بـه قـلـم : اعظم حاجی یوسفی
تهیه و تنظیم : معصومه موسائی
تحریریه زندگی آنلاین : میزان کمکی که یک فرد دارای زوال عقل در ارتباط با مراقبتهای فردی نیاز دارد با توجه به آسیب مغزش متغیر است. یک بیمار مبتلا به آلزایمر در مراحل ابتدایی بیماری قادر خواهد بود از خود مراقبت کند اما ممکن است بهتدریج به خود بیتوجهی کرده و سرانجام نیازمند به کمک کامل شما باشد.
اغلب مشکلات هنگام وادار کردن بیمار برای عوض کردن لباسش یا حمام به وجود میآید. ممکن است شخص این جمله را به شما بگوید: قبلاً لباسهایم را عوض کردهام یا امکان دارد میز را برگردانده و ایجاد سروصدا کند گویی که شما اشتباه کردهاید چنین چیزی را به او پیشنهاد دادهاید.
مراقبی از بیمار مبتلا به آلزایمر میگوید: هر زمان که میخواهم او را به حمام ببرم جیغ میکشد و از مردم کمک میخواهد پنجرهها را باز میکند و فریاد میزند کمک؛ من را دزدیدهاند.
فردی که بیماری زوال عقل دارد ممکن است افسرده یا بیتفاوت شود و تمایلش را برای هر نوع نظافتی از دست بدهد امکان دارد توانایی به یاد آوردن اینکه چه مقدار از زمان گذشته است را نیز از دست بدهد. به نظر او نمیرسد که یک هفته از عوض کردن لباسش میگذرد و ممکن است از اینکه شخصی مدام به او بگوید که باید لباسش را عوض کند ناراحت شود.
تغییر در امور روزمره میتواند ناراحت کننده باشد.
بیشتربخوانید:
با خوردن این ویتامینها از ابتلا به آلزایمر جلوگیری کنید
در گذشته مردم کمتر از ما لباسهایشان را میشستند و تعویض میکردند و به همین دلیل گاهی اوقات زمانی که یکی از اعضای خانواده شروع به کمک کردن به بیمار میکند ممکن است ندانسته و بهطور غیرعمدی عادتهای دائمی نادیده گرفته شود.
تعویض لباس و حمام کردن مستلزم تصمیمات بسیاری میباشد. فرد باید از بین جورابها، پیراهنها، کراواتهای بسیار، آنهایی را انتخاب کند که با یکدیگر هماهنگ هستند زمانی که متوجه میشود دیگر نمیتواند این کارها را انجام دهد یا زمانی که به کمد پر از جورابهای رنگارنگ نگاه میکند ممکن است بهطور شدیدی آشفته و منقلب شود بنابراین در نظر او عوض نکردن لباس سادهتر و راحتتر است.
چنین عواملی اغلب باعث بروز واکنشهای فاجعهآمیز و ناگوار در حین تعویض لباس یا حمام کردن میشود. اکنون که شما با مشکلات نظافت این افراد روبرو هستید ابتدا سعی کنید احساسات بیمار و نیازش به داشتن خلوت و استقلال را درک کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که این رفتار ناراحت کننده پیامد اختلال در مغز وی میباشد و از روی عمد نیست. بهمنظور سادهتر کردن لباس پوشیدن و حمام کردنِ بیمار بدون از بین بردن استقلالش راههایی را جستجو کنید.
بیشتر بخوانید:
نقش تغذیه در تقویت حافظه
استحمام
زمانی که شخص ازاستحمام کردن خودداری میکند شاید بخشی از مشکل این باشد که عمل حمام کردن برای بیمار بسیار پیچیده و گیج کننده است.
برای برخی اضطراب را به همراه دارد یا در حقیقت فرد مراقب باید وارد حریم خصوصی بیمار شود و همین موضوع میتواند باعث اضطراب شخص گردد.
به دنبال راههایی برای کاهش این عوامل باشید. خونسرد و آرام باشید. عمل را ساده کنید. فرد را با یک لباس بلند و گشاد یا حوله بپوشانید و از زیر لباس او را بشویید.
سعی کنید تا جایی که ممکن است آداب همیشگی فرد حفظ شود و در عین حال کار را برای او ساده کنید. اگر فرد در ابتدا همیشه اصلاح میکرده است و سپس دوش میگرفته و بعد صبحانه میخورده است درصورتیکه شما نیز این کارها را قبل از صبحانه او برنامهریزی کنید، به احتمال زیاد با شما همکاری میکند. سپس لباسها و حولهاش را آماده کنید. شیر آب را باز کنید و زمانی که به او کمک میکنید آرام و مهربان باشید. لطفاً از بحث کردن بپرهیزید. قدم به قدم مراحل استحمام را به او یادآوری کنید
اگر همه راهها برای متقاعد کردن او به حمام کردن مؤثر واقع نشد او را بهطور قسمتی و محدود بشویید یا با یک تکه ابر بدنش را تمیز کنید.
استحمام باید جزء امور معمول باشد همیشه آن را با یک روش و در یک زمان مشخص انجام دهید. از آنجا که بسیاری از حوادث در حمام رخ میدهد تمام اشیاء اضافی حمام را جمعآوری کنید و هیچگاه چشم از بیمار برنگردانید یا ترکش نکنید. همیشه دمای آب وان یا دوش را کنترل کنید حتی اگر این کار را قبلاً خودش انجام میداده است چون ممکن است فرد توانایی تنظیم دمای مناسب را از دست داده باشد. از مصرف کف صابون یا روغن بدن که وان را لیز و لغزنده میکند جداً خودداری کنید.
با استفاده از یک صندلی حمام و یک شلنگ دستی بحرانهای استحمام را کاهش دهید. اگر بیمار را نشسته استحمام و شستشو کنید خطر لیز خوردن کمتر خواهد شد.
هیچگاه فرد را تنها در وان رها نکنید. وان را به مقدار زیاد پر از آب نکنید یک زیرانداز لاستیکی ضد لغزش را در وان حمام قرار دهید. سعی کنید به آرامی مراحل شستشو را به بیمار یادآوری کنید و تا آنجا که توانایی دارد کمک کنید خودِ بیمار، استحمام خود را انجام دهد.
تمام قسمتهای بدن بیمار را بررسی کنید تا مبادا دانههای پوستی و مشکلات پوستی در آنها ایجاد شود و پیشرفت کند. وقتی بیمار را از وان بیرون میآورید از یک زیرپایی حمام استفاده کنید که لیز نخورد. هنگامیکه شخص خود را خشک میکند و یا شما کمک میکنید تا بدنش را خشک کنید، دقت کنید تمام قسمتهای بدن بهطور کامل خشک شود و در چینوچروکهای پوست از پودر بدن یا پودر بچه استفاده کنید.
در افرادی که بیشتر اوقات مینشینند یا میخوابند زخمهای بستر خیلی سریعتر رشد میکند طبق صلاحدید پزشک برای پوستهای خشک از لوسیون بدن استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
مشکلات حافظه و زوال عقل
رازهایی که باید بدانید تا آلزایمر نگیرید!
لباس پوشیدن
اگر همه جورابهای فرد به شلوارهای راحتیاش چسبیده باشد او مجبور نمیشود که تشخیص دهد کدام یک مربوط به کدام پا میباشد هر کدام از پیراهنها و شلوارهایی را که با هم هماهنگی دارند در یک چوب لباسی آویزان کنید.
کمربندها، روسریها، پلیورها و دیگر لباسهای فرد را که ممکن است به اشتباه پوشیده شوند از دسترس او خارج و لباسهای مناسب و تمیز را برای او به ترتیب و بهطور منظم بچینید.
لباسهای نامناسب با فصل یا لباسهای نخنما را از دسترس او دور کنید تا به انتخابش اضافه نشود اگر او از عوض کردن لباس خودداری میکند از مجادله با او خودداری کنید.
همانطور که بیماری فرد پیشرفت میکند؛ صحیح یا پشت رو پوشیدن لباس برای او مشکل میشود. بستن دکمهها، زیپها، بندهای کفش و سگک کمربند برای او غیرممکن میشود. اگر فرد دیگر قادر نیست که دکمههایش را ببندد آنها را با نوارهای چسبک دار جایگزین کنید.
پوشیدن جورابهای ساق بلند یا استفاده از شکمبند برای افرادی که گردش خون خوبی ندارند ضرر دارد پوشیدن جورابهای نخی کوتاه در خانه بسیار راحتتر است. هر عملی را که انجام میدهید یا او باید انجام دهد قدم به قدم برایش توضیح دهید اگر لباس را بهطور مرتب نپوشید سختگیری نکنید.
کفشهای بدون بند از کفشهای بنددار خیلی راحتتر هستند. زنان در لباسهای دورو بلوزهای بدون بند و دامنهای لنگی و شلوارهای کشی به نظر زیباتر میرسند. پوشیدن لباسهای بلند و گشاد آسانتر هم هست. از لباسهایی استفاده بکنید که قابل شستشو باشند و احتیاجی به اطو کردن نداشته باشند دلیلی وجود ندارد که کاری به کارهای شما اضافه شود. گاهی اوقات نقش و نگارهای شلوغ شخص آسیبدیده را آشفته و پریشان میکند. رنگهایی با تضاد زیاد انتخاب کنید. تشخیص دادن لباسها با رنگهای متضاد برای افراد مسن آسانتر است.
ادامه دارد...