بهناز عباسی مقدم؛ کارشناس ارشد تغذیه
نكته مهم در مورد وعدههای غذایی
طب سنتی به حجم وعدههای غذایی نیز اهمیت میدهد و مهمترین وعده غذایی را صبحانه میداند. امروزه هم ثابت شده كه سوخت و ساز بدن از صبح شروع میگردد، پس دریافت صبحانه مفصل باعث كارآیی متابولیسم بدن شده و مانع چاقی میشود. در واقع صبحانه باید آنقدر كامل بوده و با حوصله و دقت فراوان میل شود كه اشتها برای مصرف ناهار بسیار كم باشد و به یك وعده سبك قناعت شود و سرشب شام میل گردد. همانطور كه در قرآن هم ذكر شده و به غذای صبحگاه و شامگاه اشاره مستقیم شده است.
امروزه به علت مصرف صبحانه سبك هنگام ناهار به علت گرسنگی، افراد حجم زیادی غذا دریافت نموده و سنگین شده و در نتیجه از طرفی كارآیی بعد از ناهار كاهش مییابد و از طرفی فرصت كمتری برای سوختن آن وجود دارد و به مرور زمان موجب چاقی خواهد شد. در این حالت فرد احساس گرسنگی در سرشب نداشته و آخر شب دوباره گرسنه میشود و با دریافت غذا هم باعث بروز چاقی در خود گشته و از طرفی برای صبح فردا اشتهای كمی دارد، در حالی كه اگر شام سرشب میل شود فرد كاملاً در صبح احساس نیاز شدیدی به دریافت صبحانه دارد. میبینیم كه این سیكل معیوب به مرور موجب بروز چاقی در جامعه شده است.
مصرف همزمان برخی غذاها مضر است
در طب سنتی، با توجه به قدیمی بودن آن میبینیم كه چه زیبا به مزاج مختلف افراد اشاره شده و حتی مصرف بعضی غذاها را با همدیگر مضر میداند، مثلاً خوردن سركه بعد از برنج، خوردن اغذیه قابضه بر روی غذای قابض خورده شده قبلی، خوردن اغذیه نفاخ بعد از غذای نفاخ قبلی، خوردن اغذیه لطیف مثل شیر، ماهی و هندوانه بر روی اغذیه غلیظ، خوردن آب سرد بعد از خوردن میوهها بخصوص میوههای سرد مثل هندوانه یا خربزه كه بسیار مضر بوده و باعث تولید سم در بدن میشود، آشامیدن آب سرد بعد از استحمام، آشامیدن آب گرم بعد از غذای شور، آشامیدن آب سرد و بلافاصله خوابیدن، آشامیدن آب حین غذا خوردن، آشامیدن آب سرد بدون توقف (آب باید جرعه جرعه میل شود، زیرا اگر سردی آب به هر عضوی برسد، بیماری روی میدهد، مثلاً در قلب موجب بروز سكته ناگهانی میشود)، آشامیدن آب بعد از اغذیه شیرین، خوردن ترشی بعد از شیرینی، خوردن خربزه و هندوانه بر روی آبگوشت و گوشتها (موجب ثقل و بروز بیماری میشود)، آشامیدن آب سرد بعد از ورزش، آشامیدن آب سرد هنگامی كه معده خالی است (مثلاً در ناشتا. میتوانید بههمراه اندكی عسل میل كنید)، مصرف انار و حلیم، سركه و حلیم، خوردن غذاهای با طبع سرد با هم، خوردن غذاهای با طبع گرم با هم، ماست و ترب.
پس میبینیم در طب قدیم نه تنها به نوع غذا بلكه حتی به چگونه خوردن آن هم اهمیت فراوانی داده شده است. امروزه آن چنان تحت بمباران محصولات متنوع غذایی قرار گرفتهایم كه به نوعی به حالت خود باختگی غذایی رسیدهایم و گاهی اجبار و اصرار داریم كه هر مورد جدید را حتماً امتحان كنیم تا مبادا از قافله صنعت عقب بمانیم. حال اگر فرد دنیا دیده و با تجربهای به بچههای امروزی بگوید این غذا سرد است با آن یكی نمیسازد قطعاً از سوی كسی شنیده نمیشود و چه بسا به از دست دادن مشاعر نیز متهم شود.
محصولات كارخانهای
همین جا لازم است عنوان نماییم كه تمام محصولات كارخانهای به علت افزودنیها و مواد نگهدارنده موجود در آنها طبع سرد دارند، پس مصرف روزانه و پشت سر هم آنها باعث سردی بدن و بروز بیماریهای مختلف میشود كه از معروفترین آنها ام اس است.