دکتر سیدضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی، نائبرئیس انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی
در دو مقاله قبلی به نقش و اهمیت درشت مغذیها و تأثیر مخرب قند بر روی پوست و همچنین اهمیت چربیها بر سلامت پوست پرداختیم.
در این شماره با بررسی نقش لبنیات و همچنین پاسخ به برخی ابهامات در زمینه سلامت پوست در خدمت شما عزیزان هستیم.
نقش چالش برانگیز شیر
عدهای از دانشوران تغذیه در این مورد مسائلی را مطرح نمودهاند که در این مقاله نظر این عزیزان را بدون هیچ تأیید یا نقدی عیناً مطرح مینماییم "مصرف شیر برای سلامتی پوست در برخی موارد با مشکلاتی همراه است.
آنها معتقدند شیر گاو در بردارنده ترکیبات اختصاصی جهت رشد سریع گوساله است که در بدن مصرفکنندگان همانند قندهای تصفیهشده، موجبات رشد غدد چربی و تولید بیشتر چربی پوست شده و محیط غذایی مناسبی برای میکروارگانیسمهای بیماریزا فراهم میآورند".
با اتکا به این نظر که تقریباً قابلقبول اکثر کارشناسان میباشد به نظر میرسد تلفیق شیر باغلات تصفیهشده مخصوص صبحانه اثرات مذکور را تشدید نموده و درصورتیکه گرایش به مصرف مواد غذایی فاقد ارزش در فرد وجود داشته باشد، زمینه ابتلا به آکنه یا جوش صورت افزونتر میگردد.
باید توجه داشت شیر خود یک غذای کامل بوده و بخصوص در افرادی که پوست حساس داشته یا در سنین رشد هستند و احتمال جوش و آکنه در آنها بیشتر است، بهتر است بهتنهایی مصرفشده زیرا همراه نمودن آن با ترکیبات دیگر، باعث بروز تأثیر منفی محتوای چربی آن بر روی پوست خواهد شد.
اهمیت ریزمغذیها برای پوست
با تکخوریها و بدخوری ها احتمال عدم دریافت ترکیبات مهم و اثربخش افزایش مییابد که منجر به شلی و از دست رفتن حالت کشسانی و خشکی پوست و تغییر رنگ آن بهطرف رنگ سربی و خاکستری میشود.
آیا تغذیه ناموزون کوتاه مدت آسیبی به پوست وارد میکند؟
برخی افراد به تجربه دریافتهاند تغذیه ناموزون حتی به مدت کوتاه باعث بروز جوش در پوستشان میشود و حتی ممکن است منجر به ظهور جوش در صورت آنها شود.
اگرچه درگذشته از طرف عدهای از پژوهشگران این روایتها را تصورات واهی بهحساب میآوردند ولی در این اواخر به این عقیده رسیدهاند که تغذیه غلط حاوی ترکیبات تحریککننده هورمون رشد و یا التهاب زا حتی در طول یکشب نیز تأثیر خود را در بدتر شدن پوست برجا خواهد گذاشت.
عدم تنوع غذایی و تأثیر آن بر پوست
تغذیه روزمره علاوه بر تأمین انرژی لازم جهت فعالیتهای غیرارادی حیاتبخش و فعالیتهای ارادی و سایر نیازهای ضروری، از بعد ساخت و ترمیم و رشد و تغییرات فیزیولوژیکی، باید دربردارنده تمامی ریزمغذیهای 50 گانه (ویتامینهای محلول در چربی و آب و اسیدآمینههای ضروری و غیرضروری و مواد معدنی ساختاری و متالوآنزیمها) بهطور متعادل و به مقدار معینی باشد تا در عین سیری کامل ظاهری، گرسنگیهای پنهانی در میلیاردها سلول و بافت سازنده جسم و ارگانهای مختلف بدن ایجاد نگردد.
تأثیر نوع فلور میکروبی بر بافت پوست
سوء هضم و جذب ناشی از بههمریختگی خانواده ساکن در دستگاه گوارش (پروبیوتیکها و پاتوژنها) تحت هر شرایطی یا ناشی از مصرف بلندمدت آنتیبیوتیکها و یا به علت عدم دریافت کافی پروبیوتیکها یا عدم تحمل مواد غذایی میتواند منجر به عدم تأمین لازم و کافی ریزمغذیها و تهاجم و تراکم میکروارگانیسمهای تخمیری غیرمفید و زیانبار در رودهها گردیده، عمل هضم و جذب و شکستن و پیوستن دفع مواد زائد را مختل نموده و تبعات آن در کل سیستم و بافت پوست اثرات زیان باری را برجا بگذارد.
ارتباط میکروبیوتا با عملکرد بافت پوست
پیچیدگی عملکرد کشور وجودمان بسیار درهمتنیده بوده و فرمانهای گرسنگی و سیری و هضم و جذب، ورود و خروج ترکیبات تشکیلدهنده مواد مصرفی روزانه و نحوه اثرگذاری آنها بر هم بسیار شگفتانگیز میباشد.
بهطور مختصر جهت روشن شدن موضوع اشاره کوتاهی در این مورد خواهیم داشت. در صورت درهمریختگی برنامههای منظم و حسابشده دستگاه بسیار مهم و خدمتگزار گوارش، از یکسو جذب ترکیبات مهم و ضروری بهطور کامل و دقیق انجامنشده و از سوی دیگر به علت استقرار میکروارگانیسمهای غیرمفید، جایگزینی مواد حفاظتی کنترلکننده در مخاط روده هاکه از ورود ترکیبات تحریککننده و مضر ممانعت به عملآورده، بهدرستی انجام نگرفته و درنتیجه آنها فرصت تقویت سیستم دفاعی بدن و ایجاد وضعیت اضطراری بهصورت وضعیت قرمز را از دست خواهند داد و درنتیجه رویارویی آنتیژنها با عوامل دفاعی، پیامهای آمادهباش جنگی و دفاعی به هر سویی فرستاده میشود، که متأسفانه هیجان و التهاباتی در تمامی بافتهای بدن رخ میدهد که ازجمله آنها در بافت پوست پدیدار میشود که با سرعت بیشتری قابلمشاهده است.
راهکارهای تقویت سیستم ایمنی
سلولهای تشکیلدهنده مخاط رودهها سد دفاعی بسیار محکم و قابلاطمینان در قبال ورود و خروج بسیاری از ترکیبات بیماریزا و حساسیتبرانگیز و میکروارگانیسمهای مهاجم بوده و علاوه بر وظایف متعدد و مختلف در قبال هضم و جذب و دفع، بهطور دائم ترکیبات مختلفی ترشح نموده و اجازه ورود به ترکیبات دیگر، بجزآنهایی که موردنیاز بدن بوده یا بیخطری آنها را مورد تأیید قرار داده، نمیدهد. اما در مقابل از ورود پروبیوتیکهایی که جزو ترکیبات طبیعی مواد غذایی مصرفی بوده و حتی در قالب مکملهای پروبیوتیکی بهصورت انتخابی وارد دستگاه گوارشی میشوند استقبال نموده و به کمک آنها باقدرت بیشتری میکروارگانیسمهای بیماریزا یا عوامل نفوذی را قلعوقمع نموده و فضای استقرار آنها را محدود و تنگتر میسازد.
خوشبختانه هرچقدر میزان و نوع پروبیوتیکها و تأمین غذای زیستی آنها از مواد مصرفی حاوی پروبیوتیک افزونتر باشد بر متابولیسم میزبان تأثیر مثبتی داشته و مفیدتر خواهند بود.
بیشتر بخوانید:
نقش تغذیه و سبک زندگی بر شادابی و سلامتی پوست (قسمت اول)
نقش تغذیه و سبک زندگی بر شادابی و سلامت پوست (قسمت دوم)
آیا تغذیه در بهبود پوست مؤثر است؟
کاربرد طب سوزنی در جوانسازی پوست و مو
مقایسه شیوه های مختلف جوانسازی