دكتر سید مهدی میرغضنفری
دو زمان در سال از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است: قبل از پاییز و قبل از بهار، چون هوا به شدت تغییر میكند (اما بین فصول پاییز و زمستان یا بین بهار و تابستان تغییر خیلی زیاد نیست)، بنابراین تدابیر این دو زمان هم بسیار مهم است، از جمله تدابیر نوروز كه در ایران، قبل از بهار است.
خروج مواد زائد از بدن
در اوایل بهار، تاكید بر ورود مواد به بدن نیست، بلكه بر خروج مواد زائد از بدن است. اینكه توصیه شده در فصل بهار از ملین استفاده شود، به همین دلیل است. گفته شده افراد در بهار اگر عادت دارند و اذیت نمیشوند بهویژه كسانی كه حالت تهوع دارند، گاهی با تحریك گلو و ته حلق، استفراغ کرده و محتویات معده را بالا بیاورند (با تجویز پزشك).
مثلا میتوانند یك تا دو لیوان آب گرم با مختصری نمك یا سكنجبین را ناشتا و یکجا بخورند و با تحریك ته حلق، بالا بیاورند (با تجویز پزشك) كه در این فصل توصیه شده است. در این فصل حجامت (خروج خون از بدن) و اهدای خون نیز مؤكد است.
آلرژیهای بهار
در بهار باید كلا طعمهای شیرین كمتر مصرف شود و مصرف مواد ترش، آبكی و بیطعم افزایش یابد. با این كار بسیاری از موارد آلرژی اوایل بهار یا اواخر زمستان، جوش و دملهای بهار اتفاق نمیافتد. دلیل این جوشها در بهار این است كه افراد در زمستان پرخوری كردهاند و به دلیل سرمای زمستان و انجماد این مواد در بدن هم علائمی دیده نمیشود.
در بهار چون هوا گرم میشود، این مواد جمع شده و رسوب كرده از قبل در بدن، شروع به حركت در بدن میكنند و ایجاد جوش، عطسه، تحریك پوست، تحریك سیستم تنفسی، آبریزش، تنگی نفس و كهیر (علائم حساسیت و آلرژی) میكنند.
تدابیر فصل بهار
بهار، مزاج گرم و تر دارد، یعنی طبیعت و بدن به سمت گرمی و تری حركت میكنند، بنابراین خود به خود باید مصرف خوردنیها و نوشیدنیهای گرم و تر (مانند نان، گوشتها، برنج، مواد شیرین و شیرینیها) كاهش پیدا كند.
در زمستان اجازه خوردن غذای نسبتا زیاد داده میشود، اما در بهار نه! بهار، بیشتر فصل پاكسازی بدن از مواد زائد جمع شده در بدن بر اثر مصرف مواد سنگین در فصل زمستان میباشد. شاید یكی از علل خوردن ماهی در رسم شب عید به همین دلیل باشد، چون ماهی یك گوشت سبك و خنك است.
در فصل بهار مصرف میوهها و شربتهای رو به خنكی (مانند شربت به لیمو، آبلیمو، سكنجبین رو به ترش، زرشك، انار، آلو و تمبرهندی تازه) مفید است. برای تهیه این شربتها باید مثلاً مقداری تمرهندی یا زرشك را چند ساعت خیس كرد. بعد دستها را شسته و دستكش یكبار مصرف به دست کرده و آنها را در ظروفی كه حالت توری مانند دارند، چنگ بزنند تا لِه و با هم مخلوط شوند. با صاف كردن آن از صافی، عصاره خارج میشود...
برای خواندن بخش دوم- تدابیر طب سنتی بر ای نوروز- اینجا کلیک کنید.