به قلم : دکتر سارا طالبی پور نیکو
عامل ایجاد
تحریریه زندگی آنلاین : آبلهمرغان یک بیماری ویروسی است که در اثر ویروس واریسلا زوستر ایجاد میشود. همانطور که میدانید بیماریهای ویروسی یک دوره نهفته دارند، یعنی وقتی کودک با یک فرد مبتلا به آبلهمرغان تماس پیدا میکند، حدود 10 تا 21 روز بعد علامتدار میشود.
علائم بیماری
در اوایل بیماری علائم خود را با تب، سردرد، گلودرد، آبریزش بینی، بیحالی، کاهش اشتها و خارش یا درد شکم نشان میدهند و سپس دانههای قرمز رنگی در سطح پوست که به تدریج آبدار میشوند ظاهر میگردند. ضایعات اول در سطح شکم و پشت و گاها روی صورت میباشند. بعد از آن به تدریج در دستها و پاها و حتی کف سر و دهان هم ظاهر میشوند.
ضایعات به شدت خارشدار هستند و باعث بیقراری در کودک مبتلا میشوند.
ابتدا ضایعات بسیار کوچک بوده، تاولها به تدریج میترکند و حالت زخمی پیدا میکنند. پس از آن زخمها میافتند و پوست بهبود پیدا میکند.
بیشتربخوانید:
آبله مرغان در بزرگسالی را جدی بگیرید
دوره واگیری
از دو روز قبل از زدن ضایعات فرد مبتلا میتواند بیماری را منتقل کند و تا زمانی که تمام ضایعات حالت زخمی پیدا نکردهاند، فرد ناقل است.
روش انتقال
تماس مستقیم با مایع تاولها و انتقال از طریق عطسه و سرفه و یا از طریق شیردهی و یا انتقال عمودی از مادر به جنین در زنان باردار
آبلهمرغان در چه کسانی خطرناک است؟
آبلهمرغان اغلب بیماری خودمحدود شونده و بیخطری است، ولی در زنان باردار و افراد دارای نقص سیستم ایمنی مثل مبتلایان به سرطان خون میتواند خطرناک باشد. در زنان باردار اگر در اوایل بارداری اتفاق بیفتد، میتواند باعث واریسلا در جنین شود و اگر در اواخر حاملگی اتفاق بیفتد، میتواند منجر به مرگ نوزاد شود.
بیشتربخوانید:
دانستنی های مهم پیرامون بیماری آبله مرغان
مدت زمان بهبود
از زمان شروع علائم اغلب 5 تا 10 روز تا زمان بهبود طول میکشد.
اگر کودک شما مبتلا به آبلهمرغان شده است، تا زمان زخمی شدن کلیه بثورات از حضور در مدرسه یا مهد کودک منع شود.
نکته قابل ذکر این است که آبلهمرغان در بزرگسالی بر خلاف کودکی میتواند باعث بیماری شدید با علائمی از قبیل سرگیجه و استفراغ و سرفههای مکرر و یا تبهای بالا شود.
در بزرگسالان اغلب با تشخیص متخصص عفونی دارو تجویز میشود.
لازم به ذکر است که کودکان زیر یک سال یا بالای 12 سال در خطر عوارض شدید آبلهمرغان هستند.
عوارض آبلهمرغان
همانطور که گفتیم، آبلهمرغان بیماری خود محدود شونده است و اغلب بدون عارضه بهبود پیدا میکند، ولی در بعضی موارد ممکن است باعث عفونت ریهها و یا درگیری مغزی یا کمآبی یا حتی عفونتهای پوستی شود. در بچههایی که سابقه مصرف آسپرین را دارند، ممکن است باعث سندرم ری شود.
سندرم شوک سمی یا عفونت مفاصل و عفونتهای خونی نیز از دیگر عوارض این بیماری است.
توصیههایی برای کودک مبتلا به آبلهمرغان
* ناخنهای کودک را کوتاه کنید و توصیه کنید از کندن و خاراندن ضایعات پرهیز کند.
* روزی دوبار حمام با آب ولرم میتواند خارش را کمتر کند و به بهبود ضایعات کمک میکند.
* کمپرس سرد بر روی ضایعاتی که خارش زیاد دارند، کمککننده است.
* استفاده از آنتیهیستامینها و یا پمادهای ضد خارش میتواند به کم کردن خارش ضایعات کمک کند.
* در صورتی که ضایعات داخل دهان و حلق نیز باشند، معمولا کودک از غذا خوردن امتناع میکند. در این موارد، دادن مایعات خنک میتواند مانع کم آب شدن کودک بشود.
* از دادن غذاهای ترش و یا دارای ادویه و فلفل زیاد به شدت پرهیز کنید.
* محیط اطراف زندگی را خنک نگاه دارید.
بیشتربخوانید:
بیماری زونا و مراقبتهای آن
علائم خطرناک در آبلهمرغان
* تبهای بالای 39 درجه یا بیشتر از 4 روز طول بکشد.
* استفراغهای مکرر
* تنگینفس یا سرفههای شدید
* تورم شدید اطراف جوشهای پوستی
* احساس سرگیجه یا عدم تعادل
* احساس سفت شدگی گردن
* کاهش سطح هوشیاری یا هذیانگویی
آیا فردی که به آبلهمرغان مبتلا شده است، ممکن است دوباره آبلهمرغان بگیرد؟
در پاسخ به این سوال باید بگویم که اگر فرد از ایمنی کامل برخوردار باشد، معمولا (البته نه 100 درصد) با ابتلا به این بیماری ایمن میشود.
چه افرادی در معرض خطر عوارض آبلهمرغان هستند؟
* نوزادان و شیرخوارانی که مادرشان هرگز آبلهمرغان نگرفته یا واکسینه نشده است.
* زنان بارداری که قبلا آبلهمرغان نگرفتهاند.
* افراد سیگاری
* افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افرادی که شیمیدرمانی میشود یا مبتلایان به ایدز و سرطان و یا افرادی که به دلیل بیماری مثل آسم یا اماس داروهای کورتونی با دز بالا استفاده مینمایند.
راههای پیشگیری از آبلهمرغان
* پرهیز از تماس مستقیم با فرد مبتلا
* ضدعفونی کردن سطوحی که فرد مبتلا ممکن است لمس کرده باشد.
* واکسن آبلهمرغان در 90 درصد موارد به پیشگیری میتواند کمک کند.
واکسن آبلهمرغان برای چه کسانی توصیه میشود؟
* برای کودکانی که به مهد یا مدرسه میروند، چون احتمال ابتلای بالاتری دارند، توصیه میشود.
* اگر خانمی در سنین باروری قرار دارد و قبلا مبتلا به آبلهمرغان نشده است، بهتر است قبل از بارداری واکسن را تزریق کند، چون در دوران بارداری این واکسن منع تزریق دارد.