ویتامین D و تیروئید
کمبود ویتامین D با بیماری هاشیموتو در ارتباط است زیرا یک مطالعه نشان داده است که 90 درصد مبتلایان به هاشیموتو دچار کمبود ویتامین D هستند.
هرچند مشخص نیست که سطوح کم ویتامین D علت بیماری هاشیموتو است یا اینکه درنتیجه این بیماری میزان ویتامین D کاهش مییابد.
پرکاری غده تیروئید به ویژه بیماری گریو منجر به از دست رفتن توده استخوانی میشود که همراه با کمبود ویتامین D در افراد مبتلاست.
توده استخوانی از دست رفته را میتوان با درمان پرکاری غده تیروئید مجدداً به دست آورد هرچند که دریافت مقدار کافی ویتامین D در حین درمان و پس از آن الزامی است.
نور خورشید منبع عمده ویتامین D به حساب میآید زیرا برای سنتز آن در بدن الزامی است، هرچند مقدار ویتامین D ساخته شده در بدن تا حد زیادی به فصل و عرض جغرافیایی مکان زندگی نیز بستگی دارد.
با اینحال در افراد مبتلا به کمبود ویتامین D، مکملیاری با این ویتامین زیر نظر متخصص تغذیه، تا زمانی که سطوح ویتامین D در بدن به حد طبیعی برسد، میتواند سودمند باشد.
سلنیم و تیروئید
بالاترین غلظت سلنیم در غده تیروئید یافت میشود و یک جزء ضروری از آنزیمهایی است که در عملکرد تیروئید نقش دارند.
سلنیم همچنین یک ماده معدنی جزئی است که در سیستم ایمنی، عملکرد شناختی و باروری هم در مردان و هم زنان نقش دارد.
در یک مطالعه متاآنالیز که به بررسی سلنیم در اختلالات تیروئید پرداخته شده بود، به مزایای سلنیم بر روی تیتر آنتی بادی تیروئید و همینطور خلق و خوی مبتلایان به بیماری هاشیموتو اشاره گشته بود، اما این تاثیرات در افراد دچار کمبود یا آنهایی که در شروع بیماری دریافت ناکافی سلنیم داشتند برجستهتر بود.
از سویی دیگر مصرف بیش از حد سلنیوم ممکن است منجر به ناراحتیهای دستگاه گوارش شده و یا اینکه خطر بیماریهایی همچون دیابت نوع 2 و یا سرطان را افزایش دهد.
بنابراین بیماران باید از سودمندیهای بررسی سطح سلنیم بدنشان آگاه باشند و دریافت سلنیم را از منابع غذایی سرشار از آن همچون آجیل، غذاهای دریایی همچون ماهی تن و خرچنگ تامین نمایند.
ویتامین B12 و تیروئید
مطالعات نشان دادهاند که حدود 30 درصد از افراد مبتلا به بیماری تیروئید ناشی از خود ایمنی، کمبود ویتامین B12 را تجربه میکنند.
غذاهای حاوی ویتامین B12 شامل ماهی، گوشت، اندامهایی مانند جگر و فراوردههای لبنی است. از آنجایی که این ویتامین تنها در منابع حیوانی وجود دارد، افرادی که گیاهخوار مطلق هستند، ویتامین B12 را میتوانند از طریق غلات غنی شده و یا مخمرهای تغذیهای بدست بیاورند.
کمبود این ویتامین اگر به مراحل پیشرفته برسد و منجر به آسیب عصبی گردد ممکن است برگشت ناپذیر باشد، بنابراین مهم است که متخصصین و کارشناسان تغذیه سطوح ویتامین B12 افراد مبتلا به بیماریهای تیروئیدی را مورد ارزیابی قرار دهند.
ترکیبات گواترزا (گواتروژن)
خانواده کلمها مانند کلم بروکلی، گلکلم و کلم به طور طبیعی حاوی مادهای به نام گویترین هستند. گویترین میتواند با سنتز هورمونهای تیروئیدی تداخل ایجاد کند هرچند که این مشکل معمولاً همراه با کمبود دریافت یا ذخیره بدنی ید در فرد است.
سویا به عنوان یک ماده گواترزای دیگر شناخته میشود. ایزوفلاونهای سویا سنتز هورمونهای تیروئیدی را کاهش میدهند اما مطالعات زیادی نشان دادهاند که مصرف سویا نمیتواند منجر به هیپوتیروئیدیسم در افرادی گردد که ذخایر کافی ید را دارند، هرچند که توصیه میشود در افراد مبتلا به کمکاری غده تیروئید مصرف سویا متعادل گردد.
یک ماده غذایی دیگر که گواترزا بوده و حتی با مقادیر کافی دریافت ید نیز ممکن است عملکرد تیروئید را در افراد مصرف کنندهی آن سرکوب نماید، ارزن میباشد.
اگر با بررسی رژیم غذایی فرد مبتلا به کمکاری غده تیروئید مشخص شود که وی دریافت مکرری از مواد غذایی حاوی ارزن (همچون نانهای تهیه شده از آن) دارد، میتوان جهت درمان کمکاری، مصرف سایر غلات را به وی پیشنهاد داد.
غذاها، مکملها و تداخلات دارویی
وقتی فردی داروهای تیروئیدی مصرف مینماید مهم است که از تداخل آنها با مکملهای تغذیهای آگاه باشد.
مکملهای کلسیم با جذب داروهای تیروئیدی تداخل دارند بنابراین مصرف کنندگان هردوی اینها باید در مورد زمانی که هرکدام را مصرف مینمایند آگاه شوند، بهطوری که باید حداقل 4 ساعت فاصله زمانی بین مصرف مکمل کلسیم و داروهای تیروئیدی وجود داشته باشد.
قهوه و مکملهای فیبر نیز جذب داروهای تیروئیدی را کاهش میدهند بنابراین بیمار باید بین مصرف آنها حداقل یکساعت فاصله ایجاد نماید.
پیکولینات کروم که برای کنترل قندخون و کاهش وزن استفاده میشود نیز با جذب داروهای تیروئیدی تداخل ایجاد میکند.
در صورت مصرف آن باید 4-3 ساعت با مصرف داروهای تیروئیدی فاصله ایجاد کرد. فلاونوئیدهای میوهها، سبزیها و چای اثرات مثبتی بر روی سیستم قلبی و عروقی دارند.
اما دوز بالای مکمل فلاونوئیدها ممکن است عملکرد تیروئید را سرکوب نماید.
بنابراین بهتر است مصرف انواع مکمل فلاونوئیدها زیر نظر متخصص یا کارشناس تغذیه بوده و دریافت این ترکیبات تنها از طریق منابع غذایی آن همچون میوهها و سبزیها (طبق توصیههای تغذیهای) صورت گیرد همینطور مصرف انواع چای نیز در حد تعادل باشد.
برای خواندن بخش اول -بیماری های غده تیروئید و رژیم غذایی- اینجا کلیک کنید.