تأثير مصرف صبحانه در سلامت كودكان
انتخاب نوع غذا و مهارت خوردن به طور كامل با وضعیت جسمی و روحی كودك در ارتباط هستند. ذائقه و طعم‌هائی كه كودك به آنها عادت دارد، نتیجه‌ی یك سری الگوهای رفتاری و مصرفی خانواده است كه بر انتخاب كودك تأثیر مستقیم دارد و می‌تواند سلامت جسمی و روحی او را تحت تأثیر قرار دهد. به طور مثال اگر غذاهای طبخ شده در خانواده چربی زیادی داشته باشند، كودك همیشه تمایل بیشتری به مصرف و انتخاب این گونه مواد غذائی خواهد داشت. وجود هرگونه استرس مانند مشاجرات خانوادگی به راحتی می‌تواند بر میزان اشتهای كودك اثر گذاشته و تمایل او را به غذا خوردن كاهش دهد.
نكته‌ی مهم در مورد انتخاب نوع غذا این است كه بدانیم ذائقه‌ی كودكان با افزایش سن تغییر می‌كند. همین مورد به راحتی وضعیت غذا خوردن كودك را دگرگون می‌كند. در نتیجه برنامه‌‌ریزی برای افزایش اشتها، باید براساس ذائقه‌ی كودك انجام شود؛ به گونه‌ای كه گروه‌های غذائی اصلی مثل نان و غلات، شیر و لبنیات، میوه‌ها، سبزی‌ها و گوشت‌ها در برنامه‌ی غذائی روزانه گنجانده شود. افزایش حجم عضلات، كه نتیجه‌ی دریافت كافی غذاست، مهارت و توانائی انجام فعالیت‌های جسمی را در كودك بالا می‌برد. رشد روانی و حالت‌های روحی؛ بر نگرش، عادات، رفتارها و الگوهای غذائی كودك مؤثر است. در این راستا مصرف غذا در وعده‌های مشخص برای تأمین درشت مغذی و ریز مغذی‌های لازم برای رشد و نمو كودك حائز اهمیت است. از نظر متخصصان تغذیه این وعده‌ها شامل سه وعده‌ی اصلی (صبحانه، ناهار و شام) و دو یا سه میان وعده هستند.
در این میان مصرف صبحانه به دلیل افزایش سوخت و ساز بدن در هنگام صبح، برای كودكان اهمیت فراوان دارد. از طرف دیگر تحقیقات زیادی نشان می‌دهند كه صرف صبحانه باعث افزایش قدرت یادگیری و ایجاد تمركز بیشتر در كودكان می‌شود.
اطلاعات ثبت شده در منابع تغذیه‌ای نشان میدهد، كودكانی كه 20 دقیقه قبل از آغاز كلاس، صبحانه میل می‌كنند، نسبت به گروهی كه یك ساعت قبل صبحانه مصرف كرده‌اند تمركز بهتر و نمرات بالاتری دارند. با توجه به این نكته كه بیشترین فعالیت فكری كودكان به ویژه در سنین مدرسه ساعات آغازین روز است پس صبحانه باید شامل مواد غذائی باشد كه بتواند یك سوم كل انرژی مورد نیاز روزانه را (معادل 600 تا 700 كالری برای پسران و حدود 500 تا 600 كالری برای دختران) تأمین كند. برای تأمین انرژی مورد نیاز؛ انواع نان و غلات آماده‌ی صبحانه مانند برشتوك هم‌چنین مربا، كره، عسل، خامه، حلیم و برای تأمین پروتئین؛ مصرف پنیر، تخم مرغ و شیر توصیه می‌شود.
نیاز به ویتامین و املاح را می‌توان با مصرف انواع میوه به صورت تازه یا خشك مانند برگه‌ها یا آب میوه‌های تازه‌ی تهیه شده در منزل تأمین كرد. مناسب‌ترین روش برای استفاده از مواد غذائی ذكر شده و اطمینان از تأمین نیازهای كودك در این وعده، مصرف برنامه‌ی چرخشی در طول هفته است. وجود یك منبع پروتئینی به طور روزانه در وعده‌ی صبحانه برای رشد بهتر كودك ضروری است. با توجه به بررسی‌های انجام شده اغلب كودكان تمایلی به مصرف صبحانه ندارند. كودكانی كه عادت به خوردن صبحانه ندارند، دچار اختلالاتی مانند سرگیجه، تهوع و حتی در بعضی مواقع استفراغ می‌شوند این مسأله نیاز به ارائه‌ی راهكارهای مناسب به منظور ایجاد تمایل برای خوردن صبحانه در كودكان را نشان
میدهد.
صبحانه‌های حاضری به علت شاغل بودن مادران و نبود فرصت كافی برای جمع شدن سفره از دلایل عدم توجه و تمایل كودكان و نگرانی از رفتن به مدرسه و مواردی از این قبیل به راحتی شوق و تمایل خوردن صبحانه را از بین می‌برد.
البته گروهی از كودكان خوردن انواع غذاهای گرم مانند انواع ساندویچ، عدسی و ... را به تناول انواع صبحانه‌های معمول ترجیح می‌دهند. توجه به این خواسته‌ی كودكان و تهیه‌ی انواع غذاها برای این وعده، خود راهكاری مناسب برای ایجاد تمایل به مصرف صبحانه است.
رعایت مواردی مانند چیدن سفره‌ای زیبا براساس تمایلات كودك، استفاده از رنگ‌های شاد مانند رنگ نارنجی، عدم مصرف شام پر حجم و هم‌چنین دیروقت، صرف صبحانه توسط خود والدین، فراهم كردن محیطی به دور از نگرانی و ترس و انتقال حس دوست داشتن به فرزندان، باعث تحریك اشتهای كودكان و افزایش تمایل آنها به مصرف این وعده‌ی مهم می‌شود.
از نكات مهم دیگر توجه به زمان مصرف صبحانه است.
بهترین زمان برای كودكان سنین مدرسه قبل از ورود به كلاس و در كودكان پیش‌دبستانی فاصله‌ی بین 7- 9 صبح است.
فراموش نكنیم كه نخوردن صبحانه از دلایل مهم افت تحصیلی در كودكان سنین مدرسه و اختلال رشد در كودكان پیش دبستانی است.
