برلیانت بزرگمهر؛ محقق و مشاور تغذیه و رژیم درمانی
بسیاری از عزیزان كه دارای اضافه وزن هستند و یا بیم چاق شدن دارند، از برخی عادات غذایی خاص پیروی میكنند كه ممكن است از نظر سلامت مفید نباشد، یكی از این عادات معمول، حذف بعضی از وعدههای اصلی غذایی است.
بهتر است در این مقوله به بررسی این موضوع بپردازیم و دریابیم كه آیا این عمل مفید است یا خیر و آیا اصولا تاثیری در پیشگیری یا درمان چاقی دارد و یا كاری عبث و بیهوده است و مهمتر از همه اینكه به سلامت افراد لطمه وارد میسازد یا به حفظ سلامت آنان كمك میكند.
به طور معمول برنامه غذایی افراد شامل سه وعده اصلی غذایی یعنی صبحانه، ناهار و شام و دو میان وعده یعنی میانوعده صبح (بین صبحانه و ناهار) و عصرانه (بین ناهار و شام) است.
در گذشته تصور بر این بود كه چنانچه تعداد وعدههای غذایی كاهش یابد، كمكی موثر به حفظ سلامت انسان و پیشگیری و درمان چاقی و سایر اختلالات خواهد كرد و به همین علت برخی از وعدههای غذایی حذف میشد. این باور هنوز در بین برخی افراد به قوت خود باقی است به این ترتیب كه بعضی از افراد كماكان معتقد به حذف برخی وعدههای اصلی غذایی هستند، حتی پارهای تصور میكنند كه مصرف میانوعده به هیچوجه مفید نیست و بایستی از الگوی غذایی افراد حذف شود.
قبل از اینكه به صحت یا سقم این باور بپردازیم، بهتر است ابتدا نگاهی اجمالی به تاثیر وعدههای اصلی غذایی و میانوعدهها در سلامت انسان داشته باشیم.
آنچه مسلم است این است كه بدن انسان جهت انجام اعمال حیاتی داخلی مانند هضم، جذب، متابولیسم یا به مصرف رساندن مواد معدنی توسط سلولها، ترشحات داخلی، اعمالی مانند تنفس، تولید هورمونها، آنزیمها، آنتیبادیها، مقابله با میكروبها و سایر اعمال داخلی و نیز انجام فعالیتهای طبیعی روزانه و به طور كلی ادامه حیات، نیاز به غذا دارد و این غذای مورد احتیاج انسان بایستی دارای شرایط ویژهای باشد تا به میزان كافی و لازم جهت سلامت و ادامه حیات مورد استفاده قرار گیرد.
همان گونه كه در طبیعت نظمی خاص وجود دارد، تغذیه انسان نیز بایستی از نظام تنوع غذایی برخوردار باشد، از جمله آنكه مواد مغذی به میزان كافی و متعادل مصرف شود، تنوع غذایی رعایت شود و از گروههای غذایی اصلی به میزان لازم و كافی استفاده شود.
دستگاه گوارش انسان مانند سایر ارگانهای بدن نیازمند نظم خاصی است تا بتواند عمل هضم، جذب و آماده كردن مواد غذایی برای متابولیسم را به خوبی انجام دهد. دانشمندان پس از تحقیق و تفحص فراوان به این نتیجه رسیدهاند كه چنانچه در این نظام اختلال ایجاد شود بدن انسان نمیتواند از غذا بهره لازم را ببرد و در نتیجه دچار سوءتغذیه و عوارض فراوان ناشی از آن خواهد شد.
تحقیقات مختلف حاكی از آن است كه چنانچه مواد مغذی به دفعات و هر بار به میزان متعادل و نه چندان زیاد وارد دستگاه گوارشی شوند جذب آنها به مقدار بیشتر و بهتر انجام خواهد شد به همین علت امروزه برخلاف گذشته عقیده دانشمندان علم تغذیه بر آن است كه برای آنكه بدن بتواند از غذا بیشترین و بهترین استفاده را ببرد بهتر است تعداد وعدههای غذایی را افزایش و مقدار غذا در هر وعده را كاهش دهد به این ترتیب، تقسیم غذا به سه وعده اصلی و دریافت میانوعده به جهت كاربرد بهتر غذا در بدن، توصیه میشود.
سهوعده اصلی غذایی از اهمیت بسزایی برخوردار هستند و میتوانند نیازهای انسان را به مواد غذایی تامین كنند; بهخصوص وعده صبحانه به دلایل زیر اهمیت خاصی دارد:...
برای خواندن بخش دوم- روزی چند وعده بخوریم- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- روزی چند وعده بخوریم- اینجا کلیک کنید.