زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

در رابطه با تمكین، نفقه و ضمانت اجرای كیفری و حقوقی عدم پرداخت نفقه از طرف زوج اطلاعاتی می‌خواهم و اینكه حق حبس چه موقع ایجاد می‌شود؟

مریم جلالیان؛ وكیل پایه یك دادگستری

ابتدا باید به موضوع تمكین پرداخت. تمكین به دو دسته تقسیم می‌شود.

1-‌ تمكین خاص 2-‌ تمكین عام. تمكین خاص به معنای اولین رابطه زناشویی است كه بین زوج و زوجه صورت می‌گیرد و قبل از اینكه رابطه ایجاد شود، زوجه می‌تواند امتناع كرده و تمكین خود را منوط به دریافت مهریه نماید. به این حق قانونی، حق حبس گفته می‌شود که فقط قبل از رابطه زوجیت قابل اعمال است و اگر تمكین یك بار صورت گیرد، دیگر وجهه قانونی ندارد. تمكین عام به مفهوم تمام وظایف زناشویی است كه زن در برابر همسر خود موظف به ایفای آن می‌باشد. در رابطه با نفقه باید گفت، پرداخت نفقه یك الزام قانونی است كه شوهر به عنوان یك قاعده حقوقی ملزم به ایفاء آن است و اما در رابطه با ضمانت اجرای كیفری، به موجب ماده 642 قانون مجازات اسلامی، مصوب 137: «هر كس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را در صورت تمكین ندهد، دادگاه او را به سه ماه و یك روز تا پنج ماه حبس محكوم می‌نماید.» از لحن ماده به خوبی پیداست كه این مجازات در صورتی اجرا می‌شود كه مرد با وجود استطاعت مالی و تمکین زوجه، نفقه آینده او را تأمین نكند؛ ولی در مورد نفقه گذشته، نمی‌توان از طریق كیفری اقدام کرد و فقط اقدامات حقوقی صورت می‌گیرد.

ضمانت اجرای حقوقی نیز به این نحو است كه مطابق با ماده 1111 قانون مدنی: «زن می‌تواند در صورت استنكاف شوهر از دادن نفقه، به محكمه رجوع كند. در این صورت محكمه میزان نفقه را معین و شوهر را به دادن آن محكوم خواهد كرد.» و در جایی دیگر در ماده 1129 قانون مدنی مقرر داشته، در صورتی كه شوهر از پرداخت نفقه استنكاف كند و امكان اجرای حكم نباشد، زن می‌تواند به محكمه رجوع كرده و طلاق خود را از حاكم بخواهد. در این حالت حاكم، شوهر را به طلاق اجبار می‌کند و در مواردی هم كه شوهر از پرداخت نفقه عاجز و ناتوان است، می‌توان از محكمه طلاق زوجه را خواست. البته مواردی هم پیش می‌آید كه مرد توانایی پرداخت مال را دارد، اما اموال خود را پنهان می‌كند.
به امید روزی كه همه افراد بتوانند زیر سایه حق و عدالت زندگی شیرینی داشته باشند.