اهمیت تغذیه سالم در دوران بیماری
وقتی كه بیمار هستید، داشتن یك رژیم غذایی صحیح و سالم غذا خوردن به یك چالش تبدیل می‌شود؛ به ویژه هنگامی كه به یك بیماری مزمن همچون سرطان، آرتریت و یا حتی افسردگی مبتلا باشید. بیماری‌ها و یا روش‌های درمانی متفاوت می‌توانند روی اشتها تأثیر بگذارند و یا حتی فرد را دچار حالت تهوع كنند. خستگی ناشی از سرطان ممكن است مانع از آشپزی شما بشود و یا درد ناشی از آرتروز، رفتن بیرون از منزل برای شما را سخت و خرید برای تهیه غذا را غیر ممكن سازد. طبیعی است كه برای مقابله با بیماری به تغذیه سالم نیاز دارید. در عین حال عدم دریافت ویتامین و مواد مغذی كافی بسیار خطرناك خواهد بود.
پروتئین در هنگام بیماری
پروتئین در هنگام بیماری كلید تغذیه سالم مصرف پروتئین است. برای ساخت و ترمیم سلول‌های حیاتی بدن به پروتئین نیاز داریم. این ماده می‌تواند از كاهش توده عضلانی بدن جلوگیری و همچنین كمك كند بدن توانایی خود را برای بهبود به دست بیاورد و مایعات بدن متعادل شود. بهترین منابع پروتئین عبارتند از: مرغ، گوشت گاو بدون چربی و ماهی و گوشت تازه گوسفند. تخم‌مرغ و پنیر نیز نوع دیگری از پروتئین حیوانی هستند كه به‌راحتی هضم می‌شوند. اگر فرد گیاهخوار باشد، قضیه كمی سخت‌تر می‌شود و لازم است برای اینكه همان مقدار پروتئین را دریافت كند، مقادیر زیادی سبزیجات تازه بخورد كه هر كسی نمی‌تواند این كار را انجام دهد. منابع غیرحیوانی پروتئین، حبوبات، سویا، آجیل و سبزیجات سبز تیره هستند. یكی از ساده‌ترین راه‌های دریافت پروتئین، افزودن كره بادام زمینی به رژیم غذایی روزانه است.
اگر احساس می‌كنید نمی‌توانید پروتئین مورد نیاز بدن‌تان را از این غذاها تأمین كنید، بهتر است از نوشیدنی‌های مكمل غذایی حاوی پروتئین بالا استفاده نمایید.
حتی می‌توانید از پودر پروتئین استفاده كرده و آن‌را به غذای خود اضافه كنید. بسیاری از افراد، در دوره جوانی برای حفظ تناسب اندام، كالری دریافتی روزانه خود را شمارش كرده و بیشتر از مقدار مورد نیاز دریافت نمی‌كنند و در واقع كالری دریافتی و مصرفی روزانه خود را كاهش می‌دهند؛ ولی در مورد بیماران موضوع كاملاً برعكس است و آنها باید به جای تلاش برای كاهش كالری، در واقع كالری خود را افزایش دهند، زیرا بدن سخت‌تر كار می‌كند.
اما درست زمانی كه بدن به كالری بیشتر نیاز دارد، اشتهای شما برای میل به غذا كاملاً از بین رفته است و ناخواسته وزن‌تان كاهش می‌یابد و ضعف و خستگی ناشی از آن، درمان را با اختلال مواجه می‌كند. برای پیشگیری از كاهش وزن در بیماران، گاهی لازم است آنها را در یك موقعیت عجیب قرار دهید.
اما اگر در طول درمان با كاهش وزن مواجه شدید، با رعایت نكات زیر تا حتی بر این كاهش وزن غلبه كنید. افزایش پروتئین در رژیم غذایی (پروتئین انرژی‌زا است) نوشیدن شیر پر چرب به جای شیر كم چرب افزودن خامه به سوپ و خوردن زیاد میوه و غلات سرد البته باز هم توصیه می‌شودكه قبل از اعمال هر نوع تغییر در رژیم غذایی حتماً با کارشناس یا متخصص تغذیه خود مشورت كنید.
مكمل‌ها در هنگام بیماری
ویتامین‌ها و مواد معدنی، برای سلامتی بسیار مهم و ضروری هستند كلسیم، پتاسیم، ویتامین‌های D,C,AوE تنها نمونه‌ای از آنهاست. اشتباه نكنید. برای دریافت این مواد مغذی، بهترین روش، تكیه بر رژیم غذایی سالم است تا دریافت آنها از قرص‌ها، پودرها و مكمل‌های غذایی. بسیاری از مواد مغذی در میوه‌ها و سبزیجات وجود دارند كه حتی هنوز به‌طور دقیق شناخته نشده‌اند و در واقع هیچ مكملی برای آنها وجود ندارد.
علاوه بر آن، استفاده از مكمل‌ها به اندازه مصرف میوه و سبزیجات تازه مفید نیست. برخی از مكمل‌ها در درمان و مصرف سایر داروها اختلال ایجاد می‌كنند. اگر تمایل دارید از مكمل‌ها استفاده كنید حتماً با متخصص تغذیه مشورت كرده و از عدم تداخل مكمل و دارو اطمینان یابید.
فیبر‌ها در هنگام بیماری
مصرف فیبر هم در كوتاه‌مدت و هم بلندمدت، بسیار خوب و مفید است و مصرف منظم آن از یبوست در دوران بیماری پیشگیری كرده و دردرازمدت خطر ابتلا به مشكلات روده‌ای، دیابت و سایر بیماری‌ها را كاهش می‌دهد. اما معمولاً زمان بیماری، از مصرف فیبر غفلت می‌شود و خوردن غذاهای كم فیبر را ترجیح می‌دهید. اگر در دوران بیماری احساس تهوع كردید، به جای خوردن نان غلات، نان تست سفید مصرف كنید. كاهش مصرف مایعات، فیبر و عدم تحرك و ورزش در دوران بیماری به راحتی منجر به یبوست می‌شود.
داشتن رژیم غذایی حاوی فیبر، بخش مهمی از تغذیه سالم در دوران بیماری است و بهترین منبع دریافت فیبر، میوه‌ها، سبزیجات و غلات سبوسدار هستند. گاهی اوقات متخصص تغذیه، مكمل فیبر را نیز تجویز می‌كند. بعضی بیماران، به خصوص در بیماری‌های مزمن، احساس پف و بادكردگی می‌كنند و حتی دچار اسهال می‌شوند. در اینگونه موارد معمولاً متخصص، مصرف فیبر را كنترل و یا حتی متوقف می‌كند.
نکته های کلیدی
اسیدهای چرب و امگا 3 كه اغلب برای درمان آرتریت و بیماری‌هایی از این قبیل بسیار مفیدند، می‌توانند در تركیب با رقیق‌كننده‌های خون، مانند كومادین بسیار خطرناك باشند. اسید فولیك كه ماده اصلی بسیاری از مولتی ویتامین‌ها است، در بسیاری از شیوه‌های درمانی تداخل ایجاد می‌كند.
امروزه دوز مولتی ویتامین‌ها در بسیاری از مكمل‌ها و محصولات در حال افزایش است؛ بنابراین گاهی حتی مصرف یك مولتی ویتامین ساده می‌تواند خطرناك باشد؛ زیرا دوز آن بیش از مقدار توصیه شده روزانه خواهد بود. همیشه قبل از مصرف و شروع هر نوع مكمل و یا درمان جایگزین، با پزشك مشورت كنید. حتی ممكن است متخصص تغذیه با توجه به بیماری و وضعیت بیمار مصرف مكملی را ممنوع و مكمل دیگری را تجویز كند.
مصرف غلات سبوسدار و میوه‌ها و سبزیجات را فراموش نكنید؛ زیرا با تمركز و خوردن آنها، به‌طور طبیعی ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را دریافت خواهید كرد و مجبور نیستید نگران جذب مواد مغذی باشید. توانایی شما برای غذا خوردن در هنگام بیماری، به احساس شما در دوران بیماری بستگی دارد. اگر دچار حالت تهوع و درد شده‌اید و قادر به غذا خوردن نیستید، سعی نكنید به زور غذا بخورید. به منظور افزایش اشتها، ابتدا باید علائم و عوارض جانبی بیماری را كنترل كنید. وقتی این كار را انجام دادید، بهتر و صحیح‌تر می‌توانید غذا بخورید. قبل از خوردن حتماً دست و صورت خود را بشویید؛ زیرا این كار موجب آرامش شما می‌شود.
مهم‌تر از همه مصرف مایعات را فراموش نكنید. رژیم غذایی مناسب موجب افزایش سلامت و كارایی بدن می‌شود و بیمارانی كه رژیم غذایی مناسبی دارند، بهتر می‌توانند با عوارض جانبی خود و بیماری مبارزه كنند. علاوه بر این، با افزایش مقاومت و سیستم دفاعی طبیعی بدن، بر بیماری غلبه می‌كند.
