دلایل پیروی از این عادت نامناسب و مضر در جامعه
مهمترین و اساسیترین علت آن، عدم آگاهی افراد در مورد مصرف این قبیل نوشابهها است.
یكی دیگر از دلایل مهم پیروی از این عادت نامناسب، تبلیغات گسترده رسانههای گروهی در مورد این قبیل نوشابهها است. گاه شاهد هستیم كه رسانههای گروهی با جالبترین و جذابترین روشهای آموزشی، موادی را تبلیغ میكنند كه نه تنها ارزش تغذیهای بالایی ندارند، بلكه به سلامت انسان نیز لطمه میزنند.
این نوع تبلیغات موجب جلب بسیاری از افراد جامعه به خصوص كودكان و نوجوانان به سوی مصرف این قبیل مواد غیرمفید و فاقد ارزش تغذیهای میشود، به خصوص افراط در مصرف آنها، موجب اختلال در رشد، چاقی، سوءتغذیه و برخی عواقب ناگوار دیگر در آنان خواهد شد.
سهولت دسترسی و استفاده از این نوع نوشابهها نیز از دیگر عوامل استفاده گسترده و بیرویه از این نوع نوشابهها است.
وجود این نوع نوشیدنیها در تمام بوفهها و دكههای شهر میتواند سبب ترغیب افراد، به خصوص در فصول گرم سال به مصرف آنها بشود.
وجود این نوشابهها در بوفه مدارس نیز یكی دیگر از علل افراط در مصرف آنها در بین كودكان و نوجوانان است.
مضرات افراط در مصرف این قبیل نوشیدنیها
این نوشابهها همانگونه كه گفته شد فاقد ارزش تغذیهای بوده و نمیتوانند نیازهای تغذیهای شخص را تامین كنند (به خصوص در كودكان و نوجوانان).
این آشامیدنیها معمولا حاوی مقدار زیادی شكر هستند و مصرف آنها به طور مداوم یا به مقدار زیاد، موجب بروز چاقی میشود.
مصرف آنها نزدیك به وعدههای اصلی غذایی موجب سیری كاذب و بیاشتهایی جهت صرف غذای اصلی شده و مانع مصرف غذا به مقدار لازم و كافی خواهد شد كه این امر میتواند منجر به سوءتغذیه و نیز در افراد در سنین رشد، باعث ایجاد اختلال در رشد و عوارض فراوان دیگر بشود.
در نوشیدنیهای گازدار معمولا از اسید فسفریك استفاده میشود كه این امر موجب به هم خوردن تعادل كلسیم و فسفر شده و از جذب كلسیم ممانعت مینماید. نتیجه آن بروز راشیتیسم در كودكان، استئومالاسی یا نرمی استخوان در بزرگسالان و استئوپروز یا پوكیاستخوان در افراد میانسال و سالمندان میباشد.
بنابراین بهتر است به جای مصرف این قبیل آشامیدنیها، از نوشیدنیهای مفیدی مانند آب، دوغ، شیر و آبمیوههای تازه استفاده شود، البته مصرف میوه تازه به علت داشتن فیبر بالا، به آبمیوه ترجیح دارد.
4- با عجله غذا خوردن و خوب نجویدن غذا
این عادت نامناسب متاسفانه یكی از شایعترین و معمولترین عادات موجود در جوامع مختلف و به خصوص كشورهای صنعتی، شلوغ و پرجمعیت است.
علل برقراری این عادت در بین افراد
نبودن فرصت كافی جهت غذا خوردن در جوامع صنعتی و شلوغ امروزی
عدم آگاهی افراد در مورد مضرات این عادت نامناسب
عدم آگاهی در مورد تاثیر جویدن كامل غذا و با تأنی و آرامش غذا خوردن در حفظ سلامت انسان
مضرات
در بررسی مضرات و اشكالات این عادت نامناسب، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
اولین مرحله هضم برخی مواد غذایی در دهان انجام میشود، بدین معنا كه غذای مصرفی در دهان توسط دندانها خرد، ریز و تجزیه شده و تحت تاثیر آنزیم بزاق (پتیالین) قرار میگیرد و برای هضم كامل آماده میشود. چنانچه عمل جویدن به خوبی انجام نشود، اولین مرحله هضم به خوبی صورت نگرفته و غذا برای هضم كامل آماده نخواهد شد.
این امر، بار معده را سنگین كرده و زمینه دستگاه گوارش را جهت ابتلا به ناراحتی و اختلال آماده میسازد.
خوب نجویدن غذا میتواند به هضم و جذب كامل مواد غذایی لطمه وارد سازد و عمل هضم و جذب به طور كامل انجام نشود.
نتیجه این امر، دفع مواد جذب نشده از طریق روده میباشد.
چنانچه عدم كفایت جذب ادامه یابد، منجر به بروز سوء تغذیه و اختلالات فراوان ناشی از آن خواهد شد.
یكی از عوامل مهم ابتلاء شخص به ناراحتیهای گوارشی، عادت به سریع غذا خوردن و خوب نجویدن غذا است.
سریع غذا خوردن معمولا موجب پرخوری و در نتیجه بروز افزایش وزن و چاقی میشود.
5- داشتن اشتغال فكری یا استرس به هنگام صرف غذا
در بررسی دلایل این امر، به موارد زیر برمیخوریم:
شیوه زندگی پراسترس و پرتنش جوامع متمدن و صنعتی امروزی
عدم آگاهی افراد در مورد اهمیت تغذیه صحیح در حفظ سلامت انسان
عدم آگاهی جامعه در مورد اثرات مخرب استرس در زندگی و به خصوص به هنگام صرف غذا بر سلامت شخص.
چنانچه مضرات این نحوه زندگی و شیوه غذا خوردن برای افراد تشریح گردد و عواقب ناگوار آن تذكر داده شود، گامی موثر و مفید برای افراد، در پرهیز از این عادت برداشته خواهد شد.
زیانهای این عادت مضر و لطماتی كه به سلامت شخص وارد میسازد
یكی از مهمترین اشكالات تشویش و استرس، به خصوص به هنگام غذا خوردن، اختلال در ترشح شیرههای گوارشی و آنزیمهایی است كه موجب هضم مواد مغذی میشوند.
شیرههای گوارشی و آنزیمهای دستگاه گوارش كه به طور طبیعی به هنگام ورود غذا به دستگاه گوارش، ترشح شده و موجب هضم و جذب مواد غذایی میشوند، به هنگام بروز ناراحتیهای روحی و استرسی، ترشح آنها دچار اختلال میگردد.
اختلال در ترشح این مواد، منجر به هضم و جذب نشدن كامل غذا خواهد شد.
نتیجه این عارضه، بروز كمبودهای تغذیهای و اختلالات ناشی از سوءتغذیه خواهد بود.
اختلالات و ناراحتیهای گوارشی ارمغان استرس و آشفتگیهای روحی است كه اثرات زیانباری بر سلامت انسان به جا خواهد گذاشت.
برای خواندن بخش اول- عادات غذایی و تاثیر آن بر سلامت شخص- اینجا کلیک کنید.