زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره بالینی، آزاده ایلخانی؛ مترجم

متاسفانه در زمانه ما، اغلب افراد از سنین زیر ده سال، روز خود را با تلفن همراه آغاز می‌کنند!

بسیاری از دانش‌آموزان معتقدند که ارسال ایمیل و پیام کوتاه به دلیل این که از کلمات اختصاری و کوتاه استفاده می‌کنند، راحت و سرگرم کننده است و نوجوانانی که تلفن همراه ندارند، خود را از گروه همسالان خود، عقب‌تر احساس می‌کنند و به همین دلیل به خانواده‌ها، برای خریدن و در اختیار گذاشتن تلفن همراه، فشار می‌آورند و متاسفانه والدین نیز نمی‌توانند در برابر خواسته آنها مقاومت کنند.

تاثیرات مثبت و منفی تلفن همراه برای دانش‌آموزان

تلفن همراه برای دانش آموز، مانند سایر کاربران، هم تاثیرات مثبت و هم تاثیرات منفی دارد. در واقع، استفاده از تلفن همراه مثل استفاده از آتش است که به کار گرفتن آن هم می‌تواند در بعضی موارد صحیح باشد و به زندگی ما کمک کند و هم می‌تواند تخریب و هلاکت به دنبال داشته باشد.

محققان ژاپنی میزان تاثیرات تلفن همراه را برتحصیل دانش‌آموزان مورد بررسی قرار داده‌اند و معتقدند که این ابزار ارتباطی تاثیرات مثبت و منفی مختلفی بر روند تحصیلی افراد دارد. به نقل از پایگاه اینترنتی "جپن تایمز"، بررسی‌ها نشان داده است که در برخی موارد تلفن همراه می‌تواند به آموزش دانش‌آموزان کمک کند.

منتها نکته مهم و قابل توجه این است که تاثیرات منفی تلفن همراه از نکات مثبت آن در آموزش دانش‌آموزان بیشتر است.

به عبارت دیگر چون نمی‌توان به طور کامل استفاده دانش‌آموزان از تلفن همراه را کنترل و سازمان‌دهی کرد، اثرات سوء آن، نکات مثبت را خنثی می‌کند.

در برخی موارد در دبیرستان‌ها تلفن همراه را به عنوان یک وسیله کمک آموزشی مورد استفاده قرار داده و سؤالات و تست‌های مختلف را از طریق سرویس‌های گوناگون در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند و حتی برخی آزمون‌ها نیز از طریق تلفن همراه گرفته می‌شود.

اما متاسفانه، مشکلی که در حال حاضر بسیار شایع است استفاده‌های غیر اخلاقی دانش‌آموزان مبنی بر گرفتن عکس‌های نادرست و به اشتراک گذاشتن مطالب، فیلم‌ها و عکس‌های نامناسب در کلاس‌های درسی است و چون کنترل قطعی این عمل، توسط والدین و مسوولان آموزشی تقریباً غیر ممکن است، مربیان و اولیا مدارس عطای منفعت‌های آموزشی تلفن همراه را به لقای آن بخشیده و استفاده از آن را ممنوع کرده‌اند.

 به دلایل مختلف در گروه‌های سنی نوجوانان و جوانان استفاده صحیح از این وسیله ارتباطی، آموزش داده نمی‌شود و علاوه بر موارد غیر اخلاقی استفاده بیش از حد از تلفن همراه در طول ساعات شبانه روز و از جمله در کلاس‌های درس موجب بر هم خوردن تمرکز دانش‌آموزان و افت تحصیلی آن‌ها می‌شود. در حال حاضر بسیاری از دولت‌ها استفاده از تلفن همراه را برای دانش‌آموزان در مدارس و محیط‌های آموزشی ممنوع کرده‌اند.

جالب است بدانیم پلیس هند اعلام کردکه با تصویب قانون ممنوعیت استفاده از تلفن همراه در مدارس، 12 تیم پلیس برای نظارت و کنترل چگونگی استفاده دانش‌آموزان از موبایل تشکیل شد.

یکی از مقامات پلیس هند در مورد دانش‌آموزانی که از دوربین‌های تلفن همراه استفاده غیر مجاز می‌کنند، هشدار داد و گفت: دولت، قانون ممنوعیت استفاده از تلفن همراه را بدون محدودیت سنی برای دانش‌آموزان به تصویب رسانده است.

با وجود تصویب این قانون برخی از دانش‌آموزان فیلم‌های مستهجن را توسط رایانه دانلود کرده و از طریق تلفن همراه در مدارس پخش می‌کنند که البته این کار با واکنش‌هایی از جانب پلیس هند، روبرو شده است.

تلفن همراه، و آثار منفی

تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهد که ارسال، دریافت و خواندن پیام کوتاه متنی تلفن همراه بشدت در بین جوانان و نوجوانان گسترش و افزایش یافته و این سرویس نوین ارتباطی جایگزین کتاب خواندن شده است.

در واقع یافته‌ها نشان می‌دهند که نوجوانان به جای کتاب خواندن و مطالعه مفید، به جای دیدن برنامه‌های مستند یا داستانی، به جای گردش و بازی، و به جای کسب تجربیات عملی برای زندگی و افزایش مهارت‌ها، بیشتر وقتشان را با تلفن همراه و کاربردهای آن سپری می‌کنند.

در حالی که پیام‌ها و اطلاعاتی که در تلفن همراه رد و بدل می‌شود در بسیاری از موارد حالت شایعه دارد و بعد علمی – تجربی آن هم قابل مقایسه با مطالعه کتب معتبر نیست.

بدتر این که اغلب نوجوانان و جوانان پیش از خواب از دستگاه تلفن همراه برای ارسال پیام کوتاه استفاده می‌کنند و یا به خواندن پیام‌های دریافتی می‌پردازند. که همین موضوع تأثیر سوء بر روند خواب و استراحت و در نتیجه تأثیر منفی بر رشد آنها نیز بر جای می‌گذارد.

تاثیرات نا‌مطلوب موبایل موجب شده تا برخی کشورها تدابیری در این زمینه بیندیشند برای مثال دانش‌آموزان یک مدرسه آمریکایی در ایالت مونت ایری در کارولینای شمالی آداب استفاده از تلفن همراه را توسط مربیان و معلمان یاد می‌گیرند.

کلی فراجر، معلمی که در مدرسه به دانش‌آموزان آداب استفاده از تلفن، ایمیل و پیام کوتاه آموزش می‌دهد، معتقد است دانش‌آموزان باید آداب استفاده از این دستگاه‌ها را یاد بگیرند و بدانند که در شرایط متفاوت چگونه از سرویس‌های مختلف این دستگاه‌ها استفاده کنند.

وی اظهار می‌دارد که به دلیل فراگیر شدن این دستگاه‌ها و این که بسیاری از دانش‌آموزان پیش از رسیدن به مقطع دبیرستان تلفن همراه دارند باید آداب و رسم استفاده از این دستگاه‌ها را یاد بگیرند.

تلفن همراه، دشمن معاشرت‌های مفید

حتماً شما هم در مهمانی‌ها، و نشست‌های خانوادگی و در بین دوستان خود، به وفور نوجوانانی را دیده‌اید که به جای حضور روانی در جمع، با دستگاه تلفن همراه خود بازی می‌کنند و اطرافیان خود را نادیده می‌گیرند.

در حالی که ارتباط رو در رو، یادگیری و رشد زیادی در پی دارد و ایمیل و پیام کوتاه نباید و نمی‌تواند جایگزین مکالمات رو در رو شود زیرا ارتباطات غیر شفاهی طرز بیان و ابراز احساسات را مختل می‌کنند.

استفاده مثبت از تلفن همراه

 محققان دانشگاه "ناتینگهام" به این نتیجه رسیده‌اند که تلفن همراه می‌تواند به عنوان یک وسیله کمک آموزشی مناسب مورد استفاده قرار گیرد.

به گفته این محققان، در یک تحقیق بعد از آموزش صحیح از تلفن همراه، پس از گذشت 9 ماه مشاهده شد که دانش‌آموزان 14 - 16 ساله از تلفن همراه برای اهداف آموزشی در دروس خود استفاده می‌کنند. که ساختن ویدیوهای کوتاه آموزشی، ضبط صدای معلم و استفاده از کرنومتر گوشی در پاسخ به سؤالات از جمله فعالیت‌های دانش‌آموزان در این زمان آزمایشی بوده است.

گوشی‌های هوشمند که قابلیت اتصال به اینترنت را دارند نیز به دانش‌آموزان امکان دسترسی به وب سایت‌های آموزشی، سیستم ایمیل مدارس و انتقال فایل‌های الکترونیکی بین خانه و مدرسه را می‌دهد.

این آزمایش و بررسی روی 331 دانش آموز راهنمایی در شهرهای کمبریج، برک شایر غربی و ناتینگهام انجام شده است.

همچنین بسیاری از کارشناسان و مدیران مدارس هند می گویند، استفاده از سرویس پیام کوتاه متنی برای دانش‌آموزان ضروری است و می‌تواند به ابزار ارتباط گسترده اولیا و مربیان تبدیل شود.  بدین ترتیب که

استفاده از سرویس پیام کوتاه با تلفن همراه می‌تواند والدین را به طور مستمر با مسوولان مدارس در ارتباط نگه دارد و آنها را از وضعیت عمومی دانش‌آموزان آگاه کند. 

علاوه بر این پیام متنی می‌تواند به عنوان یک وسیله کمک آموزشی مناسب نیز مورد استفاده قرار گیرد. در همین راستا شرکت فنلاندی نوکیا سرویسی برای آموزش زبان انگلیسی به شکل کلاسی و کارگاهی به کاربران هندی ارائه می‌دهد و با این سرویس دانش‌آموزان می‌توانند در زمینه آموزش زبان به پیشرفت قابل توجه‌ای نائل شوند. 

این سرویس به این شکل ارائه می‌شود که از دانش‌آموزان امتحاناتی در زمینه لغات و عبارات گرفته می‌شود و نیز امتحانات مقدماتی برای آموزش عالی و دوره‌های آموزش برگزار می‌شود.

همین‌طور که ملاحظه می‌کنید درباره تلفن همراه می‌توان گفت، راه حل درست، تغییر جهت استفاده نوجوانان از این تلفن، و آموزش استفاده‌های صحیح و مؤثر از آن، به همه دانش‌آموزان است و منع و ممنوع سازی آن، نمی‌تواند در دراز مدت تأثیر مثبتی داشته باشد.

تلفن همراه و خلق و خو

آیا تلفن‌های همراه شادی و روحیه خوب ما را تهدید می‌کنند؟ در تحقیقی در مدرسه‌ای در آمریکا، از دانشجویان خواسته شد تا به مدت 24 ساعت تلفن‌های همراه خود را خاموش کنند و اثر جدا شدن از فناوری روی زندگی‌شان را مشاهده و سپس گزارش کنند.

آن‌ها باید از تمام فناوری‌های ارتباطی مانند تلفن همراه، کامپیوترها و غیره، یک روز تمام دست می‌کشیدند.

روز بعد مشخص شد که برخی از این دانشجویان تجربه بسیار دردناکی داشتند تا جایی که برخی از آنها علایم روانشناختی مانند اضطراب، ترس یا عدم کنترل احساسی از خود نشان دادند.

اما بیشتر آنها احساس آزادی و رهایی کرده بودند. یکی از دانشجویان نیز گفته بود که وقتی بدون تلفن همراه به حیاط خانه‌شان رفته بوده است، توانسته صدای نسیم باد، جیک جیک گنجشک‌ها، حتی قطره آبی که از شیر حیاط خانه‌شان می‌چکیده را بشنود.

برخی دیگر از دانشجویان گفتند که به احساسات خودشان بیشتر توجه نشان داده بودند و توانسته بودند در مورد مشکلاتی که آزارشان می‌داده است، بهتر بیندیشند و تصمیم‌گیری کنند.

بسیاری از منتقدان معتقدند که فناوری‌هایی همچون تلفن همراه و اینترنت تاثیرات بدی روی حال روحی افراد گذاشته است.

این فناوری‌ها اگرچه در زمینه‌های مختلف زندگی‌مان را بسیار آسان‌تر کرده‌اند اما موجب دور شدن مردم از دیگران و حتی خودشان شده است.

انسان‌ها بسیار تنها و به حاشیه رانده شده‌اند. تلفن‌های همراه قدرت تمرکز و اندیشه عمیق را از مردم گرفته‌اند و توانایی آنها در حل مشکلاتشان به شدت افت کرده است و به همین دلیل گرفتاری‌های بسیاری دارند.

تلفن همراه و اضطراب و افسردگی

اضطراب و افسردگی از مشکلات دیگری است که تلفن‌های همراه موجب شده‌اند. بنابر تحقیقات وقت گذراندن بیش از حد با این دستگاه‌ها و خیره شدن به صفحات تلفن‌ها، فرد را بعد از مدتی به سمت اضطراب و در نتیجه افسردگی پیش می راند.

از طرفی داشتن تلفن همراه به معنای "دایما در دسترس بودن" است. تماس گرفتن، پیام فرستادن، ارسال و دریافت پیام‌های فوری، پیغام‌های شبکه‌های اجتماعی و غیره، افراد را به مرور خسته می‌کند.

درست مانند این است که یک روز کاری 24 ساعته را می‌گذرانند که تمامی هم ندارد. همچنین در بررسی‌ها مشخص شده است، افرادی که مجبور هستند، در هر ساعت و زمانی، پیام‌های دریافت شده را بخوانند و بلافاصله پاسخ دهند، بیش از دیگران به اضطراب مبتلا می‌شوند. حتی گاهی اوقات این افراد مبتلا به سندرم ارتعاشات خیالی می‌شوند.

آن‌ها دایما تصور می‌کنند که تلفنشان در حال زنگ خوردن و ویبره است.

تلفن همراه و اضافه وزن

بیشتر مردم با استفاده از تلفن‌های هوشمندشان در فضای اینترنت پرسه زده و یا به بازی‌های اینترنتی می‌پردازند و زمانی را که باید حرکت و یا ورزش کنند، به راحتی از دست می‌دهند.

این افراد به دلیل کم تحرکی دچار اضافه وزن و مشکلات ناشی از آن می‌شوند. اضافه وزن ممکن است افراد را دچار بیماری‌های مختلف کند و روزهای شاد زندگی‌اش را از بین ببرد.

تلفن همراه و اختلال در خواب

بنابر بررسی‌ها مشخص شده است که 63 درصد از کاربران تلفن همراه بین 18 تا 29 ساله و حدود 30 درصد از افراد 30 تا 64 ساله با تلفن‌های هوشمند خود به رختخواب می‌روند.

نور روشن صفحه مانیتور تلفن‌ها و همچنین تشعشعات الکترومغناطیسی متصاعد از آنها، فرد را دچار بی خوابی کرده و در طولانی مدت موجب بیماری‌های مختلف می‌شوند.

استفاده زیاد از تلفن‌های هوشمند موجب مشکلات جسمانی و روانی متعددی برای افراد می‌شود و می‌توانند به مرور زمان احساس رضایت از زندگی را از آنها بگیرند و زندگی بدون روح و کسل باری را تجربه کنند.

مردم برای شاد بودن به روابط اجتماعی و همچنین بدنی سالم نیاز دارند. بنابراین استفاده از تلفن هوشمند را به حداقل برسانید.