زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر علیرضا غزنوی؛ فوق تخصص ارتوپدی کودکان

در رفتگی مادرزادی زانو بیماری است که در آن یک یا هر دو زانوی نوزاد امتداد طبیعی را ندارد.

در این بیماری ساق در مفصل زانو در جهت عکس و به سمت بالا خم شده است. زانو به سمت عقب می‌رود و موقع تولد پای نوزاد تا نزدیک دهان یا شانه بالا می‌آید.

نوزادان مبتلا به این ناهنجاری مادرزادی معمولا به‌صورت بریچ یعنی با پا متولد می‌شوند

شیوع و علت

شیوع آن کمتر از یک در هر هزار تولد است و با سونوگرافی در دوره جنینی قابل تشخیص است.

این نوزادان ممکن است ناهنجاری‌های مادرزادی دیگر مانند کلاب فوت (پاچنبری) یا دررفتگی مادرزادی لگن نیز داشته باشند.

نوع دوطرفه دررفتگی زانو معمولا جزئی از سندروم است. علت این بیماری معمولا پوزیشن نامناسب جنین در رحم است.

سندروم‌های همراه

ممکن است همراه با سندروم‌های دیگر مانند ارتروگریپوز (خشکی مفصل) و میلومننگوسل (عدم تشکیل کامل نخاع و باز بودن ستون فقرات کمری) باشند.

در این بیماران معمولا تاندون چهارسر سفت و کوتاه و غیر قابل انعطاف است.

شدت

از نظر شدت از هیپراکستانسیون (عدم توانایی خم شدن زانو) ساده تا نیمه در رفتگی و دررفتگی کامل زانو تقسیم‌بندی می‌شود (به ترتیب شکل از چپ به راست).

درمان

درمان بستگی به میزان شدت دررفتگی و سن نوزاد دارد.

در سنین نوزادی مانیپولاسیون (ورزش دادن) زانو به صورت خم کردن تدریجی شروع می‌شود و همزمان گچ‌گیری سریال (پی در پی هفتگی) انجام می‌شود که هر هفته گچ تعویض می‌شود.

هنگام ورزش و گچ‌گیری باید مواظب بود شکستگی ایجاد نشود. گاهی در صورت عدم خم شدن زانو می‌توان از تزریق بوتاکس در عضله جلو ران (رکتوس)کمک گرفت.

در صورت عدم جواب به درمان گچ‌گیری در سن حدود 6 ماهگی عمل جراحی به صورت بلند کردن تاندون رکتوس فموریس (عضله جلو ران) و جااندازی باز زانو انجام می‌شود.