تحریریه زندگی آنلاین- گروه تغذیه
طبق آمار و ارقام، حدود 80 درصد از افرادی كه عمل جراحی لاغری كردهاند، به این مورد اهمیت میدهند و اجازه نمیدهند كه دوباره وزنشان به حالت سابق برگردد.
بعد از عمل جراحی «باریا تریك» كیفیت زندگی افراد بالاتر میرود. شبها راحتتر میخوابند، كمتر دچار فشار خون بالا، دیابت، سندرم متابولیك و سایر بیماریها میشوند.
بدن سبكتر و چالاكتری دارند و فعالیت بیشتری میكنند. آنها میتوانند كارهایی را انجام دهند كه دیگران نیز انجام میدهند و افسردگیشان نیز برطرف میشود.
اما همیشه شرایط اینگونه نیست؛ چرا كه برخی افراد بعد از مدتی دوباره چاق میشوند. آنها وزنشان را كاهش دادهاند، اما توانایی ثابت نگهداشتن آن را در حالت متعادل ندارند.
معمولاً در یكی دو سال نخست پس از عمل، برنامه غذایی افراد تغییر میكند و به سالم بودن تغذیه خود اهمیت میدهند و ورزش كردن را نیز فراموش نمیكنند.
آنها از اینكه به یكباره تا این اندازه وزن كم كردهاند، بسیار خوشحال و راضیاند و احساس فعال بودن و پر انرژی بودن میكنند؛ اما همین مرحله شیرین، یك مرحله خطرناك نیز هست؛ چرا كه بسیاری افراد از همین مرحله شروع به سر خوردن در عادات بد قبلی خود میكنند.
كسانی كه بایپس معده انجام دادهاند، به مدت دو سال با روند كاهش وزن مواجهاند و بعد از آن وزنشان به یك حالت ثابت میرسد و تغییر خاصی نمیكند.
آنها دوباره شروع به خوردن انواع اسنكهای چاقكننده كنند، ورزش را رها كنند و حجم غذای خود را افزایش دهند، دوباره در معرض افزایش وزن و خطر چاقی قرار میگیرند.
مراجعات مكرر به پزشكی كه شما را جراحی كرده است، كمكم قطع میشود و شما آنقدر از پنج سال بعد مشكلات قبلی دوباره شروع میشوند و شما باز هم به خانه اولتان باز میگردید.
آنهایی كه از شیوه بستن نوار به دور معده استفاده میكنند به مدت زمان طولانی از نعمت داشتن تناسب اندام بهرهمند میشوند؛ چرا كه نوار مطابق با احساس گرسنگی و سیری باعث تنظیم اندازه و حجم معده میشود.
افرادی كه عمل بایپس معده را پشت سر گذاشتهاند، بسیار سریع وزن كم میكنند؛ ولی در مدت زمان كوتاهی وزنشان دوباره به حالت اول برمیگردد.
برعكس، افرادی كه از نوار معده (باند) استفاده میكنند، كندتر وزن كم میكنند، ولی برای مدت زمان طولانیتری نیز وزن ایدهآل خود را حفظ میكنند.
چند نكته برای موفقیت طولانی مدت
- در شیوه زندگیتان تغییراتی ایجاد كنید. عمل جراحی لاغری همراه با عادات مناسب و درست تغذیه و ورزش تكمیل میشود.
- احساس سیری. شما باید در مورد احساس سیری بسیار هشیار باشید. بدانید كه واقعاً چه زمانی سیر میشوید و باید دست از غذا خوردن بكشید و چه زمانی واقعاً گرسنه هستید و باید چیزی بخورید.
مثلاً گرسنگی و تشنگی را با هم اشتباه نگیرید.
- یك سرگرمی دیگر برای خود پیدا كنید. برای بیشتر افراد بسیار چاق، غذا خوردن نوعی سرگرمی است. آنها نیاز به یك سرگرمی دارند تا آنها را مشغول كند. بهتر است ورزش كردن، نقاشی كشیدن، شركت در كلاسهای هنری و ... را به سرگرمی انتخاب كنید، نه غذا خوردن را.
- ورزش كردن را به یك عادت دائمی مبدل كنید. اگر امكان پیادهروی را دارید، برای خودتان یك پرومتر تهیه كنید تا بیشتر خودتان را متقاعد به راه رفتن كنید. پیادهروی كردن را با 5 دقیقه در روز شروع كنید و كمكم این زمان را افزایش دهید.
- از افرادی كه شما را در این زمینه حمایت میكنند، دوری نكنید. پزشك جراح، برخی از دوستان و افراد خانوادهتان میتوانند شما را حمایت كنند. با آنها بیشتر حرف بزنید و بیشتر در جمع آنها وارد شوید.
با هم پیادهروی و ورزش كنید و از مردم كناره نگیرید تا انگیزه روانی بیشتری برای حفظ تناسب اندامتان داشته باشید.
مشكلات بعد از عمل جراحی لاغری
- اینكه عمل جراحی بای پس معده انجام دادهاید یا از باند معده استفاده كردهاید، فرقی نمیكند. هر كدام از این عملها میتوانند شما را با مشكلاتی مواجه سازند.
مشكلات مربوط به عمل بایپس معده
كمبود مواد مغذی
- اگر عمل جراحی بایپس معده داشتهاید، به میزان دریافت مواد مغذی بیشتر اهمیت دهید. پروتئینها، مایعات، ویتامینها و املاح برای بدن ضروری هستند.
- تغییر و تحولات ناشی از عمل جراحی باعث ایجاد مشكلی به نام «بدجذبی» میشود. در این مرحله بدن كالریها، چربیها، ویتامینها و املاح دریافت شده از غذاها را حذف میكند.
برای آنكه بدن سالمی داشته باشید، این مواد مغذی باید جایگزین شوند و در كنار آن ویتامین B12، كلسیم و مكمل آهن مصرف كنید.
ویتامینها و املاح مثل دارو هستند؛ اگر به اندازه كافی آنها را دریافت نكنید، دچار كمبودهای زیادی میشوید.
كمخونی، پوكی استخوان و ... نتیجه بیتوجهی به این كمبودهاست. افرادی كه از عمل باند معده استفاده میكنند، كمتر دچار خطرات جدی تغذیهای میشوند؛ چرا كه مرحله «بدجذبی» در آنها وجود ندارد.
اما این افراد نیز باید سالم غذا بخورند و برنامه غذایی متعادلی داشته باشند. آنها نیز باید هر روز از مولتی ویتامینها استفاده كنند.
سوءتغذیه
افرادی كه عمل جراحی بایپس معده میكنند، با یك مشكل بزرگ دیگر به نام سوء تغذیه نیز مواجه هستند. البته سوءتغذیه به ندرت پیش میآید و فقط افرادی را درگیر میكند كه كاهش وزن زیادی داشتهاند.
آنها بسیار كم غذا میخورند و بسیار كمتر از میزان واقعی نیازشان، احساس گرسنگی میكنند؛ اما نمیتوانند غذا بخورند، دچار حالت تهوع و استفراغ میشوند.
این مشكل به صورت سرپایی و خیلی راحت برطرف میشود و فقط باید به پزشك مراجعه كنند و با یك آندوسكوپی ساده و بالونی كه از طریق آندوسكوپ وارد مری و معده میشود كمی این فضا گشاد و بزرگتر شود.
بیمارانی كه به پزشك مراجعه نمیكنند و در همین وضعیت میمانند، دچار سوء تغذیه میشوند.
گاهی اوقات افرادی كه بایپس معده كردهاند، حتی بیشتر از حد نیازشان كالری دریافت میكنند. آنها نمیتوانند در یك وعده غذایی مقدار زیادی غذا بخورند و مجبورند به یكچهارم مقدار غذایی كه قبلاً میخوردند اكتفا كنند؛ اما 2-3 ساعت بعد یكچهارم دیگر را میخورند، 1-2 ساعت دیگر بقیه غذا را ... تا اینكه همان مقدار غذا را در تعداد وعدههای بیشتر به مصرف میرسانند.
بنابراین اگر میخواهید به نتایج طولانیمدتی دست یابید باید تعداد دفعات كنترل شدهتری نیز غذا بخورید. بعد از مدتی بدن به شرایط و تغییرات پس از عمل جراحی عادت میكند و «بدجذبی» برطرف میشود.
در اینگونه مواقع شیوه صحیح زندگی كردن و داشتن عادات سالم تغذیه اهمیت بیشتری پیدا میكند. البته برخی مشكلات دیگر نیز ممكن است به وجود آید، این مشكلات به قرار زیر هستند:
- ممكن است غذا وارد معده قدیمی شده و از آنجا وارد روده نشود. این وضعیت نشان میدهد كه بخش كوچك معده به طریقی به بخش بزرگ راه دارد و فرد باید مجدداً تحت عمل جراحی درآید.
- برخی از افرادی كه عمل باند معده را انجام دادهاند، به نظر میرسد كاهش وزن خاصی ندارند.
استفاده از باند معده برای كوچك كردن اندازه معده است و ممكن است به خاطر داشتن برخی عادات ناسالم هیچ موفقیتی هم در عمل جراحی وجود نداشته باشد، مثلاً اگر در طول روز بارها و بارها مایعات و نوشیدنیهای بسیار شیرین مثل شربت و نوشابه بخورید، هیچگاه وزنتان كم نمیشود.
- بعد از عمل جراحی، پرخوری باعث استفراغ میشود و استفراغ نیز روی جراحی اثر بد میگذارد و باعث سر خوردن باند می شود. اگر باند معده سر بخورد، باید با یك عمل جراحی دیگر آن را ثابت كرد.
- اگر باند معده بیش از حد سفت بسته شده باشد، زودتر فرسوده میشود و وقتی فرسوده میشود، وارد لایههای معده شده و در آنجا ایجاد عفونت میكند و باید هر چه زودتر خارج شود.
- بعد ازعمل جراحی و تجربه كاهش وزن به طور چشمگیر، پوست صورت و بدن شل میشود. حدود 70 درصد افراد پوستشان آویزان میشود.
در بایپس معده، كاهش و تحلیل پوست دو سال بعد از عمل جراحی خود را نشان میدهد و در عمل باند معده، حدود سه سال بعد.
البته افراد جوان به دلیل داشتن انعطافپذیری بیشتر پوست و در صورت ورزش كردن كمتر دچار این وضعیت میشوند؛ اما افرادی كه وزن بسیار زیادی را كم كردهاند و سن بالاتری هم دارند، بیشتر با این مسئله روبهرو میشوند و باید به پزشك متخصص پوست نیز مراجعه كنند.