زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : مینا بهرامی ؛ دانشجوی دکتری تخصصی تغذیه ؛ دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

تحریریه زندگی آنلاین : ویتامین D، یک ویتامین محلول در چربی است و به عنوان یکی از ویتامین‌های ضروری برای بدن محسوب می‌شود. علاوه بر نقش مهمی که در حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها، افزایش جذب کلسیم و فسفر در روده و پیشگیری از پوکی‌استخوان و شکستگی‌ها دارد، در پیشگیری و مدیریت بسیاری از بیماری‌های مزمن نیز مؤثر است. این ویتامین را می‌توان از طریق منابعی مانند ماهی‌های چرب (سالمون، ساردین و تن)، زرده تخم‌مرغ، جگر گاو، لبنیات و آبمیوه‌های غنی‌شده و نیز مکمل‌های غذایی دریافت کرد. همچنین، قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مقدار کافی، یکی از مهم‌ترین راه‌های تأمین این ویتامین برای بدن است. اگر بدن این ویتامین را به مقدار کافی دریافت نکند، با طیف گسترده‌ای از مشکلات سلامتی ناشی از کمبود ویتامین D روبرو خواهد شد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف به اندازه ویتامین D فواید بسیار زیادی برای سلامت دارد و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های فراوانی را کاهش دهد.

بیشتربخوانید:

برای ویتامین D کافی چقدر آفتاب کافی است؟

از مهم‌ترین فواید این ویتامین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 بیماری‌های قلبی

ویتامین D نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی دارد. این ویتامین با کاهش التهاب، بهبود عملکرد سلول‌های دیواره رگ‌ها و تنظیم فشار خون، می‌تواند از بروز مشکلاتی مانند آترواسکلروز و فشار خون بالا جلوگیری کند. کمبودش با افزایش خطر بیماری‌های قلبی از جمله حملات قلبی و نارسایی قلبی همراه است. همچنین، این ویتامین به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می‌کند که این امر در پیشگیری از بیماری‌های قلبی مؤثر است.

سرطان

ویتامین D در تنظیم رشد سلولی و کاهش التهاب در بدن نقش دارد که می‌تواند در پیشگیری از برخی سرطان‌ها مانند سرطان روده بزرگ، پروستات و سینه مؤثر باشد. افراد با سطح کافی ویتامین D در خون کمتر در معرض خطر ابتلا به این سرطان‌ها هستند. این ویتامین از طریق تنظیم و کاهش تکثیر غیرطبیعی سلول‌ها، مانع از رشد و گسترش تومورهای سرطانی می‌شود.

سکته مغزی

کمبود ویتامین D می‌تواند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد. این ویتامین با کاهش التهاب و تنظیم فشار خون به بهبود عملکرد سیستم قلبی - عروقی کمک کرده و از لخته شدن خون در رگ‌های مغزی جلوگیری می‌کند. همچنین، ویتامین D با تقویت عملکرد عروق مغزی، نقش مهمی در کاهش آسیب‌های ناشی از سکته مغزی دارد.

بیشتربخوانید:

هشدار درباره مصرف بی رویه‌ی ویتامین D

بیماری‌های ریوی مزمن

این ویتامین، تأثیر قابل‌توجهی در کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی دارد که در پیشگیری از بیماری‌های ریوی مزمن مانند بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) مؤثر است. افراد مبتلا به این بیماری‌ها اغلب دچار کمبود ویتامین D هستند و مصرف این ویتامین می‌تواند به کاهش شدت علائم و بهبود عملکرد ریه‌ها کمک کند. علاوه بر این، ویتامین D می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های تنفسی مانند ذات‌الریه و برونشیت نقش داشته باشد.

بیماری آلزایمر

کمبود ویتامین D با کاهش عملکرد شناختی و افزایش خطر بیماری‌های مغزی مانند آلزایمر و سایر انواع زوال عقل مرتبط است. این ویتامین با کاهش التهاب مغزی، افزایش عملکرد نورون‌ها و بهبود انتقال پیام‌های عصبی می‌تواند به حفظ سلامت مغز و تقویت حافظه کمک کند. افراد مسن با سطح کافی ویتامین D در خون، کمتر دچار مشکلات شناختی و زوال عقل می‌شوند.

دیابت نوع 2

ویتامین D نقش مهمی در تنظیم قندخون و حساسیت به انسولین دارد. کمبودش با افزایش مقاومت به انسولین و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است. مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند به بهبود عملکرد پانکراس، افزایش ترشح انسولین و کاهش قند خون کمک کند. علاوه بر این، ویتامین D می‌تواند التهاب ناشی از دیابت را کاهش داده و از عوارض این بیماری جلوگیری کند.

ویتامین D و بیماری‌های خودایمنی

ویتامین D در تنظیم سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد و می‌تواند از بروز بیماری‌های خودایمنی مانند ام‌اس (MS)، لوپوس و آرتریت روماتوئید جلوگیری کند. این ویتامین با کاهش التهاب و تنظیم پاسخ‌های ایمنی، به کاهش علائم بیماری‌های خودایمنی کمک می‌کند.

بیشتربخوانید:

اا ماده غذایی که منبع ویتامین D مورد نیاز بدن هستند

ویتامین D و بیماری‌های ویروسی در کودکان

ویتامین D نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی کودکان دارد و می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های ویروسی مانند آنفلوآنزا، سرخک و سرخجه جلوگیری کند. این ویتامین با افزایش تولید ترکیبات ضدویروسی در بدن  به مبارزه با ویروس‌ها کمک کرده و احتمال ابتلا به بیماری‌های فصلی را کاهش می‌دهد.

بنابر این، بیایید به ویتامین D نه فقط به چشم یک ماده مغذی ساده، بلکه به‌عنوان یک سپر محافظ برای سلامت بدن نگاه کنیم. این ویتامین کلیدی می‌تواند ما را در برابر بسیاری از بیماری‌های مزمن و جدی ایمن نگه دارد. اگر دریافت آن از طریق نور خورشید و رژیم غذایی کافی نیست، حتما باید با کمک مکمل‌های غذایی، سطح مناسب آن را در بدن حفظ کنیم تا همیشه یک قدم جلوتر از بیماری‌ها باشیم.