تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
سوپها از جمله مواد غذایی زود هضم و در عین حال خوشمزه و مغذی میباشند که انواع بسیاری را شامل میشوند. سوپ آماده محصولی متشکل از عصاره گوشت، همراه با لبنیات، سبزیجات، حبوبات، غلات و یا فرآوردههای آنها، چربیهای خوراکی و ادویهجات میباشد که طی فرآیند خاصی آماده شده است.
این روزها با زیاد شدن مشغلههای کاری و نداشتن فرصت کافی، صنعت غذایی اقدام به تهیه سوپهای آماده نموده که به صورت پودر در بستهبندیهای مختلف و با عناوین گوناگون در سوپرمارکتها و مغازهها به فروش میرسند. این مقاله به اختصار برخی ویژگیهای این محصول و ارزش غذایی آن را بیان میکند.
تعاریف
سوپ مایع کنسرو شده: فرآوردهای است که بعد از حرارت دادن یا بدون حرارت دادن قابل مصرف باشد.
سوپ تغلیظ شده: فرآوردههای نیمه مایع یا خمیری است که بعد از افزودن آب و حرارت دادن طبق دستور روی برچسب، آماده مصرف میباشند.
سوپ خشک شده: سوپ خشک فرآوردهای پودری شکل است که بعد از اضافه کردن آب و حرارت دادن طبق دستور روی برچسب آماده مصرف میباشد.
ویژگیها
پایه سوپها از عصاره استخوانها و یا گوشت تشکیل شده است. سوپ آماده باید طعم و بوی مواد متشکله مورد مصرف را دارا بوده و فاقد هر گونه طعم و بوی نامناسب، ماده خارجی، آفت زنده، مرده و یا آثار و بقایای آنها باشد. رنگ سوپ باید رنگ فرآوردهای باشد که تحت شرایط طبیعی بدست آمده است.
سایر ویژگیها
pH فرآورده باید برابر 5 تا 6 باشد.
در سوپهای حاوی آب گوشت میزان پروتئین در100 گرم مایع از 20 گرم کمتر نباشد.
میزان نمک حداکثر 2درصد باشد.
میزان سرب حداکثر 1ppm (میلیگرم در کیلوگرم) در سوپ خشک شده و ppm 0/5 در سوپ کنسرو شده باشد.
میزان قلع حداکثر 150ppm در هر دو نوع سوپ باشد.
نگهدارندهها و طعم دهندههای مورد استفاده در این فرآورده باید از نوع مجاز خوراکی و مطابق استاندارد مربوطه باشد.
ویژگیهای میکروبی
ویژگیهای میکروبیولوژی به عنوان یکی از شاخصهای کیفی این محصول میباشد. وجود برخی میکروارگانیسمها در اینگونه محصولات میتواند خطراتی را در مصرفکنندگان به ویژه قشر آسیب پذیر جامعه (سالمندان و کودکان) ایجاد نماید. با توجه به میزان رطوبت فرآوردههای مذکور، رعایت شرایط مناسب بستهبندی میتواند مانع آلودگی این محصولات قبل از مصرف گردد؛ بنابراین تولید و عرضه محصول با کیفیت مطلوب و بر اساس استانداردهای ملی و بینالمللی جهت حفظ ایمنی مصرفکننده، اهمیت ویژهای دارد.
بستهبندی
بستهبندی این فرآورده میتواند به صورت کنسرو در قوطیهای فلزی غیر قابل نفوذ یا در پاکت دارای لفاف آماده شده با لایه آلومینیوم مخصوص مواد غذایی باشد.
ارزش غذایی
ارزش غذایی این سوپها بهطور قطع، به اندازه سوپهایی نیست که در خانه تهیه میشوند، اما زمانی که ما فرصت کافی برای تهیه این غذاها را نداریم، طبعا برای اینکه از مزایای مفید این گروه باز نمانیم، میتوانیم به انواع آماده آن بسنده کنیم. ذکر این نکته لازم است که معمولا این مواد از نظر کیفیت و ویتامینها، در حد پایینتری از غذاهای خانگی هستند، بنابراین توصیه اصلی این است که در صورت داشتن فرصت کافی، این غذاها ترجیحا در منزل پخته شوند.
نشانهگذاری
بر روی برچسب بستهبندی این فرآورده، موارد زیر باید به طور خوانا درج شده باشد:
نام و نشانی تولید کننده و نام تجاری محصول.
ذکر مواد متشکله (ترکیبات) به ترتیب مقدار.
تاریخ تولید و انقضای مصرف و شرایط نگهداری.
وزن خالص و شماره سری ساخت.
شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت.
دستور آماده سازی و عبارت «ساختایران».
یاد آوری: در صورتی که در تهیه سوپ از آب گوشت استفاده نشده باشد، ذکر کلمه گوشت روی برچسب مجاز نمیباشد.
تركیبات موجود در 100 گرم سوپ آماده مصرف
انرژی (كیلوكالری) 393 64
آب (گرم) 4/1 84/4
پروتئین (گرم) 6/5 1/1
کربوهیدرات (گرم ) 64/3 10/5
قند کل (گرم) 11/3 1/8
چربی کل (گرم) 14 2/3
کلسترول (میلیگرم ) 6 1
تیامین(میلیگرم) 0/05 0/01
سدیم(میلیگرم) 3440 560
پتاسیم(میلیگرم) 610 100
کلسیم(میلیگرم) 48 8
فسفر(میلیگرم) 200 33