خانم طهماسبی؛ زیر نظر دکتر لادن گیاهی
میزان ناباروری در جهان 15 تا 20 درصد اعلام شده که طی سالیان اخیر افزایش زیادی داشته است. 40 درصد ناباروری‌ها مربوط به مشکلات مردان، 40 درصد مربوط به زنان و 20 درصد نیز مربوط به هر دو است.
متاسفانه در 50 سال اخیر، با تغییر سبک زندگی در جهان میزان شکر اضافه شده به رژیم غذایی افزایش یافته است که یک سوم این مقدار را نوشیدنی‌های شیرین شده تشکیل می‌دهند.
علاوه بر اینکه تأثیر این نوشیدنی‌ها در افزایش وزن، دیابت نوع 2، قاعدگی زود هنگام و کاهش کیفیت اسپرم ثابت شده است، مطالعات اندکی تأثیر مستقیم این نوشیدنی‌ها را در باروری نشان می‌دهد.
شکر می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کند، موجب مقاومت به انسولین، سندرم تخمدان پلی کسیتیک، عفونت‌های قارچی، عدم تعادل هورمونی و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی شود.
در ادامه تأثیر قند را بر این موارد بررسی می‌کنیم.
اختلال هورمونی
مواد قندی به سرعت در بدن تجزیه شده و میزان انسولین را به سرعت بالا می‌برد. این پیک یا اوج قندی 15 تا 30 ثانیه طول می‌کشد و بعد از آن به شدت افت می‌کند و بدن خسته و ضعیف خواهد شد.
این کاهش در میزان قند، با سیگنال دادن به غده‌های فوق کلیه موجب آزاد سازی هورمون کورتیزول و آدرنالین برای افزایش سطح قند خون می‌شود.
تحریک مداوم غده آدرنال (فوق کلیه) برای آزاد سازی کورتیزول و آدرنالین، غده فوق کلیه را تضعیف می‌کند و بعد از مدتی هورمون‌های تولید شده توسط غده‌ها به مقدار کافی تولید نمی‌شود و آدرنال‌ها غیرفعال می‌شوند.
غدد درون ریز دیگر هم هورمون‌ها را آزاد نمی‌کنند و کل ارتباط سیستم غدد درون ریز شکسته می‌شود.
تمام این تحریکات مکرر آدرنال بر میزان هورمون استروژن، پروژسترون و اندروژن های DHEA و تستوسترون تأثیر می‌گذارد که این برای هر دو جنس مؤثر است.
مقاومت به انسولین
پانکراس انسولین را برای تبدیل قند خون به انرژی در سلول‌های ما ترشح می‌کند. مصرف بیش ازحد غذاهای شیرین، منجر به نیاز بیشتر پانکراس برای تولید بیشتر و بیشتر انسولین می‌شود.
با گذشت زمان، انتشار انسولین بیش از حد ممکن است باعث ایجاد مقاومت به انسولین شود. مقاومت به انسولین باعث مشکل در روند تخمک گذاری طبیعی می‌شود.
مقاومت به انسولین همچنین ممکن است توانایی تخمک را برای جانشینی در رحم بعد از لقاح کاهش دهد. زنان با مقاومت به انسولین 4-5 برابر بیشتر در خطر سقط جنین هستند.
در اکثر زنان مقاومت به انسولین عامل اصلی سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS است.
عفونت قارچی
با وجود اینکه عفونت قارچی ممکن است به طور مستقیم باعث ناباروری نشود، اما می‌تواند توانایی اسپرم در رسیدن به تخمک را کاهش کند.
عفونت قارچی واژن همچنین میل به رابطه جنسی که مستلزم بارداری است را کاهش می‌دهد.
تضعیف سیستم ایمنی
تحقیقات نشان داده است که فقط 1 قاشق غذاخوری شکر می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تا 4 ساعت در هر بار تضعیف کند.
ضعف سیستم ایمنی بدان معنی است که ما مستعد هر گونه عفونت هستیم، شامل عفونت قارچی، واژینوز باکتریایی و بیماری‌های منتقله از راه جنسی که همه اینها بر میزان باروری ما اثر می‌گذارد.
کمبود ویتامین و مواد معدنی
برای تولید مکرر انسولین و کورتیزول، بدن باید از ویتامین و مواد معدنی استفاده کند. ویتامین‌ها و مواد معدنی که اغلب تخلیه می‌شوند، ویتامین B، به ویژه B6، ویتامین E، منیزیم و مس هستند.
کاهش سطح ویتامین E با سقط جنین مرتبط است.
چه کربوهیدرات‌ها یا قندهایی را مصرف کنیم؟
حتماً با کربوهیدرات‌های سالم و ناسالم آشنا هستید.
کربوهیدرات‌های سالم یا با شاخص گلایسمی پایین شامل غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات و حبوبات هستند که به علت وجود فیبر بالا باعث جذب آهسته قند در سیستم گوارشی و جلوگیری از ایجاد پیک‌های افزایش قند خون می‌شوند.
کربوهیدرات‌های ناسالم یا با شاخص گلایسمی بالا را در نان سفید، برنج سفید، اسنک‌ها، پاستا، غذاهای فراوری شده و نوشیدنی‌های شیرین شده و سوسیس و کالباس پیدا میکنید.
پیک‌های مکرر و زیاد قندخون ناشی از استفاده از قندهای ناسالم ریسک مقاومت به انسولین و اختلال تمام ارگانهای بدن را بالا می‌برد، همانطور که باروری و تشکیل نطفه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
اخیراً مطالعه‌ای در دانشگاه بوستون نشان داده که مصرف یک یا دو لیوان سودا یا نوشیدنی‌های شیرین شده –توسط هر یک از زوجین- شانس بارداری را کاهش می‌دهد.
در یک مطالعه در دانشگاه هاروارد که روی 17000 زن در طی 8 سال آزمایش انجام شد، نشان داد که افرادی که رژیم غنی از مواد با شاخص گلایسمی بالا یا کربوهیدرات‌های ناسالم داشتند، 92 درصد کاهش احتمال باروری نسبت به گروه مقابل (رژیم غنی از کربوهیدرات‌های سالم) داشتند.
در این مطالعه تأثیر نوشیدنی‌های شیرین در کنار فاکتورهای دیگری مثل چاقی، دریافت الکل و قهوه و سیگار بر باروری زوج‌ها بررسی شد.
15 درصد زوج‌ها در امریکا دچار نازایی هستند و کنترل رژیم غذایی که فاکتور مهمی است می‌تواند از استرس و بار مالی درمان نازایی بکاهد.
در این مطالعه که 3828 زن در سنین 21 تا 45 سال و 1045 همسر انها بررسی شدند ومصرف نوشیدنی‌های شیرین شده در هردو جنس باعث 20 درصد کاهش احتمال تشکیل نطفه شد.
مصرف نوشیدنی‌های انرژی زا حتی تأثیر منفی بیشتری در باروری داشت.
در یک مطالعه دیگر روی 524 نفر نشان داده شد که شیرین کننده‌های مصنوعی که در نوشیدنی‌های رژیمی استفاده می‌شوند و نوشیدنی‌ها و قهوه‌ی شیرین شده با شکر با کاهش باروری مرتبط است.
شیرین کننده‌های مصنوعی مثل ساخارین و سوکرالوز شیرین کننده‌هایی هستند که عمدتاً به علت کم کالری بودن استفاده می‌شوند، اما میزان باروری را کاهش می‌دهند.
با این حال قهوه شیرین نشده تاثیری در میزان شانس بارداری نداشت.
تغذیه مناسب برای آمادگی بارداری
با خوردن غذاهای ارگانیک و فیبردار مواد مغذی مورد نیاز سیستم تولید مثل را که برای تعادل هورمونی، سیکل قاعدگی سالم، تخمک گذاری، رشد سلول تخم، جانشینی و رشد نطفه نیاز است را به بدن می‌رسانید.
این غذاها همچنین با وجود آنتی اکسیدان ها، رادیکال‌های آزاد را متوقف کرده و سلامت تخمک و توانایی برای باردار شدن و باردار ماندن را تضمین می‌کنند.
تغذیه نقش اساسی در سلامت بدن و سلامت روند تولیدمثل دارد بنابراین باید نگاه دقیق‌تری به افزودنی‌های غذایی صورت گیرد و به عموم مردم و بخصوص کسانی که قصد بارداری دارند، اطلاعات لازم ارائه شود.
