برلیانت بزرگمهر؛ محقق و مشاور تغذیه و رژیم درمانی
محدود كردن وعدههای غذایی
برخی از افراد بر این باورند كه مصرف 3 وعده غذایی اصلی، موجب افزایش وزن و چاقی میشود، بنابراین جهت كاهش وزن و پیروی از رژیم لاغری، بعضی از وعدههای غذایی روزانه خود را حذف میكنند.
این باور صحیح نیست و موجب بروز اختلالات و ناراحتیهایی در آنان میشود. در اینجا بهتر است ابتدا اشكالاتی را كه این نوع تغذیه برای انسان ایجاد میكند و لطماتی را كه به سلامت فرد وارد میسازد، مورد بررسی قرار دهیم و سپس به لزوم مصرف 3 وعده غذای اصلی بپردازیم.
حذف برخی از وعدههای غذایی و محدود كردن آن به 1 تا 2 وعده در طول شبانهروز، موجب نرسیدن انرژی كافی به سلولهای عصبی میشود و در نتیجه شخص حرص و ولع زیادی به مصرف مواد پركالری پیدا میكند و به این ترتیب با وجود آنكه تعداد وعدههای غذایی كاهش مییابد، ولی مقدار غذای مصرفی در هر وعده افزایش پیدا میكند و یا كیفیت الگوی غذایی تغییر مییابد و مصرف غذاهای چرب، شیرین و پركالری بیشتر میشود.
این نوع تغذیه به هیچوجه برای سلامت انسان مفید نیست و موجب بروز چاقی و اختلالات زیر در شخص میشود:
هر چه وعدههای غذایی محدودتر گردند، لطمات بیشتری بر سلامت فرد وارد میشود، زیرا در وعدههای محدود غذایی نمیتوان تمام نیازهای تغذیهای را تامین نمود و شخص در معرض سوءتغذیه قرار میگیرد.
خالی نگاه داشتن معده از مواد غذایی به مدت طولانی و سپس انباشتن آن از غذا موجب بروز اختلالات گوارشی، نفخ، دل درد و سایر مشكلات گوارشی میشود.
مصرف غذا در وعدههای مختلف باعث جذب بیشتر مواد مغذی موجود در مواد خوراكی میشود و چنانچه به یكباره مقدار زیادی غذا مصرف شود، جذب مواد مغذی كاهش مییابد، بنابراین تقسیم غذای روزانه به 3 وعده اصلی و 2 میانوعده از نظر جذب مواد مغذی موجود در غذا و نیز سلامت دستگاه گوارش بسیار مفیدتر و سالمتر خواهد بود.
* البته توجه داشته باشید كه در صورت افزایش وعدههای غذایی، لازم است مقدار غذای مصرفی در هر وعده كاهش یابد.
جانشین كردن آب به جای غذا
موضوعی كه این روزها بسیار بحثبرانگیز است و مورد توجه جمع كثیری از افراد علاقهمند به تغذیه میباشد، مسأله آب درمانی است.
آب درمانی به معنای آن است كه انسان در طول شبانهروز، مقدار لازم و ضروری آب جهت انجام اعمال داخلی بدن و حفظ سلامت، به بدن خود برساند. آب وظایف بسیار مهم و اساسی برای سلامت انسان بر عهده دارد، از جمله آنكه كلیه واكنشهای حیاتی داخلی بدن در حضور آب انجام میشود.
مواد زاید حاصل از متابولیسم مواد مغذی، توسط آب به كلیهها میرسد و دفع میگردد. آب موجب حفظ تعادل حرارتی بدن میشود. قسمت عمده تركیب ساختمانی بدن را آب تشكیل میدهد، به طوری كه در یك فرد نرمال بالغ، حدود 65 درصد وزن بدن و در كودكان و نوزادان خیلی بیش از این میزان از آب تشكیل شده است. همچنین ماده اصلی تمام ترشحات داخلی بدن، از آب تشكیل شده است.
این ماده مغذی موجب تسهیل حركت مواد غذایی در روده و دفع آنها میشود و از بروز یبوست پیشگیری میكند. ضمنا آب در افزایش كارآیی بدن بسیار موثر است و با كاهش مصرف آن، كارایی شخص به میزان قابل توجهی كاهش مییابد، به این ترتیب میبینیم كه مصرف مقدار كافی آب و مایعات در طول شبانهروز ضروری است.
بدن انسان به روزی 5/2-2 لیتر مایعات نیاز دارد كه باید توسط آشامیدنیهای مختلف و آب موجود در مواد غذایی یا غذاها تامین گردد. البته بهترین و مفیدترین آشامیدنی، آب سالم و بهداشتی است.
متاسفانه برخی از افراد نگرش صحیحی نسبت به مصرف آب ندارند و تصور میكنند كه آب میتواند جانشین غذا بشود. حتی بعضی اشخاص به خانواده و اطرافیان خود توصیه میكنند كه برای پیشگیری و درمان انواع بیماریها و حفظ سلامت هرچه بیشتر، آب را جایگزین غذا نمایند، این تصور صحیح نیست.
آب چنانچه بیش از حد لازم مصرف شود، موجب افزایش آب داخل سلولی و در نتیجه خیز یا ورم سلول میگردد كه عواقب بسیار خطرناك و گاه غیرقابل جبرانی در پی دارد، به اضافه آنكه آب، حاوی مواد مغذی لازم برای شخص نیست و چنانچه جانشین غذا بشود، به هیچوجه نمیتواند نیازهای تغذیهای انسان را برآورده سازد.
عدم مصرف مواد پروتئینی همراه با كربوهیدراتها
یكی از خرافات غذایی كه این روزها در جوامع مختلف رواج پیدا كرده و افراد زیادی از آن پیروی میكنند، مصرف نكردن مواد پروتئینی با كربوهیدراتها (مواد قندی- نشاستهای) است. این اشخاص معتقدند كه مصرف این دو نوع ماده مغذی با یكدیگر، برای سلامت انسان مفید نیست و علاوه بر آن، موجب افزایش وزن و چاقی و بروز عوارض ناشی از آن میشود و بر این تصور خود بسیار اصرار میورزند.
این باور موجب بروز رفتار تغذیهای نادرست و مضر در آنها میشود و سلامتشان را دچار اختلال مینماید. مصرف مواد پروتئینی و كربوهیدراتها در برنامه غذایی روزانه ضروری است، زیرا هر یك از این دسته مواد مغذی، وظایف مهمی در بدن انسان بر عهده دارند و برای انجام اعمال حیاتی داخلی، انجام فعالیتهای روزانه، ادامه حیات و حفظ سلامت انسان لازمند و باید در الگوی غذایی روزانه از آنها به مقدار كافی و لازم استفاده شود...
برای خواندن بخش دوم- عادات غذایی و تاثیر آن بر سلامت شخص- اینجا کلیک کنید.