تحریریه زندگی آنلاین : تحقیقات نشان داده‌اند که روزه‌داری و رژیم‌های فستنیگ می‌توانند برای سلامتی مفید باشند و حتی به بهبود بیماری‌ها کمک کنند که به نوع بیماری فرد وابسته است.
روزه‌داری و فستینگ کرونا
در بسیاری از بیماری‌ها، فرد بیمار اشتهایش را از دست می‌دهد که درواقع واکنش طبیعی بدن نسبت به بیماری است. در این مطلب به این مسئله مهم خواهیم پرداخت که آیا روزه‌داری و رژیم‌های فستنیگ به‌واقع به بهبود سریع‌تر بدن هنگام ابتلا به بیماری‌های ویروسی و باکتریایی کمک می‌کنند یا خیر؟ همچنین در ادامه نگاهی به مزایا و معایب روزه‌داری بر تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود بیماری خواهیم داشت.
بیشتربخوانید:
روزه داری، روی سیستم ایمنی بدن تاثیر می‌گذارد؟
آیا روزه‌داری به بهبود بیماری کمک می‌کند؟
مطالعات زیادی در مورد روزه‌داری و تأثیر آن بر افراد بیمار انجام نشده است. ولی با تکیه بر مطالعات مشابه که بر روی حیوانات انجام شده است، می‌توان نتایج احتمالی روزه بر بدن انسان را تخمین زد. مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نشان می‌دهد که روزه‌داری می‌تواند به مبارزه با عفونت‌های باکتریایی به بدن کمک کند. ازآنجاکه باکتری‌ها از گلوکز یا درواقع همان قند موجود در بدن ما استفاده می‌کنند، روزه‌داری می‌تواند به کاهش عفونت‌های باکتریایی کمک کند.
در یکی از مطالعات بلند مدت انجام شده که 404 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند، مشخص شد 341 نفر از آن‌ها افرادی که دارای بیماری‌ها و مشکلات زمینه‌ای بودند، با رژیم فستینگ آب سبزی‌ها و سوپ به مدت 4 تا 21 روز، وضعیت بهتری را تجربه کرده‌اند. این افراد در طول روز تنها 200 تا 250 کالری دریافت می‌کردند.
فواید فستینگ
ویروس کرونا و شرایط روزه‌داری
محققین بر این باورند که رژیم‌های فستینگ می‌تواند برای سلامت مفید باشد و به عملکرد و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند که علت آن به نبود گلوکز در خون باز می‌گردد. زمانی که بدن انرژی ذخیره شده به شکل گلوکز در اختیار ندارد، شروع به استفاده از منابع چربی و آمینواسیدها می‌کند. استفاده از این ذخایر چربی باعث می‌شود بدن کتون‌های بیشتری تولید کند. از طرفی می‌دانیم که کتون‌های خاصی در بدن، مثل بتاهیدروکسی بوتیرات می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. تحقیقات دیگری که در این زمینه انجام شده است نشان می‌دهد که رژیم‌های فستینگ حتی می‌تواند به تولید سلول‌های ایمنی هم کمک کند.
روزه‌داری اسلامی هم نوعی از رژیم‌های فستینگ متناوب (روزه‌داری متناوب) محسوب می‌شود که در آن فرد تنها در ساعات مشخصی از روز اجازه غذا خوردن دارد. برخی از محققین بر این باورند که فیزیولوژی بدن ما در حقیقت مطابق با شرایط فستینگ متناوب طراحی شده است. این سیستم حاصل تغییر و تحولات بدن ما برای سازگاری با محیط و شرایط است که می‌تواند عملکردهای خاصی در سلول‌ها را فعال کرده و به‌طور کلی به‌سلامت بیشتر بدن کمک کند.
با این وجود، باید گفت که هنوز محققین به‌طور دقیق از نحوه پاسخ بدن به رژیم‌های فستینگ و تأثیرات احتمالی آن بر روی سیستم ایمنی، اطلاع ندارند.
بیشتربخوانید:
چگونه روزه‌داران از خطر کرونا در امان بمانند؟
رژیم‌های فستینگ و روزه‌داری هنگام بیماری
مطالعه‌ای که سال 2016 بر روی موش‌ها انجام شد نشان داد تأثیر گلوکز بر روی عفونت‌های باکتریایی و ویروسی کاملاً متفاوت است. گلوکز در موش‌هایی که دچار عفونت باکتریایی بودند اثر منفی داشت. این در حالی است که موش‌هایی که به عفونت ویروسی مبتلا بودند، عملکرد بهتری با سطح بالاتر گلوکز از خود نشان دادند. ازآنجا که سرماخوردگی، آنفلوانزا و بیماری‌های مشابه مثل کووید-19 همگی ویروسی هستند، می‌توان گفت که دسترسی بدن به گلوکز می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند. یعنی در یک عبارت خلاصه می‌توان گفت راه مبارزه با باکتری گرسنگی، و راه مقابله با ویروس تغذیه مناسب است.
رژیم غذایی مناسب هنگام بیماری
حتی هنگام بیماری هم می‌توان از برخی از انواع رژیم‌های غذایی و فستینگ برای بهبود بیماری استفاده کرد. زمانی که در مورد رژیم‌های فستینگ و روزه‌داری صحبت می‌کنیم، منظورمان توقف کامل خوردوخوراک نیست. روزه‌داری می‌تواند در سطوح مختلف انجام شود. مثلاً فرد می‌تواند تنها در ساعات مشخصی از روز غذا بخورد (مثل روزه‌داری اسلامی)، خوردوخوراک او محدود به آب‌میوه و سوپ آبکی باشد یا آن‌که صرفاً مقدار کالری دریافتی روزانه به میزان مشخصی کاهش پیدا کند.
ولی صرف‌نظر از نوع بیماری و نوع رژیم غذایی، یک مسئله درهرحال باید رعایت شود و آن نوشیدن آب کافی در طول روز و انجام مراقبت‌های لازم است. کسانی که بیماری‌های مزمن دارند یا دارو مصرف می‌کنند طبیعتاً باید پیش از آن هر نوع روزه‌داری را آغاز کنند، باید با پزشک مشورت کنند. به‌طور کلی اگر روزه‌داری و رژیم غذایی تحت نظر پزشک انجام شود، بسیار مفیدتر و مطمئن‌تر خواهد بود.
روزه‌داری و رژیم فستینگ چه عوارض جانبی می‌تواند داشته باشد؟
تحقیقات نشان می‌دهد که روزه‌داری می‌تواند باعث دردهای عضلانی، اختلال خواب، سردرد، خستگی و البته گرسنگی شود. معمولاً این علائم (مشکلات رایج روزه‌داری) در روزهای ابتدایی شروع روزه‌داری بروز پیدا می‌کنند و بعد کاهش پیدا کرده یا متوقف می‌شوند. درصورتی‌که این علائم برطرف نشده و تشدید شد، توصیه می‌شود که فرد از ادامه این روند صرف‌نظر کند یا دست‌کم تحت نظر یک پزشک به آن ادامه دهد.
بیشتربخوانید:
روزه داران امسال با توجه به کرونا چه غذاهایی نباید بخورند؟
غذاهای مفید در رژیم‌های فستینگ و دوران روزه‌داری
برخی غذاها می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود سریع‌تر بیماری کمک کنند که شامل:
سبزی‌ها و میوه‌های سرشار از آنتی اکسیدان
منابع پروبیوتیک مثل ماست، سرکه سیب، کِفیر و ...
سیر (به دلیل خواص ضد باکتریایی)
و غذاهایی که به از بین بردن التهاب کمک می‌کنند. مثل زنجبیل و زردچوبه
نوشیدنی‌های گرم و سوپ هم می‌توانند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کنند. حتی اگر بیمار اشتهای خود را هم از دست داده است، به هر حال نوشیدن آب نباید کنار گذاشته شود.
چه افرادی می‌توانند روزه‌داری و رژیم فستینگ را انجام دهند؟
همان‌طور که گفتیم برخی از مطالعات اثرات مثبت فستینگ بر بیماری‌های باکتریایی را نشان داده‌اند. ولی در مورد عفونت‌های ویروسی نمی‌توان چنین نظری داد. در این موارد بهتر است فرد به‌خوبی بدن خود را تقویت کند تا سیستم ایمنی توان مقابله با ویروس‌های مهاجم را داشته باشد. بنابراین در حال حاضر که احتمال ابتلای همه ما به بیماری کرونا که یک بیماری ویروسی است، وجود دارد، ترجیح آن است که بدن از مواد مغذی و مورد نیازش محروم نماند. همچنین افرادی که بیماری‌های مزمن مثل دیابت دارند یا افرادی که به‌صورت معمول دارو مصرف می‌کنند، حتماً باید سلامت خود را در اولویت قرار دهند و در صورت اصرار به روزه‌داری، این کار را تحت نظر پزشک انجام دهند.
بنابراین به‌طور کلی روزه‌داری و رژیم‌های غذایی فستنیگ در دوران شیوع کرونا، توصیه نمی‌شود. بهترین کار در این دوران تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه مناسب، غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و پروبیوتیک‌هاست.
