به عبارت دیگر نباید رژیم غذایی معمول شخص را ناگهان عوض كرد و این بدان معناست كه رژیمهای جدیدیكه میخواهند برای شخص (با هدف چاق كردن، لاغر كردن و...) تعریف كنند، نباید ناگهانی به شخص تحمیل شوند، چون سیستم بدنی و قوه مدبره او دچار اختلال شدید و آسیب میشود و خیلی از اوقات شخص بیمار میگردد و ممكن است دچار ضعفهای شدید، اختلال عملكرد غدد داخلی و اعضا و بافتهای بدن شود.
پس باید عادت را محترم شمرد و تا حد امكان، رعایت عادت، بر مصرف غذاها و نوشیدنیهای غیر عادت مقدم است. صد البته انسان باید تلاش كند (مخصوصا برای اطفال) با رژیم غذایی خانواده، بیشتر از غذاهای سالم و طبیعی استفاده كند تا بدن طفل، ضمن رشد، به غذاهای مفید و سالم عادت كند.
یعنی انسان باید در جهت عادت به غذاهای سالم و طبیعی تلاش كند و نباید به خوردنیها و نوشیدنیهای مضر، غیر طبیعی، مصنوعی، مانده، زماندار، كنسرو شده، یا فستفودها عادت كند، بنابراین اگر از كودكی به بچهها از این مواد داده شود، به مصرف آنها عادت میكند و ترك آنها در آینده برای او مشكل خواهد بود.
در طب سنتی گفته شده اگر شخصی با دو جور غذا مواجه شد كه به یك غذا عادت دارد، ولی غذای دیگر برایش جدید است حتی اگر كیفیت غذای جدید برای سلامت فرد بالاتر است و طبیعی تر میباشد، ولی آن شخص به آن میل و عادت ندارد، در طب گفته شده اگر اختلاف این دو غذا خیلی زیاد نیست، به شخص اجازه داده شود غذایی كه به آن عادت دارد را میل كند (با اینكه كیفیت آن پایینتر است) اما اگر آنچه به آن عادت دارد خیلی بد است (مثلا شخص عادت كرده هر روز سوسیس یا پیتزا بخورد).
باید این عادت را ترك كند، اما نه یكباره، بلكه آرام آرام باید تعداد وعدههای غذایی كه حاوی این مواد هستند را كم كند و مواد غذایی سالم را از مقدار كم شروع کرده و تدریجا جایگزین كند. این نكته در حدیث امام صادق(ع) از قول پیامبر اكرم (ص) در خصوص اصول طبابت كه در شمارههای قبل نشریه ذكر شد، نیز بیان گردیده كه میفرمایند: ما عادت غذایی اشخاص را محترم میداریم و برایمان مهم است.
اصولا خلقت بدن به این شكل است كه به چیزی عادت میكند (شبیه اعتیاد که ریشه در واژه عادت دارد). امروزه واژه اعتیاد برای بعضی از مواد مانند مواد مخدر به كار میرود، اما میدانیم كه بدن انسان ممكن است به چیزهای زیادی اعتیاد پیدا كند و عادت نماید. غذاها و نوشیدنیها هم همین حكم را دارند.
همانطور كه به سختی میتوان یك معتاد را ترك داد و به او فشار زیادی وارد میشود؛ در مورد خوردنی ها و نوشیدنی ها هم تا حدودی همینطور است. بنابراین اینكه ملاك انتخاب غذا چه باشد، یا در طول زمان برحسب تجربه بدست میآید كه خود فرد متوجه میشود چه موادی با بدن او سازگارند یا بر اثر احتیاج و یا توصیه طبیب است كه مثلا شخصی كه لاغر است باید نان، برنج و گوشت بیشتری بخورد و یا برحسب مزاج او است كه مثلا كسی كه مزاج سردی دارد.
باید غذاهای با مزاج گرم تر بخورد و اینجاست كه همان قضیه لذت و میل پیدا كردن به غذا هم مطرح میشود و توصیه شده كه انسان از غذاخوردن لذت ببرد و انسان زمانی از غذا خوردن لذت میبرد كه از خوردنیها و نوشیدنیهایی استفاده كند كه اول شخص به آنها عادت داشته باشد، ثانیا تمایل به آن داشته باشد و همچنین بداند برای بدنش هم مفید است و او را اذیت نمیكند.
در این حالت شخص از غذاخوردن لذت میبرد. وقتی انسان از غذا خوردن لذت ببرد، هضم غذا بهتر صورت میگیرد، چون هورمونها و شیرههای گوارشی انسان در حالت آرامش و لذت، به میزان و کیفیت طبیعی ترشح میشوند و حركات سیستم گوارش هم به قاعده انجام خواهند شد، ولی اگر شخص از خوردن غذا عذاب میكشد و آن را دوست ندارد و به زور یا در اثر تعارفات آن را میخورد.
از نظر روانی استرسی به او وارد میشود كه باعث میشود هم ترشحات گوارشی هم حركات سیستم گوارش به حالت طبیعی نباشد و بنابراین غذا خوب هضم نشود و در ضمن چون بدن به آن غذا عادت ندارد، موادی هم كه از آن غذا در بدن شكل میگیرند، باعث آزار شخص میشوند. پس هم در همان لحظه از غذا لذت نمیبرد و نمیتواند آن را خوب هضم كند و هم در ساعات بعد اذیت خواهد شد، بنابراین بحث میل به غذا، لذت بردن از غذا و عادت غذا خیلی مهم است.
برای خواندن بخش اول- آداب غذا خوردن در طبسنتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- آداب غذا خوردن در طبسنتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- آداب غذا خوردن در طبسنتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش پنجم- آداب غذا خوردن در طبسنتی- اینجا کلیک کنید.