به قلم : د کتر مجید حاجی فرجی ؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو فرهنگستان علوم پزشکی کشور
تحریریه زندگی آنلاین : انــار
این میوه در معدود کشورهای جهان، مثل ایران، افغانستان، پاکستان، عراق و ترکیه کشت میشود. ایران شاید جزء اولین کشورهای دنیا باشد که بیشترین تولید را دارد؛ سالانه حدود هشتصد هزار تن انار را به عنوان بزرگترین تولید کننده آن در دنیا داریم و ایران 18 نژاد و حدود 185 رقم مختلف را دارا هست. انار حاوی 78 درصد آب، 19 درصد کربوهیدرات، 2 درصد پروتئین و مقدار کمی (حدود 1 درصد) چربی است. همچنین غنی از فیبر و سرشار از مواد مغذی مورد نیاز سلامت بدن مثل ویتامینهای A، B و C و مواد معدنی مانند پتاسیم، منیزیم، اسیدهای آلی و مواد قندی مناسب میباشد. آب یک عدد انار بیش از 40 درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تامین میکند. نکته مهم این است که در کنار این مواد، انار حاوی آنتیاکسیدانهای مختلفی مانند پونیكالاجین، آنتیسیانیدین و فلاونوئید است که مصرف آن موجب كاهش غلظت خون میشود. حدودا 3 برابر بیشتر از چای سبز آنتیاکسیدان دارد. همچنین در بهبود سلامت قلب و عروق و نیز فشار خون موثر است و میتواند از سرطانها جلوگیری کند. به دلیل اینکه عصاره آن، القاکننده آپوپتوز است که سلولهای سرطانی را از بین میبرد. همچنین مصرف آن موجب کاهش فاکتورهای التهابی میشود و با آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد و بیماریهای مزمن مثل دیابت مبارزه میکند. مصرف آن میتواند خستگی عضلات را کاهش دهد و موجب رفع التهاب مفاصل شود. به دلیل فیبر غنی، به تنظیم حرکات روده کمک میکند، لذا برای سلامت سیستم گوارش خیلی مفید است و تا حدودی میتواند به تسکین عفونتهای دستگاه ادراری کمک کند. هسته انار حاوی 20 درصد روغن طبیعی از کل وزن دانه است که خیلی مفید میباشد. روغن انار بیشترین میزان اسیدلینولئیک و امگا 3 را دارد. علاوه بر این حاوی پروتئین، فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و پلیفنول در خود روغنش است که با تقویت سیستم ایمنی در افزایش سرعت بهبود بیماریها موثر میباشد. همچنین ممکن است با برخی از داروهای خاصی که کنترلکننده فشار خون هستند، بازدارندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین مثل وارفارین، کاپتوپریل و ... و حتی آنتیبیوتیکها تداخل داشته باشد و این بیماران باید مراقب باشند که زیاد مصرف نکنند.
در قرآن کریم در آیات 99 و 141 سوره انعام، همچنین آیه 68 سوره رحمان از دو میوه انار و خرما به عنوان میوه مزدوج یا بهشتی نام برده شده و برخی از مفسران هم، مقصود از شجره طیبه در آیه 24 سوره ابراهیم را انار دانستهاند. حضرت علی علیهالسلام میفرمایند به کودکانتان انار بدهید، زیرا تكامل قدرت تکلم آنها را سرعت میبخشد و از امام جعفر صادق علیهالسلام نقل شده که از انار استفاده کامل میبرید، چون اگر شخص گرسنه آن را بخورد، او را کفایت میکند و اگر افراد سیر مصرف کنند، برایشان اشتهاآور است.
بیشتربخوانید:
مواد غذایی در قرآن کریم و روایات ( قسمت ششم )
مـوز
موز میوهای است که به عنوان یک ماده غذایی بسیار غنی محسوب میشود. رایجترین آن کاوندیش است که کال آن سبز رنگ است و بعد از رسیدن، رنگ آن به زرد تغییر پیدا میکند. دارای عناصر غذایی زیای از جمله و به ویژه پتاسیم است که حدود 358 میلیگرم در یک موز وجود دارد که میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. دیده شده که تا 27 درصد افرادی که موز استفاده میکنند، کمتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی قرار دارند، البته باید مراقب قند آن باشند. تامینکننده حدود 13 درصد منگنز است که منگنز باعث تولید کلاژن در بدن میشود.
حدود 20 درصد ویتامین B6 که به متابولیسم بدن و همچنین تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. تقریبا 10 میلیگرم ویتامین C را تامین میکند که به عنوان یک آنتیاکسیدان در برابر آسیبهای رادیکالهای آزاد از بدن محافظت میکند. حدود 8 درصد منیزیم را تامین میکند که عامل مهمی در کنترل فشار خون و قند محسوب میشود. منبع خوبی از ویتامینهای B1، B2، B5 (پنتوتنیک اسید)، B9 (فولات)، پروتئین و برخی از آمینواسیدهای ضروری، سدیم و مقداری آهن است. ارزش غذایی آن به لحاظ کالری و ترکیبات قندی، بالا است و FDA آن را جزء 100 ماده غذایی پرکالری طبقهبندی کرده است.
بخش زیادی از این میوه را کربوهیدراتها تشکیل میدهند. کالری یک موز متوسط حدود 89 کالری است. کربوهیدرات آن حدود 3 گرم است. موزهای سبز و نارس بیشتر از نشاسته و نشاسته مقاوم تشکیل شدهاند، اما با رسیدن موز، نشاسته به قندهایی شامل گلوکز، فروکتوز و ساکاروز تبدیل میشود. مقدار نمایه گلایسمی آن در موزهای نارس حدود 30 بوده و در موزهای رسیده به عدد 60 هم میرسد. فیبر خوبی دارد (حدود 3 گرم). سرشار از پکتین (نوعی فیبر محلول) است که خام آن به کاهش اسهال و پخته آن به رفع یبوست کمک میکند. چندین نوع آنتیاکسیدان قوی از جمله دوپامین، کاتچین و فلاونوئیداسید دارد که این آنتیاکسیدانها با بسیاری از مزایای سلامتی مانند کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای دژنراتیو، اختلال در مفاصل و ستون فقرات مرتبط هستند.
در قرآن کریم در سوره واقعه آمده میوهای که از پایین تا بالا روی هم چیده شده، سایه کشیده و گسترده دارد و از آن به عنوان «طلح منظود» نام برده شده است که در واقع سبز، خوشرنگ و خوشبو و میوهای شیرین و خوشطعم میباشد. منظود هم به معنای متراکم است. بسیاری از مفسرین، منظور این آیه را درخت موز دانستهاند.









