لازم به ذکر است که برخی ورزش کاران از روش‌های غیر اصولی و غیر علمی نظیر مصرف برخی ترکیبات (چربی سوزها، مدرها و ...) پیروی می‌نمایند که در مورد اثرات زیان بار این روش‌ها، متخصصان امر بارها توضیحات کاملی ارایه نموده‌اند. اگرچه کنترل وزن مورد توجه ورزش کاران این رشته در هر دو گروه جنسی می‌باشد، لیکن زنان ژیمناست بیشتر مستعد ابتلای به رفتارهای غلط غذایی نظیر کم‌خوری عصبی می‌باشند.
محدودیت دریافت غذایی علاوه بر دریافت انرژی ناکافی، با کاهش دریافت مواد مغذی و کاهش میزان متابولیسم پایه همراه خواهد بود. در واقع این کاهش میزان متابولیسم پایه یک واکنش تطابقی است که بدن انسان در برابر کاهش دریافت انرژی نشان داده و با این روش سعی بر صرفه جویی در مصرف انرژی می‌نماید.
این کاهش سطح متابولیسم پایه موجب می‌شود که ژیمناست‌ها پس از مسابقات، برای حفظ وزن بدن خویش حتی با رعایت یک برنامه غذایی متعادل که انرژی آن مطابق با نیاز بدن ایشان می‌باشد، با مشکل مواجه گردند.
علاوه بر موارد فوق محدودیت غیر اصولی دریافت انرژی و مواد مغذی، اثربخشی تمرینات ژیمناست‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. زیرا عضلاتی که دسترسی به ذخایر انرژی کافی و مواد مغذی مورد نیاز برای متابولیسم خویش ندارند، قادر نخواهند بود تا به تمرینات انجام شده پاسخ مناسب داده و عملکرد ورزش کار را بهبود بخشند.
د) دریافت انرژی و مواد مغذی
مطالعات متعددی به بررسی وضعیت دریافت انرژی و مواد مغذی در ژیمناست‌ها پرداخته اند. نتایج این مطالعات گواه آن است که دریافت انرژی، آهن و کلسیم در این افراد ناکافی است. تمرینات ورزشی سنگین و دریافت ناکافی مواد مغذی از عوامل موثر بر بروز آمنوره در بسیاری از زنان جوان ژیمناست می‌باشند.
دریافت ناکافی کلسیم با کاهش املاح استخوانی و افزایش خطر شکستگی‌های استخوانی همراه است. کاهش دریافت آهن نیز با بروز کم خونی همراه بوده و خود یکی از عوامل موثر در بروز آمنوره است.
ه) انرژی دریافتی
تحقیقات گسترده در مورد میزان دریافت انرژی در ژیمناست‌ها نشان می‌دهد که دریافت انرژی این افراد کمتر از میزان مورد نیاز آنان می‌باشد. این بررسی‌ها گواه آن است که برخی ورزش کاران حتی کمتر از 60 درصد انرژی مورد نیاز روزانه خویش مصرف می‌نمایند. ژیمناست‌ها دلیل دریافت کمتر انرژی را کاهش وزن و درصد چربی بدن عنوان می‌نمایند.
البته همانطور که در بخش قبلی ذکر شد پیروی از چنین برنامه‌های غذایی با کاهش دریافت مواد مغذی مهمی نظیر آهن و کلسیم همراه خواهد بود.
لازم به ذکر است که با پیروی از یک برنامه غذایی که میزان انرژی آن مطابق با نیاز روزانه ورزش کار تنظیم گردیده همراه با برنامه تمرینی صحیح، می‌توان علاوه بر اطمینان از تامین مواد مغذی مورد نیاز، درصد چربی بدن را در محدوده مطلوب و مورد نظر حفظ کرد.
و) ترکیب درشت مغذی‌ها در برنامه غذایی روزانه
همانطور که در مقدمه ذکر شد ژیمناستیک ورزشی از گروه فعالیت‌های بی هوازی است. بر این اساس مهمترین تامین کنندگان انرژی در طی فعالیت‌های تمرینی یا رقابتی این رشته، گلیکوژن عضلات و کراتین فسفات می‌باشند. برای تکمیل ذخایر گلیکوژنی عضلات می‌بایست ورزش کار از یک برنامه غذایی با کربوهیدرات زیاد پیروی نماید.
ذخایر کراتین عضلات نیز وابسته به دو بخش دریافت آن از منابع غذایی و نیز تولید آن در بدن می‌باشد. کبد کراتین را با استفاده از سه آمینواسید گلیسین، آرژنین و متیونین تولید می‌کند که این مسیر تامین کننده نیمی از کراتین مورد نیاز روزانه می‌باشد.
با توجه به موارد فوق ترکیب مطلوب درشت مغذی‌ها در برنامه غذایی روزانه یک ژیمناست می‌بایست به صورت زیر باشد:
25-20 درصد انرژی مورد نیاز روزانه از چربی، 65-60 درصد کربوهیدرات و 15 درصد از پروتیین. همانطور که ملاحظه می‌شود یک ورزش کار ژیمناست در مقایسه با افراد عادی می‌بایست مقدار بیشتری کربوهیدرات مصرف نموده و مقدار کمتری چربی دریافت نماید.
تحقیقات نشانگر آن است که انجام ورزش سنگین برای مدت 1 ساعت موجب کاهش قابل توجه گلیکوژن در کبد می‌گردد و در صورتی که ورزش برای مدت 2 ساعت ادامه یابد، علاوه بر گلیکوژن کبدی، گلیکوژن عضلات فعال در ورزش نیز کاهش می‌یابند. این تخلیه ذخایر گلیکوژنی در ورزش کارانی که میزان دریافت کربوهیدرات در برنامه غذایی آن‌ها ناکافی است، سریع تر صورت می‌گیرد.
برای خواندن بخش اول- تغذیه در ورزش ژیمناستیک- اینجا کلیک کنید.
