در هر صورت به عنوان یك اصل كلی، مشاوره یا پزشك خانواده یا متخصص طب ورزشی قبل از انتخاب هر فعالیت بدنی ضروری است.
برخی ملاحظات تغذیهای در فعالیت بدنی افراد مسن
1- افراد مسن در صورت داشتن فعالیت بدنی روزانه، بیش از سایرین باید به تغذیه خود توجه داشته باشند. استفاده از غلات و پروتئینها (گوشت، ماهی، تخممرغ) به طور متناوب و در هر وعده غذایی ضروری است.2- نوشیدن مایعات به میزان حداقل 5/1 لیتر در روز توصیه میشود.
البته در صورت انتخاب فعالیت بدنی از نوع شدیدتر یا انتخاب زمان بیشتر برای فعالیت، به ویژه در هوای گرم، این نیاز تا 2 لیتر در روز نیز افزایش مییابد.3- در ورزشها و فعالیتهای شدیدتر، صرف یك وعده مثلا عصرانه مناسب و سبك، یك ساعت قبل یا یك ساعت بعد از آن فعالیت برای كسب كالری لازم توصیه میشود؛ مثل «یك تكه نان و چند تكه شكلات همراه یك لیوان شیر» و یا «یك فنجان چای و مقداری نان و پنیر و یك عدد موز» و یا «3 عدد خرما و 100 گرم پنیر و یك فنجان چای» و...4- اندازهگیری وزن یك بار در ماه ضروری است:
- اگر كاهش وزن دارید، نمایانگر آن است كه در كنار فعالیت بدنی تغذیه كافی نداشتهاید.
- اگر علیرغم فعالیت بدنی اضافهوزن پیدا كردید، یا تغذیه بیش از حد داشتهاید و یا فعالیتتان كمتر از حد لازم بوده است.
نگاهی كوتاه به فعالیت بدنی در دوران حاملگی
زنانی كه از نظر بدنی فعال هستند و به طور مستمر و منظم به فعالیتهای ورزشی پرداختهاند، در زمان حاملگی میتوانند همچنان و البته با احتیاط بیشتر به فعالیت ورزشی خود ادامه دهند، اما آنهایی كه قبل از بارداری فعالیت بدنی نداشتهاند، باید بدانند كه بارداری زمان مناسبی برای شروع جدید فعالیت بدنی یا ورزش نیست. این دسته از خانمها بهتر است فعالیتهایی نظیر پیادهروی آرام برای آمادگی جسمانی خود داشته باشند.
به طور كلی و در شرایط عادی فعالیت فیزیكی یا ورزش همچون سایر فعالیتهای روزمره، به دلیل فوایدی مثل تقویت ماهیچهها و عضلات شكم، توازن تغذیهای و فیزیولوژیك، كاهش حس اضطراب و برگشت مناسبتر عملكرد عضلات زیرشكم (پس از زایمان) توصیه میشود. عملیترین و سادهترین پیشنهاد، پیادهروی به مدت 30 دقیقه در روز است.
شنا (مفید برای عضلات كمر و پشت) و ایروبیك یا ژیمناستیك از فعالیتها و ورزشهای توصیه شده دیگر هستند. البته از پرداختن به فعالیتهایی نظیر دوچرخهسواری، ورزشهای خشن، اسب سواری ورزشهایی مانند دوی استقامت، شنای زیرآب، اسكی و... به دلیل احتمال آسیب به مادر و جنین باید خودداری شود.
چند نكته
1- متناسب با پیشرفت دوران حاملگی هر نوع فعالیت باید در مدتهای كوتاهتر و سبكتر انجام شود.2- فعالیت بدنی در حاملگیهای چندقلویی با محدودیتهای بیشتری همراه است.3- در صورت منع پزشكی برای هرگونه فعالیت بدنی، توصیههای پزشك درمانگر تعیینكننده است.
توصیههای پس از زایمان
مادران صرفنظر از اینكه به نوزاد خود شیر میدهند یا نه، لازم است حداقل به مدت چهار هفته (ترجیحا تا شش هفته) پس از زایمان از پرداختن به فعالیتهای بدنی هدفدار و ورزش اجتناب كنند. پس از مدت مذكور، در صورت عدم منع پزشكی، به تدریج میتوان به فعالیت بدنی یا ورزش روی آورد.
بغل گرفتن بچه در گهواره (آغوش) و قدم زدن با آن و یا هل دادن كالسكه كودك در پیادهروی، انجام نرمشهای مرتب خانگی و حتی شنا و ژیمناستیك و نظایر آن (به ویژه پس از هر بار شیردادن به كودك و تخلیه شیر از سینهها) برای رسیدن به فرم بدنی مطلوب توصیه میشود.
نگاهی كوتاه به فعالیتهای بدنی كودكان
زمان لازم برای فعالیتهای روزانه كودكان معمولا دو برابر افراد بالغ و به میزان 60 دقیقه (در صورت انتخاب فعالیت بدنی با شدت متوسط) تعیین و توصیه شده است. از فعالیتهای رایج آنان میتوان به دویدن، پریدن، حركتهای تعادلی، بازی با توپ، دوچرخهسواری، شنا و پیاده رفتن به مدرسه اشاره كرد؛ اما خانه ماندن كودك و تماشای تلویزیون، انجام بازیهای كامپیوتری، سرگرمی با اسباببازی و نمونههای مشابه دیگر مطلقا فعالیت بدنی مناسب محسوب نمیشود.
فواید فعالیت بدنی در كودكان
1- رشد بدنی مناسب2- تقویت ظرفیتهای حركتی و ذهنی آنها
3- پیدا كردن دوستان جدید و شكلگیری روابط اجتماعی آنها4- هیجان و شادی
5- الگوبرداری از والدین و بزرگترها
بچهها دوست دارند در كارهای منزل به بزرگترهای خود كمك كنند؛ مثل جابجایی وسایل (میز و...)، شستن ظروف و غبارروبی كه عملا به فعالیتهای بدنی آنها اضافه میكند. آنها اغلب برای انتقال حس بزرگ شدن خود و اینكه «مثل یك آدم بزرگ» به استقلال رسیدهاند، تلاش میكنند. استفاده از نظام پاداش این موضوع را تقویت خواهد كرد.
برای خواندن بخش اول- فعالیت بدنی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- فعالیت بدنی- اینجا کلیک کنید.