دکتر الهام اکبری؛ جراح و متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ لاپاراسکوپی پیشرفته
بارداری بین سنین 15 تا 19 سالگی، حاملگی نوجوانی تعریف می‌شود. نوجوانی دوره بسیار مهمی از زندگی یک انسان است.
تکامل استخوان‌ها و رشد قدی، تغییرات هورمونی و بلوغ جنسی، تغییرات رفتار و تکامل شخصیتی و بسیاری دیگر از وقایع مرتبط با سلامتی در طول این دوره شکل می‌گیرد.
از طرف دیگر بارداری نیز دوره‌ای بسیار حائز اهمیت است که نداشتن مراقبت‌های کافی در طول این دوره تاثیرات جبران‌ناپذیری بر سلامت مادر و فرزند بر جای خواهد گذاشت.
زمانی که یک خانم نوجوان باردار می‌شود، باید درس و مدرسه خود را رها کرده و از کودک خود نگهداری کند.
مراقبت‌های لازم برای داشتن یک فرزند سالم و از طرف دیگر یک نوجوان کامل، دو برابر خواهد بود.
به همین خاطر بارداری دوران نوجوانی خطرات زیادی را برای مادر و جنین خواهد داشت.
در سنین کمتر از ۱۸ سال استخوان‌ها نیاز به تکامل و ایجاد ذخیره استخوانی دارند تا بعد از ۵۰ سالگی که برداشت کلسیم از استخوان‌ها آغاز می‌شود به مشکل برنخورند.
با توجه به این موضوع وقتی بارداری در سنین پایین اتفاق می‌افتد، ذخیره استخوانی مادر به سمت جنین می‌رود و تکامل استخوانی دچار اختلال می‌شود.
راه‌های پیشگیری از عوارض بارداری در سنین پایین
1- مشاوره قبل از بارداری، 2. تست‌های غربالگری، 3. آزمایش خون چکاپ (بررسی کم‌خونی، بررسی عفونت‌های ویروسی و بررسی بیماری‌های غدد و متابولیک)
4. افزایش آگاهی مادر، 5. تغذیه مناسب، 6. حمایت بیشتر از سوی همسر، خانواده و جامعه.
بارداری در سنین نوجوانی چه خطراتی دارد؟
مادرهای نوجوان بیشتر از زنان دیگر در خطر انواع بیماری‌های بارداری قرار دارند.
خانم‌ها در این سنین از نظر روانی و عاطفی آمادگی لازم را برای پذیرش مسئولیت مادر شدن ندارند که بی‌شک این مساله آنها را با چالش‌های خاصی پس از زایمان روبرو می‌کند.
بعد از بلوغ از نظر جسمی، دختر نوجوان در حال رشد بوده و اندام‌های تولید مثلی و تناسلی وی از رشد کافی برخوردار نیستند، رشد استخوان‌های لگن خاصره دختران نوجوان هنوز تکمیل و نهایی نشده است و تا سن 18 سالگی به بزرگ‌ترین اندازه خود نمی‌رسد.
همین مساله در مادران کوچک باعث می‌شود تا جنین نیز فضای کافی برای رشد نداشته باشد و اصولا نوزادان آنها بسیار کم وزن و کوچک متولد می‌شوند.
در بسیاری از مواقع نیز نمی‌توانند به طور طبیعی زایمان کنند احتمال مرگ نوزادان متولد شده از مادران نوجوان، بسیار بیشتر از مادران بالغ و بالای 20 سال است.
خطرات حین بارداری برای خانم‌های نوجوان
* زایمان زودرس و پارگی کیسه آمنیون
* فشارخون بالای مادر (مسمومیت حاملگی)
* بروز کم‌خونی در مادر
* مرگ مادر
* مرگ جنین
* رشد ناکافی جنین داخل رحم
یک رویداد منفی
امروزه در برخی روستاها و شهرهای کوچک بعضی دختران کم سن و سال زود باردار می‌شوند و در نوجوانی خانواده تشکیل می‌دهند.
بارداری در دوره نوجوانی به دلیل تاثیرات منفی که بر سلامت مادر و نوزاد دارد، به عنوان یک رویداد منفی شناخته می‌شود.
بارداری نوجوانان اولین دلیل مرگ دختران سن ۱۵ تا ۱۹ سال محسوب می‌شود.
۹۵ درصد از نوزادان مادران نوجوان در کشورهای با درآمد کم و متوسط متولد می‌شوند. بهترین سن بارداری حدود 24-25 سالگی می‌باشد.
خطرات حین زایمان برای خانم‌های نوجوان
* پیشرفت نکردن زایمان به دلیل تکامل ناکافی لگن
* پارگی‌های نسج کانال زایمانی
* خونریزی‌های حین و پس از زایمان ناشی از کم‌خونی مادر
* جمع نشدن رحم بعد از زایمان
خطرات بعد از زایمان برای خانم‌های نوجوان
* بروز عفونت
* خونریزی پس از زایمان
* افسردگی پس از زایمان
بیشتر بخوانید:
مشكلات بارداری در سنين نوجوانی و سنين بالا
