تحریریه دنیای سلامت
سرطان كولون (روده بزرگ) سرطانی شایع است كه مردان و زنان بسیاری در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. برای پیشگیری از بروز این سرطان راه‌هایی وجود دارد كه یكی از آنها داشتن یك رژیم غذایی سالم است. پژوهشگران و دانشمندان علم تغذیه طی پژوهش‌های گوناگون دریافته‌اند كه برخی غذاها احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند؛ مانند گوشت‌های قرمز فرآوری‌شده كه نزد مردم بسیار هم محبوب هستند.
(سرطان‌های كلوركتال سرطان‌هایی هستند كه 25 سانتی‌متر آخر روده به اضافه قسمت انتهایی كولون و راست روده را درگیر می‌كنند.) مانند بسیاری از سرطان‌ها، احتمال ابتلا به این سرطان هم با پرخوری و چاقی افزایش می‌یابد. به طور كلی، افراد چاق بیش از دیگران در معرض ابتلا به انواع بیماری، از جمله سرطان‌ها، هستند و احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال نیز در افراد چاق (به ویژه مردان چاق) بیشتر از كسانی است كه اضافه‌وزن ندارند.
گوشت قرمز: متهم ردیف اول
بد نیست بدانید بهترین راه پیشگیری از ابتلا به سرطان كلوركتال پرهیز از خوردن گوشت قرمز، به‌خصوص نوع فرآوری‌شده آن است. اگر كسی بیش از ده سال مقادیر فراوانی گوشت قرمز خورده باشد، احتمال ابتلای او به سرطان راست روده و انتهای روده بزرگ بین 30 تا 40 درصد افزایش خواهد یافت.
منظور از مصرف زیاد، روزانه 84 گرم برای مردان و56 گرم برای زنان است. رابطه بین ابتلا به سرطان كلوركتال و خوردن گوشت قرمز فرآوری‌شده از این هم بیشتر است. اگر مردی طی ده سال در هفته پنج تا شش بار و هر بار 28 گرم از این نوع غذاها بخورد، احتمال ابتلا به سرطان قسمت پایینی روده بزرگ و راست روده، 50 درصد بیشتر خواهد شد. این میزان برای زنان، 28 گرم دو تا سه بار در هفته است.
«از انواع این نوع گوشت‌ها می‌توان به هات‌داگ‌ها و گوشت گاو خشك و شور اشاره كرد. این متخصص این طور ادامه می‌دهد: «گوشت قرمز، به‌ویژه نوع فرآوری‌شده، عامل اصلی در روند افزایش احتمال ابتلا به سرطان كلوركتال می‌باشد.»
رژیمی كه خطر ابتلا به این سرطان را كاهش دهد چه خصوصیاتی دارد؟
توصیه كلی پژوهشگران و متخصصان جامعه سرطان آمریكا پیروی از یك رژیم غذای سرشار از غذاهای گیاهی و میوه و سبزی با حداقل میزان گوشت قرمز (به ویژه نوع فرآوری‌شده آن) به عنوان موثرترین اقدام برای كاهش خطر ابتلا به این سرطان‌هاست.
مصرف انواع سبزی‌ها و میوه‌ها و دیگر محصولات گیاهی بهترین كاری است كه می‌توانید با آن روده بزرگ خود را نجات دهید و از تخریب آن توسط سرطان حفظ كنید.» شاید بگویید كه مدام نمی‌توان غذاهای گیاهی خورد و تعداد غذاهایی كه با گیاهان درست می‌شوند، كم هستند؛ اما این‌طور نیست؛ تعداد غذاهایی كه می‌توانید با این مواد درست كنید، بسیار زیاد است و برای اینكه حوصله‌تان سر نرود و از رعایت این رژیم خسته نشوید، فقط یك یا چند نوع محدود از این غذاها را درست نكنید؛ بلكه سراغ كتاب آشپزی هم بروید و طرز پخت انواع دیگری از این غذاها را یاد بگیرید.
چقدر باید غذاهای گیاهی بخورم؟
اگر در هفته دست كم پنج وعده میوه و سبزی، به‌خصوص آنهایی كه رنگارنگ هستند بخورید، به سالم ماندن دستگاه گوارش‌تان كمك بسیاری كرده‌اید.
كلم، كلم پیچ، گل كلم و كلم بروكلی به عنوان سبزی‌هایی كه تاثیر حفاظتی قابل ملاحظه‌ای در پایین آوردن بروز سرطان كلوركتال دارند، معرفی نمی‌شوند. چربیهای سالم، كه به طور عمده چربیهای غیراشباع هستند دیگر مانند گذشته به عنوان یكی از عوامل بروز این سرطان به شمار نمی‌آیند.
این چربی‌ها خود یكی از عوامل پیشگیری از ابتلا به سرطان كلوركتال هستند. چربیهای سالم در منابع غذایی گیاهی و در ماهی‌هایی مانند سالمون وجود دارند. دكتر دویل درباره اینكه چرا مرتب توصیه می‌شود غذاهای كم‌چرب بخورید، بیشتر توضیح می‌دهد: «مهم‌ترین دلیل این است كه غذاهای چرب كالری اضافی به بدن تحمیل كرده و باعث می‌شوند به راحتی و طی مدت كوتاهی چاق شوید.
این نكته هم درباره خوراكی‌هایی كه چربی سالم دارند و هم در مورد غذاهایی كه چربی آنها زیاد سالم نیست، صدق می‌كند.» بنابراین لازم است در عین مصرف غذاهای گیاهی و كم‌چرب، مراقب مقدار كالری دریافتی‌تان در روز هم باشید. برخی فكر می‌كنند خوردن میوه و سبزی باعث چاق شدن نمی‌شود؛ در حالی كه این باور كاملا نادرست است.
زیاده‌روی در خوردن هر غذایی، حتی غذاهای سالم نیز به اضافه وزن منجر شده و فرد را چاق می‌كند. افرادی كه نگران ابتلا به سرطان كلوركتال هستند و می‌خواهند با رژیم غذایی این احتمال را به حداقل برسانند، لازم است به نكته دیگری هم توجه كنند و آن مصرف الكل است. این مایع مضر بسیار آسیب‌رسان است و مصرف آن با بروز بیماری‌های مهلك گوناگونی ارتباط مستقیم دارد و احتمال ابتلا به سرطان خطرناك كلوركتال را بالا می‌برد.
كلسیم و سرطان كلوركتال
مصرف غذاهای حاوی كلسیم یا مكمل‌های این ماده معدنی می‌تواند از روده بزرگ در برابر رشد سلول‌های سرطانی محافظت كند؛ از طرفی اگر مقدار كلسیم در بدن زیاد باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان افزایش خواهد یافت.
به همین دلیل دانشمندان جامعه سرطان آمریكا به مردان توصیه می‌كنند مقدار كلسیم دریافتی از غذاها یا مكمل‌ها را به 1500 میلی‌گرم در روز محدود كنند.
اشتباه نكنید ...
ابتلا به آنمی هم می‌تواند برای فرد مشكلات فراوانی ایجاد كند كه ساده‌ترین آنها خستگی مزمن و افزایش تحریك‌پذیری و عصبی شدن می‌باشد. منظور ما از طرح این موضوع، زیاده‌روی در مصرف گوشت قرمز است؛ وگرنه خوردن این غذاها به میزان لازم، برای حفظ سلامتی لازم است. به علاوه، این ماده غذایی منبع خوبی برای تامین پروتئین بدن می‌باشد؛ پس آن را كاملا كنار نگذارید، بلكه به میزان متعادل مصرف كنید.
