به قلم : دکتر محمدرضا شیرزادی ، رئیس اداره کنترل بیماریهای زئونوزوزارت بهداشت
تحریریه زندگی آنلاین : ضمن تشریح وضعیت بروز انواع بیماری سالک در کشور، نسبت به «کالاآزار» یا «لیشمانیوز احشایی» که از سگها به انسان منتقل میشود، هشدار داد، ۲۵ مورد ابتلا به این بیماری در سال جاری گزارش شده اما به نظر میرسد تعداد مبتلایان بیشتر باشد.
به دنبال هشدار رییس سازمان دامپزشکی استان تهران مبنی بر شیوع بیماری سالک به دلیل نگهداری سگ و گربه و کاهش سطح رعایت موارد بهداشتی، با بیان اینکه «لیشمانیوز» یا «سالک»، یک بیماری انگلی است و دو نوع از این بیماری در کشور وجود دارد، بیماری سالک با گزش «پشه خاکی» از منابع این بیماری یعنی «موشهای صحرایی» و «بیماران مبتلا به سالک» به انسانها منتقل میشود. موشهای صحرایی، یکی از مخازن سالک هستند و انگل از بدن آنها با گزش پشه خاکی به انسان منتقل میشود.
بیشتربخوانید:
روش های جلوگیری از ابتلا به سالک
نحوه انتقال سالک
علاوه بر موشهای صحرایی، بیماران مبتلا به سالک نیز میتوانند بیماری را به فرد دیگر منتقل کنند. اگر پشه خاکی محل زخم فرد مبتلا به سالک را بگزد، با گزش فرد سالم، بیماری را به وی نیز منتقل میکند. بیماری سالک که از انسان به انسان منتقل میشود، میتواند سگها را نیز آلوده کند. در چنین شرایطی، سگها به عامل انتقال بیماری تبدیل میشوند و سالک با گزش سگ آلوده توسط پشه خاکی به انسانها منتقل میشود.
دوره کمون سالک
مدت زمان بروز علائم بیماری سالک دوره کمون حدود ۳۰ تا ۴۵ روز است؛ به نحوی که علائم بیماری حدود یک ماه تا ۴۵ روز پس از گزش در بیمار پدیدار میشود.
وضعیت ابتلا به سالک در ایران
اغلب مبتلایان به سالک از طریق موشهای صحرایی به این بیماری مبتلا شدهاند؛ اما بیماری «کالاآزار» یا «لیشمانیوز احشایی» که از سگها به انسان منتقل میشود، یک بیماری خطرناک است. کالاآزار در تمام بدن منتشر میشود و بر خلاف سالک فقط یک زخم ایجاد نمیکند. ۲۵ مورد، ابتلا به بیماری کالاآزار در سال جاری گزارش شده اما تصور میکنم که تعداد مبتلایان به این بیماری بیشتر باشد. همچنین بررسیها بیانگر این است که در سال جاری تاکنون ۸هزار نفر به بیماری سالک مبتلا شدهاند.
خطر «کالاآزار» و هشدار به صاحبان حیوانات خانگی
اغلب، کودکان به بیماری کالاآزار مبتلا میشوند. خطر این بیماری در افراد بزرگسال که ضعف سیستم ایمنی دارند یا به بیماریهایی مانند دیابت کنترلنشده و سرطان مبتلا هستند نیز وجود دارد. اگر فرد مبتلا به سالک به بیماری زمینهای مبتلا نباشد طی ۳ تا ۸ ماه بهبود مییابد؛ اما کالاآزار، یک بیماری خطرناک است. اگر علائم بیماری یک کودک مبتلا به کالاآزار تشخیص داده نشود و روند درمان را پیگیری نکنند، احتمال مرگ او بیش از ۸۰ درصد است. توجه به بیماری کالاآزر بسیار ضروری است، تمام سگها، چه سگهای گله، چه سگهای ولگرد و خیابانی میتوانند عامل انتقال بیماری کالاآزار باشند. با توجه به اینکه تمام سگها میتوانند عامل انتقال بیماری باشند توجه به آنها بسیار حائز اهمیت است. افرادی که از حیوانات خانگی نگهداری میکنند، میبایست به توصیههای بهداشتی توجه کنند. صاحبان حیوانات خانگی باید به مسائل بهداشتی مانند داروها و تزریق واکسن توجه کنند تا از بیماری حیوان خود جلوگیری کنند. البته رعایت نکات بهداشتی فقط مربوط به صاحبان حیوانات خانگی نمیشود بلکه به عنوان مثال افرادی که به مناطق روستایی سفر میکنند نیز باید به نکات بهداشتی مانند استفاده از مواد دافع حشرات توجه کنند تا مورد گزش قرار نگیرند.
بیشتربخوانید:
پاسخ به 9 پرسش رایج درباره «سالک»