دكتر سید ضیاء الدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی از دانشگاه آلمان دانشیار
افزایش وزن و درگیر شدن در هزارتوی راههای منتهی به چاقی در تمام افراد مبتلا یكسان نبوده و هر كدام از این مبتلایان نیازمند اقداماتی میباشند كه در خور و مناسب وضعیت شخصی آنها باشد و صرفاً كاهش دادن میزان انرژی دریافتی و حذف این یا آن وعده غذایی و محروم گردانیدن از گروههای خاص مواد غذایی چارهساز نمیباشد.
لذا قبل از اینكه به ادامه مطلب و سرنوشت افرادی كه به زعم خود میانبر زده و در آرزوی دستیابی به اندام موزون و رویایی به هر اقدامی دست زدهاند و به جای رسیدن به مقصد نهتنها راه به جایی نبردهاند، بلكه دهها اشكال و عوارض جدید را نیز بر خود هموار ساختهاند و چاقتر و بیمارتر از قبل گردیدهاند بپردازیم.
از شما خوانندگان فرزانه و ژرفنگر درخواست بذل توجه به موارد زیر را دارم تا در تصمیمات آینده خود اول بیندیشید و سپس با در نظر گرفتن تمامی جوانب كار و پیامدهای احتمالی اقدام بفرمایید.
ضمناً این باور را داشته باشید كه بزرگترین هنر شما كاهش سریع وزن نبوده، بلكه نگهداری و حفظ وزن به دست آمده و احساس سلامتی و سرزندگی بعد از اجرای یك رژیم مناسب خواهد بود. در این راستا به تعدادی از عوامل زمینهساز چاقیها اشاره مینماییم:
عوامل موروثی و ژنتیكی
عوامل ژنتیكی از جمله موثرترین و تاثیرگذارترین فاكتورها تلقی میشوند. نحوه افزایش وزن و چاقیها تحت تأثیر عوامل درونی و بیرونی در افراد مختلف بسیار متفاوت از یكدیگر میباشد. حتی محل انباشتگی چربیها نیز در تمام افراد یكسان نیست.
مثلا چاقی در ناحیه شكم و احشا (بهصورت فرم سیب) یا در نشیمنگاه و رانها (بهصورت فرم گلابی) یا چاقی بوفالویی (چاقی در نواحی بازو، كتف و پشت سینهها) و یا برعكس، تقسیم چربیهای به وجود آمده ناشی از مصرف بیشتر از نیاز غذاها به طور موزون در سطح بدن تقسیم شده باشد، همگی این موارد از پیشتعیینشده و جنبه ژنتیكی دارند.
پژوهشهای متعدد اثبات كردهاند كه فاكتورهای خارجی و محیطی در بروز چاقیها در فرزندان پدر و مادرانی كه اندام موزون دارند در 9 درصد فرزندان آنها تاثیر میگذارد. این درصد در صورت چاق بودن یكی از والدین به 50-41 درصد و در صورت نامتوازن بودن هر دوی والدین (پدر و مادر)، این تأثیر به 80-66 درصد افزایش مییابد.
علاوه بر فنوتیپ یا شكل ظاهری پدران و مادران، ژنوتیپ آنها نیز كه به ظاهر قابل مشاهده نمیباشد، در بروز انواع چاقیها تاثیرگذار است و تاكنون بالغ بر 250 تا 300 ژن چاقكننده شناسایی شده است، مخصوصاً تجربیات بهعمل آورده شده بر روی دوقلوهای یك تخمی و كاملاً مشابه از نظر جنس و شباهت كامل اندام و قیافه نشان دادهاند كه تحت تأثیر نوع تغذیه و بیشخوری و عدم تحرك كافی، اضافه وزن مشابهی پیدا كرده و محل تجمع چربیهای بدن آنها نیز بهطور كاملاً یكسان و مشابه است.
از این جهت به زوجهایی كه اضافه وزن و چاقی دارند توصیه میگردد از بدو تولد فرزندانشان بیشتر متوجه میزان و كیفیت تغذیه و تحرك غنچههای زندگیشان باشند تا فاكتورهای تأثیرگذار خارجی را تعدیل یا رفع نمایند و از انباشتگی چربی و بروز چاقیها و عوارض اجتنابناپذیر و بیماریزای چاقی در این كودكان معصوم پیشگیری كنند...
برای خواندن بخش دوم- سلامت، قربانی رژیمهای غیرعلمی- اینجا کلیک کنید.