دكتر نیلی مهرداد؛ متخصص زنان و زایمان
یكی از علل مهم مورتالیتی و موربیدیتی نوزادی، زایمان زودرس می‌باشد و از علل عمده زایمان زودرس، پارگی پره ماچور مامبران می‌باشد. چنانچه فاصله زمانی پارگی مامبران‌ها تا ترم زیاد باشد خطر مورتالیتی و موربیدیتی مادر و جنین هر دو افزایش می‌یابد. لذا در این مقاله راهكارهای مناسب برای رسیدن به نتیجه مطلوب مورد بررسی قرار می‌گیرد.
85 درصد مرتالیتی و مربیدیتی نوزادی به دلیل پره ماچوریتی است. پارگی پره ترم و پره ماچور مامبران‌ها (Premature Preterm Rupture of Menbranes) در 30-40 درصد زایمان‌های زودرس دیده می‌شود. PPROM یكم دلیل مهم زایمان قبل از موعد است و در 3 درصد تمام حاملگی‌ها اتفاق می‌افتد.
چنانچه فاصله زمانی، میان PPROM و ترم بسیار زیاد باش، خطر مورتالیتی و موربیدیتی جنین و مادر هر دو افزایش می‌یابد. به این دلیل، پزشكی كه مسئولیت چنین بیماری را به عهده می‌گیرد، نقش مهمی در درمان وی ایفا می‌كند. این پزشك باید با عوارض بالقوه این مشكل، همچنین اقدامات لازم برای كاهش خطر و افزایش احتمال نتیجه دلخواه آشنا باشد. مطالب ذیل اطلاعات موردنیاز در چنین مواردی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد.
PROM به معنای پارگی پرده‌ها (ROM) است. اگر خانمی با سن حاملگی بیش از 37 هفته، با پارگی مامبران‌ها قبل از شروع دردهای زایمانی، مراجعه كرد، می‌توان اصطلاح PROM را به كار برد. اما PPROM به ROM قبل از 37 هفتگی گفته می‌شود.
SPROM به ROM همراه یا پس از شروع دردهای زایمانی گفته می‌شود. ROM طولانی هر گونه ROM است كه قبل از شروع لیبر اتفاق افتاده و بیش از 24 ساعت نیز طول كشیده باشد.
ROM (در زمان ترم)
PROM در زمان ترم، به پارگی پرده‌ها قبل از شروع دردهای زایمانی در 37 هفتگی یا پس از آن اطلاق می‌شود. تقریبا در 10 درصد حاملگی‌ها اتفاق می‌افتد. بیماران با شكایت ریزش مایع، ترشح واژینال، خونریزی واژینال و فشار لگنی مراجعه می‌كنند اما انقباضات رحمی ندارند.
ROM توسط معاینه واژینال سرویكس و واژن با اسپكولوم تشخیص داده می‌شود. پر شدن واژن از مایع یا ریزش مایع از سرویكس، سرخسی شدن مایع خشك شده بر روی لام تحت دید میكروسكپی، تائید قلیایی بودن این مایع توسط كاغذ نیترازین از علائم تشخیصی می‌باشند. آلودگی كاغذ نیترازین با خون میتواند سبب پاسخ مثبت كاذب شود. همچنین آلودگی موكوس سرویكال با خون میتواند سبب پاسخ مثبت كاغذ تست فرنینگ شود. پر شدن واژن از مایع، مهمترین وسیله تشخیصی است كه برای تائید ROM به كار می‌رود.
اگر در PROM زودرس تمام مایع آمنیوتیك بیمار خارج شده باشد، یك معاینه اولترسوند حاكی از عدم وجود یا كاهش شدید مایع امنیوتیك، میتواند دیاگنوستیك باشد. اغلب بیماران ترم (90 درصد) در عرض 24 ساعت از ROM وارد سیر لیبر خود به خود می‌شوند.
سوال مهم در رابطه با این بیماران این است كه آیا باید اجازه دهیم، لیبر خود به خود شروع شود یا تحریك دردهای زایمانی را شروع كنیم؟
روش برخورد با این بیماران تا حد زیادی به خواسته‌های خود ایشان بستگی دارد. خطر مهم مادری در این سن حاملگی، عفونت داخل رحمی است. با افزایش طول مدت ROM خطر عفونت داخل رحمی افزایش می‌یابد. طبق شواهد موجود، تحریك دردهای زایمانی، برخلاف درمان انتظاری، خطر كوریوامنیونیت را بدون افزایش میزان زایمان سزارین كاهش می‌دهد.
در مطالعه‌ای كه روی 5041 بیمار انجام شد این خانم‌ها به طور اتفاقی به دو گروه تصادفی شدند. در یك گروه شروع زایمان توسط اكسی‌توسین با ژل PGE2 تحریك شد، در حالی كه گروه دوم تا حداكثر 4 روز تحت نظر گرفته شدند و فقط در صورت بروز عوارض، تحریك زایمانی شدند. ایشان چنین نتیجه‌گیری كردند كه در موارد PROM
چه با شروع تحریكات زایمانی و چه با درمان انتظاری، میزان زایمان سزارین و عفونت نوزادی مشابه است. هر چند اینداكشن زایمان در مقایسه با درمان انتظاری، سبب كاهش خطر عفونت مادری (اندومتریت) می‌شود...
برای خواندن بخش دوم- پارگی زودرس مامبران‌های جنینی- اینجا کلیک کنید.
