر کمتر و کمکم فواصل تزریق نگهدارنده بیشتر میشود؛ یعنی فرد در زمانی طولانیتر به مقدار کمتری فیلر برای حفظ حالت قبل نیاز خواهد داشت. اصولا صورت ساختاری در حال تغییر است و به مرور زمان با کاهش کلاژن و بافت همبند پوست ضعیفتر میشود. هدف ما از تمام این کارها برگرداندن صورت به وضعیت جوانتر قبلی است؛ بنابراین درمانهای نگهدارنده یک اصل کلی در تمام روشهای جوانسازی بوده و بیمار باید باز هم برای حفظ وضعیت مراجعه کند؛ منتها معمولاً درمان اول کاملتر است و درمانهای بعدی سبکترند.
لزوم آگاهی مردم
در مورد روشهای جراحی، نگرانیها کمتر است؛ چراکه کار به هرحال توسط جراحان انجام میگیرد و البته مخاطرات خاص خود را هم دارد. اما در روشهای غیرجراحی، متأسفانه افراد زیادی وارد شدهاند که برخی از آنها حتی پزشک نیستند. مردم باید بدانند که یک تزریق صحیح در حد یک جراحی صحیح اهمیت دارد و اگر اشتباهی صورت گیرد، ممکن است یک عمر برای فرد مشکل ایجاد کند. بنابراین به صرف ارزان بودن، نباید کار را به دست افراد غیرمتخصص که گاهی حتی پزشک هم نیستند، سپرد. این کار احتیاج به هنر، دانش و تجربه کافی دارد. نکته دوم، تبلیغات گمراهکننده در زمینه زیبایی و جوانسازی است. بسیاری از افراد سادهاندیشانه گمان میکنند با مصرف کرمها و موادی که در شبکههای ماهوارهای به عنوان روشهای جوانسازی معجزهگر تبلیغ میشود، میتوانند نتایج مطلوبی بگیرند. در حالی که با فرض محال بیضرر بودن، با توجه به اینکه پایه علمی ندارند، در خوشبینانهترین حالت مصرف آنها بیفایده بوده و تولید آنها عمدتاً هدفی جز سوء استفاده تجاری ندارد. بنابراین عقل سلیم اقتضا میکند که هیچ وجه به این سبک تبلیغات اعتماد نکنید.
استفاده از توکسین بوتولینیوم
به هنگام حرکات ماهیچهای صورت، در هر بار لبخند زدن، خندیدن و اخم کردن، عضلات زیر پوست صورت منقبض و موجب چین خوردن پوست صورت، به ویژه در بالای بینی و ناحیة پیشانی میشوند. این حالت به مرور، سبب ایجاد چین و چروکهای متحرک در پوست میگردد. هر چه این حرکات شدیدتر باشد، خطوط چهره و چین و چروکهای حاصل از آن عمیقتر خواهند بود. بوتاکس یکی از تحولات بزرگ در علم جراحی پلاستیک صورت و البته جایگزین مناسبی هم برای کشیدن پوست و انواع جراحیهای لیفتینگ -که به منظور جوانسازی صورت انجام میگیرد- به شمار میآید. بیشتر افراد برای برطرف کردن چین و چروکهای قسمت بالای صورت، بوتاکس را انتخاب میکنند. بوتاکس نام اختصاری سم قوی بوتولینیوم است که از نوعی باکتری با نام کلوستیریدیوم بوتولینیوم ترشح میشود. تزریق این ماده در عضلات، فعالیت عضلانی را فلج میکند و خطوط ناشی از انقباض عضلات بر روی چهره را از بین میبرد؛ به این ترتیب چهره جوانتر به نظر میرسد. به طور معمول، نتایج حاصله از بوتاکس پس از دو تا سه روز شروع و نتیجة نهایی، دو هفته بعد ظاهر میشود. عضلاتی که بوتاکس به آنها تزریق میشود، قدرت حرکتی خود را تا حدی از دست میدهند. بوتاکس دوام همیشگی ندارد و چهار ماه بعد، عضله قدرت اولیة خود را پیدا میکند و خطوط بازمیگردند. به منظور تاثیرگذاری بیشتر بوتاکس، میتوان یک سال تمام، هر سه تا چهار ماه یکبار، تزریق بوتاکس را تکرار نمود و در سالهای بعد، دفعات تزریق را کمتر کرد. در صورتی که تزریق آمپول، چندین مرتبه و به فواصل سه چهار ماه یكبار انجام شود، بهتدریج بیمار عادت انقباض عضله را از یاد میبرد.
پیشگیری بهتر از درمان
با وجود تمام روشهای نوین جهت جوانسازی صورت، پیشگیری از بروز چین و چروكها بهتر از درمان آنهاست. دوری جستن از آفتاب، استفاده از ضد آفتاب، اجتناب از دود سیگار، تغذیة سالم، خواب کافی، ورزش و نوشیدن آب فراوان، از بهترین راههای حفظ شادابی پوست و پیشگیری از چین و چروكهای صورت هستند.
نحوه بیحسی در روشهای غیرجراحی
تمام روشهای غیرجراحی در کلینیک قابل انجام است. حداکثر بیحسی کرمهایی است که بیمار از یک تا دو ساعت قبل روی نواحی مورد نظر میمالد و پوست بیحس میشود. این روشها نیازی به استراحت ندارند و بیمار میتواند همان موقع فعالیت روزمرهاش را از سر بگیرد. ممکن است چند روز تورم در ناحیه مورد نظر وجود داشته باشد.
روشهای دیگر جوانسازی
شیوههای متنوعی از جوانسازی صورت وجود دارد که به فراخور نیاز فرد یک یا چند مورد از آنها اعمال میشود. یکی دیگر از این روشها شفاف سازی کلی پوست صورت با لیزر و سایر تکنولوژیهای پیشرفته است که با اعمال اثر بر لایههای مختلف سطحی و عمقی پوست صورت، آن را وادار به تولید سلولهای جدید و کلاژنسازی میکند و پوست ضمن شفافتر شدن فرم خود را بهتر حفظ میکند. البته نباید توقع داشت چین و چروک با این روش محو و ناپدید شوند. در نسل جدید لیزرهای جوانسازی سعی شده تا اثرات تخریبی روی لایههای سطحی به حداقل برسد و بیشترین میزان انرژی لیزر به طور انتخابی در لایه های عمقی اعمال شود. مزیت این نوع از لیزرها، بهخصوص در شرایط آب و هوایی کشور ما که آفتاب در اکثر روزهای سال وجود دارد، بیشتر مشهود است.