پسری دو سال و يك ماهه دارم. چگونه می توانم دستشویی رفتن را به او ياد بدهم، بطوری كه زياد به او فشار وارد نشود؟ و لطفا بفرماييد چه زمانی برای اين كار مناسبتر است؟ ضمن اينكه من شاغل هستم و كودكم نصف روز پيش مادربزرگش می ماند.
پاسخ ارائه شده توسط: رکسانا خوشابی، کارشناس ارشد مشاوره
سن پسر شما مناسب یادگیری توالت رفتن است اما در كل، در این زمینه چندان به حرف دوستان و آشنایان و كسانی كه خود را با تجربه میدانند توجه نكنید. كودكان متفاوتند و برای همه نمی توان یك نسخه پیچید. برخی زودتر و برخی دیرتر آداب توالت را یاد میگیرند و هر دو گروه هم طبیعیاند. اگر كسی به شما گفت كودكش در یك سالگی این آداب را فراگرفته باور نكنید. چون چنین چیزی امكان پذیر نیست. اگر شما به خاطر توالت نرفتن كودكان را به شدت تنبیه كنید، كودك دچار مشكل خواهد شد، در غیر این صورت مشكل چندانی رخ نخواهد داد. قبل از آموزش عملی، نكاتی را برای كودكتان معلوم كنید. به كودكتان بخشهای مختلف بدنش و عملكرد آنها را یاد دهید.
برای او توضیح دهید كه ادرار و مدفوع از كجا آمده است. توضیح دهید كه ادرار و مدفوع بخشی از بدن او نیستند. كودك شما باید یاد بگیرد كه به شما بگوید توالت دارد یا این كه خودش را خیس و كثیف كرده است. باید كلماتی را بلد باشد كه بتواند بوسیله آنها این موضوع را به شما بگوید. مهم نیست آن كلمات چه باشد. پس اول كلمات را به او یاد دهید. بكوشید كودك را در حین مدفوع كردنش گیر بیاورید و برای او توضیح دهید كه مشغول چه كاری است و نام این كار و این احساس چیست. برای مثال وقتی پسرتان گوشه ای كز میكند و مشغول دفع میشود، به او میگویید: الان سینا پی پی داره. الان داره پی پی میكنه، بیا بریم پوشكت رو عوض كنیم.
وقتی كودك كمی بزرگتر میشود و احتمالا كم كم به شما میگوید كه خود را خیس یا كثیف كرده، بلافاصله او را به توالت ببرید و حرفش را نادیده نگیرید. او را برای آن كه این مطلب را به شما گفته تشویق كنید و فوری پوشك او را عوض كنید. اگر كودك بتواند فرق بین پوشك خشك و خیس را تشخیص دهد اولین گام را برداشته است و میتواند قبل از توالت رفتن شما را آگاه كند. مطمئن شوید كه كودكتان میداند توالت كجاست.
برخی از كودكان هنوز نمیدانند توالت كجاست و به چه دردی میخورد. همچنین اگر كودك شما میتواند تا دستشویی راه برود یا بدود و اگر میتواند لباس خود را در آورد و دوباره بپوشد، آموزش توالت برایش آسان تر خواهد بود. اگر كودك شما بتواند به مدت طولانی پوشك خود را خیس نكند و به جای چندین بار مدفوع كم، بتواند مثلا دو بار مدفوع زیاد داشته باشد بیشتر آماده آموزش توالت رفتن است. كم كم باید بتواند تا توالت خود را نگه دارد تا آماده آموزش توالت رفتن شده باشد. مطمئن شوید كه كودكتان از توالت رفتن، از افتادن در سوراخ یا از صدای سیفون نترسد وگرنه آموزش توالت به او سخت میشود.
و اما آموزش:
روز شروع آموزش را انتخاب كنید. مثلا به خود و كودكتان بگویید از شنبه آموزش توالت شروع میشود. در كودك آمادگی ذهنی ایجاد كنید. به او بگویید شنبه روز خاصی است كه او میتواند مانند بزرگترها از توالت استفاده كندو میتواند مانند بزرگترها شلوار و شورت بپوشد و این روز را برایش جذاب كنید. وسایل مربوط به توالت را تهیه كنید. توالت پلاستیكی كوچك و چند شلوار راحت گشاد. به كودك یاد بدهید چگونه شلوارها را بپوشد و آن را بالا و پایین بكشد.
و وقتی یاد گرفت تشویقش كنید. جایزه آماده كنید. هر بار كه با موفقیت ادرار و مدفوع خود را كنترل میكند به او جایزه بدهید. با توالت پلاستیكی تمرین كنید.از كودك بخواهید قبل از این كه ادرار و مدفوع داشته باشد چند با ر برود و روی توالتش بنشیند و خودش شلوارش را در آورد و بالا بكشد. در زمانی كه به شما گفت دستشویی دارد او را تا توالت پلاستیكیاش همراهی كنید و وقتی دستشویی كرد او را تشویق كنید.