تحریریه زندگی آنلاین : نواحی مختلف مغز وظایف خاص خود را دارند. نورونهای آینهای در چهار ناحیه مهم از مغز نقشی ویژه ایفا میکنند.دلیل مسری بودن خمیازه چیست؟ آیا تا بهحال فکر کردهاید که چرا وقتی میبینیم کسی خمیازه میکشد، تقریبا بلافاصله خمیازه میکشیم؟یا چگونه نوزادان از حرکات صورت مانند بیرون آوردن زبان خود تقلید میکنند؟ چگونه یاد میگیریم که از قیچی یا رنگآمیزی استفاده کنیم؟همه اینها ارتباط زیادی با نوع خاصی از نورون به نام «نورونهای آینهای» دارد.
نورون آینهای چیست؟
دلیل مسری بودن خمیازه نوعی خاص از نورونهاست که باعث میشوند وقتی میبینید دیگران خمیازه میکشند، خمیازه میکشید.این نورونها همچنین میتوانند به ما کمک کنند تا به کودکان آموزشی خلاقانهتر ارائه کنیم. نام این نورونها نورونهای آینهای است.نورونهای آینهای نورونهای شگفتانگیزی هستند که در فرآیندهای مهمی مانند یادگیری، همدلی و تقلید شرکت میکنند.این نورونها به طور تصادفی توسط یک عصبشناس ایتالیایی به نام جاکومو ریزولاتی در سال ۱۹۹۶ کشف شدند.ریزولاتی و تیمش با مشاهده مغز یک گونه از میمون به نام ماکاک، نورونهایی را ثبت کردند که نه تنها زمانی که حیوان انجام میداد فعال میشدند، بلکه هنگامیکه حیوان دیگری را در حال انجام این کار مشاهده میکرد، نیز فعال میشدند.بهزودی مشخص شد که دقیقا همین اتفاق در انسان نیز میافتد. بهعنوان مثال، وقتی کسی را تماشا میکنیم که از پلهها بالا میرود، نورونهای حرکتی مربوط به آن حرکات بدون اینکه ما حتی یک قدم برداریم فعال میشوند. وقتی فرد دیگری را مشاهده میکنیم که بدون نیاز به صحبت کردن، عملی را انجام میدهد، نورونهای آینهای ما میتوانند ما را در موقعیت مشابهی قرار دهند و آن عمل را بهصورت ذهنی شبیهسازی کنند که انگار برای ما اتفاق میافتد.این نوع سلول عصبی حتی ما را قادر میسازد تا نیت پنهان در پس کارها را بفهمیم.یکی دیگر از ویژگیهای نورونهای آینهای این است که توسط صدای مرتبط با یک فعل خاص فعال میشوند. بهعنوان مثال، وقتی صدای پاره شدن کاغذ را میشنوید، در ذهن خود پاره شدن کاغذ را میبینید، حتی اگر آن را نبینید.
بیشتربخوانید:
دلیل مسری بودن خمیازه را میدانید؟
نورونهای آینهای کجا هستند؟
این نورونها در چهار ناحیه از مغز قرار دارند که با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند: ناحیه پیش حرکتی، شکنج فرونتال تحتانی، لوب جداری و شیار گیجگاهی فوقانی.هر یک از این نواحی در مغز وظیفه متفاوتی را بر عهده دارند:
ناحیه پیش حرکتی حرکات را مدیریت میکند و عضلات را کنترل میکند.
شکنج فرونتال تحتانی در فرآیندهای کنترل اجرایی، مدیریت رفتارهای اجتماعی و عاطفی و تصمیمگیری نقش دارد.
لوب جداری اطلاعات حسی بصری را تجزیه و تحلیل میکند
شیار گیجگاهی فوقانی در پردازش شنوایی و زبان نقش دارد.
بیشتربخوانید:
چه غذاهایی بخوریم تا خواب از سرمان بپرد
کارکردهای نورونهای آینهای
مسری بودن خمیازه تنها اتفاقی نیست که نورونهای آینهای باعث آن هستند. وجود نورونهای آینهای برای گونه ما ضروری است.مهمترین کارکرد نورونهای آینهای، کمک به یادگیری و همدلی است. نورونهای آینهای در فرآیند یادگیری زبان شرکت میکنند و باعث همدلی در رفتارهای اجتماعی میشوند. این نورونها به ما امکان میدهند اعمال افراد دیگر و احساسات آنها را درک کنیم.
اختلال نورونهای آینهای
نورونهای آینهای در بسیاری از شرایط بالینی نیز نقش دارند. آسیب به مغز که در بیماریهایی مثل اوتیسم، اسکیزوفرنی، آپراکسی (ناتوانی در انجام وظایف حرکتی) و بیماریهای تخریبکننده عصبی، اتفاق میافتد، باعث اختلال در عملکرد نورونهای آینهای میشوند.بهعنوان مثال در اوتیسم، مشکلات حرکتی، زبانی و اجتماعی زیادی اتفاق میافتد که اختلال در مسری بودن خمیازه به چشم نمیآید. تصادفی نیست که همه این عملکردها مربوط به مناطقی از مغز است که نورونهای آینهای در آنها قرار دارند.