زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر فاطمه قائم‌مقامی؛ استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران

ویروس پاپیلومای انسانی نزدیک به 120 تیپ دارد كه حدود 40 تیپ آن در دستگاه تناسلی انسان ممكن است ایجاد عفونت کند. بعضی از انواع آن كه پرخطر هستند، مثل ‌تیپ 16-18، باعث تغییرات سلولی در دهانه رحم، ‌واژن و ولو و مقعد می‌شوند كه در صورت تداوم و عدم تشخیص در مرحله پیش‌سرطانی و درمان بموقع، ممکن است منجر به سرطان شوند. انواع كم‌خطر آن عمدتاً باعث ایجاد زگیل تناسلی می‌شود. ‌حال اگر این عفونت‌ها در دوران بارداری ایجاد شود، این سؤال پیش می‌آید كه آیا تأثیری روی سیر بارداری و زایمان دارد و یا بارداری چه نقشی در سیر این عفونت خواهد داشت؟ مدارك قاطعی وجود دارد كه نشان می‌دهد انتقال ویروس پاپیلومای انسانی عمدتاً‌ از طریق تماس جنسی ایجاد می‌شود، ولی مطالعاتی وجود دارد كه نشان می‌دهد ویروس می‌تواند به طور مستقیم از مادر به نوزاد در خلال بارداری منتقل شود. در مطالعات مختلف میزان و وسعت انتقال ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در نوزاد متولد شده و كودك متفاوت است.

آزمایش 

به هرحال در مادرانی كه آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مثبت است، خطر عفونت این ویروس در نوزاد وجود دارد. ‌عفونت نوزاد ممكن است باعث ضایعات دستگاه تناسلی، ‌دهان و حنجره شده و یا تبدیل به سرطان شود.   

زایمان زودرس 

مطالعات اخیر نشان داده‌اند كه عفونت مثبت با پاپیلومای انسانی ممكن است باعث زایمان زودرس و خودبه‌خود شود. وجود ویروس پاپیلومای انسانی پرخطر در خلال بارداری با زایمان زودرس و حالات غیرطبیعی جفت، عمدتاً بسته شدن عروق جفتی و عفونت پرده‌های جنینی همراه است. بنابراینن انجام تست سلولی گردن رحم برای غربالگری در دوران بارداری می‌تواند عاقبت بارداری را پیش‌بینی کند. 

زگیل تناسلی 

همانطور كه گفته شد، ویروس‌های كم‌خطر ایجاد زگیل تناسلی در دستگاه تناسلی می‌کنند. شیوع عفونت ویروس پاپیلومای انسانی كم‌خطر در زمان بارداری و غیربارداری یكسان است. ایجاد زگیل تناسلی در اثر ابتلا به ویروس، در زمان بارداری دو برابر است و علاوه بر این زگیل‌های تناسلی قبلیی ممكن است از نظر اندازه و تعداد در بارداری پیشرفت نمایند. اگرچه عفونت ویروس پاپیلومای انسانی در خلال سه‌ماهه اول و دوم بارداری ممكن است بهبود یابد، ولی در بعضی مواقع افزایش میزان آنتی‌ژن ویروس به طور زودگذر در خلال بارداری افزایش می‌یابد.

خطر انتقال عفونت

خطر انتقال عفونت پاپیلومای انسانی به نوزاد در زایمان طبیعی حدود 5 درصد است، اما این دلیلی برای انجام سزارین نیست. به هرحال در ضایعات بزرگ‌تر ممكن است انجام زایمان طبیعی مشكل‌تر و خطرناك‌تر باشد كه سزارین توصیه می‌شود. بیشترین خطر برای نوزاد پاییلوم حنجره عودكنندهه است كه می‌تواند به دلیل انسداد راه‌های هوایی و امكان عود مكرر آن به وسیله جراحی باشد و مشكلات درمانی زیادی به دنبال داشته باشد. اگرچه در زمان بارداری توصیه به واكسیناسیون ویروس پاپیلومای انسانی نمی‌شود، ولی در دوران غیربارداری و حتی شیردهی در خانم‌های جوان می‌توان از بروز این مشكلات با واكسیناسیون پیشگیری نمود. 

واکسن 

واكسن چهارگانه كه علیه دو نوع ویروس پرخطر 16 و 18 که 75 درصد موارد پیش‌سرطانی و سرطان‌های تناسلی را باعث می‌شود و انواع كم‌خطر 11 و 6 كه 90 درصد زگیل‌های تناسلی را موجب می‌گردد، ساخته شده است كه توصیه می‌شود به دختران 26-9 سال قبل از ازدواج تزریق شود. ‌درر كشورهای پیشرفته حتی این واكسیناسیون برای پسرها نیز توصیه می‌شود كه در مباحث آینده به آن خواهیم پرداخت.