به قلم : دکتر عادل امین آبادی ؛ متخصص بیماری های مغز و اعصاب و ستون فقرات
تحریریه زندگی آنلاین : ام اس، یک نوع بیماری خود ایمنی سلول های مغزی است که علت آن آسیب به سلول های مغزی در زمینه افزایش حساسیت سیستم ایمنی بدن به این سلول ها ست. علت دقیق ابتلا به این بیماری هنوز به درستی مشخص نشده ولی فرضیه های گوناگونی توسط متخصصان علوم رفتاری و مغز و اعصاب مطرح شده است. اما نکته نگران کننده و تاسف بار درباره این بیماری، آن است که به تازگی در فضای مجازی مطالبی منتشر می شود که به هیچ وجه جنبه علمی و تخصصی پزشکی ندارد و همین موضوع باعث پیدایش نوعی ترس و نگرانی در میان مردم عام گردیده است! آنچه که از شما خوبان و نیکان صمیمانه تمنا دارم این است که لطفا به هر انچه که در فضای مجازی می بینید و یا از افراد غیر متخصص می شنوید به هیچ وجه توجه نفرمائید. چون اساسا این قبیل حرف و حدیث ها پایه و اساس علمی ندارند.آیا بیماری ام اس MS " جنبه ارثی دارد؟!
بیشتربخوانید:
باید‌ها و نباید‌های خوراکی برای بیماران مبتلا به ام اس
علل بروز بیماری ام اس
با این که هنوز دلیل قانع کننده پزشکی برای این بیماری به دست نیامده اما تصور بر این است که مواردی همچون:" استرس، نوع تغذیه و رژیم غذایی، محل کار، محل زندگی، برخی مشاغل خاص، سبک زندگی نادرست،مصرف سیگار،ورزش نکردن، کمبود ویتامین دیD ، فشار های روانی ناشی از برخی از مشاغل، می تواند زمینه ساز بروز این اختلال به حساب آیند.
از جمله شایع ترین پرسش های مراجعان درباره این بیماری بحث وراثت و ژنتیکی بودن آن است که گاهی مردم را دچار تشویش و نگرانی می کند. در پاسخ به این پرسش باید بگویم که درصد بسیار کمی از افراد مبتلا به این بیماری تحت تاثیر ارثی بودن آن قرار می گیرند و موارد بسیار زیادی مشاهده شده و می شود که ژنتیکی بودن در این بیماری دخالتی ندارد.انچه که به خانواده های ایرانی عزیز بایستی یاد آوری کنم‌این که اگر در خانواده‌ای، فردی مبتلا به این بیماری بود،برای سایر افراد آن خانواده جای نگرانی وجود ندارد ولی متاسفانه هنوز این نگرش و تصور غلط و اشتباه در برخی از خانواده های ایرانی دیده می شود. پس بی جهت ذهن تان درگیر این موضوع نکنید.
علایم‌و نشانه های بالینی
متاسفانه با توجه به برخی از مطالب نادرست که در فضای مجازی منتشر می شود برخی از افراد این گونه گمان می کنند که علائمی مانند :" گزگز شدن دست ها، تاری دید گذرا، سرگیجه، ضعف اندام ها و...می تواند نشانه های بیماری ام اس باشد که باید بگویم که اصلا این طور نیست و بی خود استرس بی جا به خودتان وارد نکنید.تشخیص درست این بیماری بایستی با نظر پزشک متخصص صورت گیرد و آن نیز در طی مراحلی امکان پذیر است. به عبارت دیگر، اگر پزشک متخصص تشخیص دهد،بیمار را جهت انجام یک سری معاینات پزشکی و بالینی و انجام دادن ام آر ای، آزمایش های خونی دقیق و سایر روش های تشخیصی باید انجام‌شود تا پس از بررسی دقیق نتایج این مراحل ،درمانگر نظر قطعی خود را در مورد تایید یا عدم تایید بیماری اعلام کند.پس لطفا بی خود و عجولانه تصمیم گیری نکنید و خود را بیمار تصور ننمایید.
بیشتربخوانید:
آیا این بیماری قابل درمان است؟
از جمله شایع ترین پرسش های مراجعانم این است که آیا بیماری ام اس درمان پذیر هست یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش باید بگویم که بله! خوشبختانه در حال حاضر با وجود امکانات تشخیصی و درمانی زیادی که وجود دارد و با وجود پیشرفت روز افزون تکنولوژی و فن آوری و علم‌نوین پزشکی، شاهد پیدایش و گسترش اتفاق های خوبی در عرصه درمان این بیماری هستیم. اما لازم می دانم که به چند نکته قابل توجه و اساسی اشاره کنم.نکته اول این که بیماری ام اس، طیف وسیعی می تواند داشته باشد که در اغلب موارد خفیف بوده و پیشرفت چندانی ندارند ،بنابراین در طول عمر بیمار، توانایی زندگی کردن آنها تاثیر زیادی نمی تواند داشته باشد و نباید با موارد شدید و ناتوان کننده آن مقایسه شود.نکته دوم این که برخی افراد تصور می کنند که این بیماری بر روند زندگی و ازدواج و..تاثیر بد می گذارد که باز هم باید بگویم اصلا جای نگرانی نیست. معمولا بیشتر افرادی که تحت نظر و کنترل پزشک متخصص مغز و اعصاب هستند، اگر سبک زندگی و روش های درمانی خود را به درستی رعایت کنند، می توانند زندگی عادی مانند سایر افراد داشته باشند و کار کنند، ازدواج کنند و صاحب فرزندی شوند و هیچ گونه مشکلی را نیز تجربه نخواهند کرد. اما جمله پایانی که بسیار بر روی آن تاکید دارم که این است که:" یادتان باشد که انگیزه روحی و روانی، شرایط ذهنی و زاویه دید بیمار، به او کمک شایانی در راستای درمان و سیر بیماری دارد."
بیشتربخوانید:
تاثیر زردچوبه بر بیماری ام اس
روش های درمانی بیماری ام اس
به طور کلی درمان ، در مقوله پزشکی مهم ترین و اساسی ترین بخش به شمار می‌رود و در مورد بیماری ام‌اس اندکی پیچیده تر است زیرا اغلب بیماران فکر می کنند که بیماری ام اس قابل درمان نمی باشد و این تصور یک ضربه روحی شدید برای بیماران تلقی می شود. خوشبختانه در سال های اخیر درمان های خیلی خوبی در مورد این بیماری معرفی شده است. اولین و مهمترین موضوع این است که درمان بایستی توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب صورت پذیرد. متاسفانه شاهد آن هستیم که افراد غیر متخصص با عناوین مختلف در مراکز درمانی اقدام به مداخله درمانی می کنند که در نهایت برای بیمار اضطراب به وجود می آورد. با توجه به شدت و ضعف بیماری و نیز نوع حملات و عوارض اولیه و سیر بیماری، پزشک می تواند در ابتدا از " کورتون" با دوز بالا برای مدت محدود استفاده نماید که این موضوع بایستی با نظر پزشک متخصص صورت گیرد.
۳ گام‌برای درمان
در گام‌نخست،درمان با داروهای بتا اینترفرون ها به شکل تزریقی که به صورت هفتگی یا به صورت یک روز در میان می باشد استفاده می شود و با توجه به شدت بیماری،علائم اولیه بیمار، سن بیمار و نیز ناتوانی ایجاد شده، انتخاب می گردد.در گام‌دوم ، درمان های دارویی خوراکی می باشند که اغلب به صورت روزانه و به صورت قرص یا کپسول در دسترس است یا به طور کلی ۲ بار در روز می باشد که انتخاب این داروها هم بر اساس شرایط بیمار،آزمایش های انجام شده، بررسی بالینی ام آر آی MRI و علایم‌همراه با سن و جنسیت بیمار می باشد.تاکید و توصیه مهم و حیاتی این است که مصرف این داروها حتما با نظر پزشک متخصص بایستی صورت گیرد چون هم در شروع و هم در طی دوران مصرف می تواند همراه با عوارضی باشد که پزشک معالج با آزمایش های مداوم و معاینه آنها را کنترل می نماید. لازم به ذکر است که بیماران باید حتما هر گونه علائم جانبی و یا روند بهبودی را با پزشک معالج خود در میان بگذارند. در گام سوم، استفاده از روش تزریق که امروزه به صورت هر ۶ ماه یک بار تجویز می شود. اغلب این نوع درمان در بیماران با علائم و نشانه های شدیدتر یا سیر بیماری مداوم و عدم پاسخ به درمان های قبلی و یا برخی از انواع خاص بیماری ام اس انتخاب می شود.
بیشتربخوانید:
در چه سنی ام اس سراغمان می‌آید؟ + ۵ علائم اولیه
کنترل ام‌اس با تغذیه
درمان "ام‌اس" با راهکارهای طب سنتی
سبک زندگی تان را تغییر دهید!
در روند درمان این بیماری علاوه بر آنچه که گفته شد ،تغییر سبک زندگی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از جمله کارها و روش هایی که این بیماران باید انجام دهند می توان به موارد زیر اشاره کرد:" کاهش استرس ، ورزش منظم، رژیم غذایی مناسب، پرهیز از مصرف دخانیات و الکل،پرهیز از حضور در محیط های شلوغ که باعث پیدایش خستگی مفرط می شوند، به بیماران بسیار توصیه و تاکید می شود. همچنین استفاده از ویتامین D، آب درمانی،رفتن به استخر در بسیاری از موارد میتواند کمک کننده باشد.با آرزوی سلامتی و آرامش برای همه شما خوانندگان عزیز و گرامی!
