تحریریه زندگی آنلاین : در ادامه مقاله قبلی به بررسی باورهای نادرست در خصوص بهبود پاسخ سیستم ایمنی بدن می‌پردازیم.
آیا مصرف مکمل‌های غذایی برای پیشگیری و یا مقابله با ویروس‌ها توصیه می‌شود؟
مصرف مکمل‌های غذایی برای عموم افراد ضرورتی ندارد و برای تأمین سلامت افراد توصیه‌های کلی از قبیل؛ خواب کافی، پیروی از برنامه غذایی متنوع و متعادل و استفاده از تمام گروه‌های غذایی، پرهیز از استرس و مصرف دخانیات و انجام فعالیت بدنی منظم می‌تواند بسیار کارساز باشد. با وجود این افرادی که رژیم‌های غذایی کم‌کالری را رعایت می‌کنند، باید احتیاط بیشتری در این خصوص داشته باشند، زیرا پیروی از برنامه‌های غذایی کم‌کالری به مدت طولانی باعث کاهش ایمنی بدن به‌دلیل عدم تأمین مقادیر کافی مواد مغذی مورد نیاز می‌شود. افرادی که به‌دلیل بیماری و یا دلایل دیگر قادر به مصرف تمام گروه‌های غذایی نیستند، افراد مسن و یا آنهایی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند که باعث تضعیف سیستم ایمنی‌شان می‌شود، می‌توانند با مشورت با متخصصان تغذیه و پزشک معالجشان مکمل‌های غذایی خاصی را دریافت کنند.
از آنجایی که کمبود متوسط تا شدید ویتامین D نسبتاً در کل کشور و در تمام گروه‌های سنی شایع است، به عموم افراد توصیه می‌شود بعد از اطمینان از کمبود این ریزمغذی، درمان آن را جدی بگیرند و زیر نظر متخصصان تغذیه مکمل ریزمغذی مذکور را دریافت کنند. تحقیقات حاکی از آن است که کمبود این ویتامین نیز می‌تواند در کاهش عملکرد سیستم دفاعی بدن نقش موثری را ایفا کند.
این روزها مصرف انواع مکمل ویتامین C به تنهایی و یا همراه با انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی دیگر بین اقشار مختلف مردم رواج زیادی پیدا کرده است که این موضوع می‌تواند تبعات خاص خود را به‌دنبال داشته باشد.
اگرچه ویتامین C یک ویتامین محلول در آب است و بدن می‌تواند سطح بالای دریافت آن را بدون ایجاد علائم مسمومیت تحمل کند؛ مصرف این ویتامین در دوزهای بالا توسط برخی از افراد با یا بدون سابقه سنگ کلیه می‌تواند افراد را مستعد ایجاد سنگ کلیه کند. از این رو توصیه می‌شود افراد ویتامین C مورد نیازشان را از طریق گنجاندن منابع غذایی غنی از این ویتامین مانند انواع مرکبات، گوجه‌فرنگی، فلفل‌دلمه، کیوی، گل‌کلم، کلم بروکلی و غیره تأمین کنند. لازم بذکر است که مصرف مکمل ویتامین C باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های ویروسی از جمله آنفلوانزا نمی‌شود، اما مصرف منظم منابع غذایی محتوی این ویتامین می‌تواند در بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش علائم بیماری مذکور مؤثر باشد.
بیشتربخوانید:
باورهای نادرست تغذیه‌ای برای پیشگیری و درمان انواع آنفلوانزا ( قسمت اول)
بازار مصرف مکمل روی نیز این روزها داغ است و افراد زیادی خواهان مصرف این مکمل برای بهبود سیستم دفاعی بدن هستند؛ توصیه می‌شود افراد قبل از تهیه و مصرف مکمل روی به موارد ذیل توجه کنند:
افرادی که دچار کم‌خونی هستند و مکمل آهن مصرف می‌کنند، باید مکمل روی را با احتیاط مصرف کنند، زیرا مصرف مکمل آهن می‌تواند در جذب روی نیز اثر بگذارد.
مصرف دوز بالای مکمل روی می‌تواند مانع جذب مس و در نتیجه ایجاد کم‌خونی شود. علاوه بر موارد مذکور مصرف دوز بالای روی در طولانی‌مدت می‌تواند باعث کاهش عملکرد مطلوب سیستم ایمنی و بروز عوارض جانبی شود. همچنین مصرف همزمان بعضی از آنتی بیوتیک‌ها با مکمل روی منجر به کاهش جذب هر دو می‌شود. بهترین رویکرد برای افزایش دریافت روی، گنجاندن منابع غذایی پروتئین حیوانی از قبیل انواع گوشت‌ها و هم چنین حبوبات، مغزها، غلات سبوسدار و محصولات لبنی در برنامه غذایی روزانه است.
در صورتی که افراد نیاز به مصرف مکمل ویتامین‌ها و یا املاح معدنی داشته باشند، توصیه کلی پرهیز از مصرف مگا دوز این مکمل‌ها مخصوصاً آنتی‌اکسیدان‌هاست که می‌توانند در دوزهای بالا تأثیر معکوس بر سلامت کلی فرد داشته باشند. در این مورد، مصرف مکمل‌های غذایی که 100 درصد نیاز به ویتامین‌ها و املاح معدنی بدن را تأمین کند انتخاب بهتری خواهد بود. همچنین اگر افراد مبتلا به کمبود ریزمغذی خاصی هستند، پیشنهاد می‌شود مکمل مربوطه با دوز تعیین شده و در مدت زمان مشخص مصرف گردد و از سوء‌مصرف آن پرهیز شود.
لازم به ذکر است زمانی افراد می‌توانند به سلامت کلی دست پیدا کنند که بتوانند تمام نیازشان به مواد مغذی را تأمین کرده باشند و دستیابی به این مورد ممکن نشود مگر اینکه در برنامه غذایی روزانه تمام گروه‌های غذایی لحاظ شود.
بشقاب سلامت که در شماره‌های مختلف این مجله به تفضیل مورد بحث قرار گرفته است، می‌تواند به عنوان ابزاری برای کمک به رعایت کیفیت برنامه غذایی روزانه مورد توجه قرار گیرد (در بشقاب سلامت یک‌چهارم منابع غذایی حاوی پروتئین حیوانی و یا گیاهی؛ یک‌چهارم منابع کربوهیدراتی و نشاسته‌ای با تمرکز بیشتر بر غلات سبوسدار، یک‌چهارم سبزیجات برگ سبز و رنگی و غیر نشاسته‌ای و یک‌چهارم میوه لحاظ می‌شود.
در کنار بشقاب سلامت مصرف یک لیوان آب نیز توصیه شده است. طرز طبخ غذا باید بصورت بخارپز/پخته، داخل فر و کبابی شده باشد، لذا از سرخ کردن مواد غذایی پرهیز کنید و از روغن‌های گیاهی برای پخت و پز استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید:
6گیاه که شما را مقابل آنفولانزا بیمه می‌کند
مصرف انواع دمنوش‌ها و گیاهان دارویی
تا به امروز مدارک مستدلی مبنی بر تأثیر مثبت مصرف دمنوش‌ها و گیاهان دارویی در پیشگیری و یا درمان آنفلوانزا وجود ندارد. از این رو توصیه کلی در این زمینه مصرف متعادل دمنوش‌ها در صورت تمایل است. مصرف گیاهان دارویی هم باید با هماهنگی با تیم درمان (متخصصان تغذیه/پزشکان) صورت گیرد، زیرا در صورتی که فرد تحت درمان با داروی خاصی باشد، مصرف سرخود گیاهان دارویی می‌تواند باعث ایجاد تداخلات دارویی شود و سلامت فرد را به خطر اندازد. در مواردی هم که فرد هیچ دارویی مصرف نمی‌کند، بهتر است با مشورت با متخصصان تغذیه از گیاهان دارویی استفاده شود، زیرا مقدار مصرف و نوع کاربرد آنها باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. لازم است به این نکته توجه کنید که گیاهان دارویی هم می‌توانند باعث ایجاد عوارض جانبی و واکنش‌های ناخواسته در فرد شوند.
بیشتر بخوانید:
آنچه باید درباره واکسن آنفولانزا بدانید
سرو غذا در رستوران‌ها و مراکز غذادهی
توصیه کلی در این خصوص پرهیز از مصرف غذا خارج از منزل و مصرف غذاهای خانگی با رعایت اصول بهداشتی است. اگر از پروتئین‌های حیوانی استفاده میکنید، بهتر است از پخت کامل آنها اطمینان حاصل کنید. اکیداً توصیه می‌شود که از مصرف غذاهای خیابانی و رو باز مخصوصاً انواع گوشت‌های کباب شده (اعم از ماکیان، گوشت قرمز و ماهی) و تخم‌مرغ که به‌طور کامل پخته نشده باشند، به شدت پرهیز کنید.
به طور خلاصه، توصیه کلیدی این مقاله پرهیز از مصرف خودسرانه مکمل‌های غذایی به منظور بهبود عملکرد سیستم ایمنی و پیروی از رژیم غذایی متعادل و متنوع شامل تمام گروه‌های غذایی است.
