مینا حاجی محمدی : کارشناس ارشد علوم تغذیه
تحریریه زندگی آنلاین : بهطورکلی فشارخون به معنای فشاری است که خون هنگام پمپاژ توسط قلب به دیواره رگها وارد میکند. فشارخون طبیعی 80/120 میلیمتر جیوه است. عدد 120 فشار هنگام پمپاژ قلب و عدد 80 فشار هنگام استراحت قلب است. این میزان فشار بسیار اهمیت دارد، زیرا خون باید برای تأمین موادمغذی، به هر عضوی از بدن برسد. آنچه در این مقاله بررسی میکنیم: فشارخون پایین چیست؟ درمان‌های طبیعی علل ایجاد فشارخون پایین علائم افت فشارخون چه موقع بایستی به پزشک مراجعه کرد؟
خلاصه
اگرچه ممکن است پایین بودن فشارخون، خوب به نظر برسد، اما فشارخون فرد ممکن است گاهی اوقات خیلی پایینتر از حد طبیعی باشد و مشکلاتی را ایجاد کند.
در برخی شرایط، راهحلهای طبیعی میتوانند فشارخون پایین را بالا ببرند و برخی از علائم همراه آن را برطرف کنند. در سایر موارد، ممکن است مداخله در قالب دارودرمانی و دیگر روشهای درمانی، برای بالا بردن فشارخون تا سطح سالم و طبیعی موردنیاز باشد.
فشارخون پایین چیست؟
فشارخون پایینتر از 90 میلیمتر جیوه بر 60 میلیمتر جیوه، فشارخون پایین یا هیپوتانسیون در نظر گرفته می‌شود.
با این حال، اغلب پزشکان فشارخون پایین را فقط در صورتی به عنوان یک عارضه تلقی خواهند کرد که فرد علائم افت فشارخون را نیز داشته باشد.
چنانچه علائمی وجود نداشته باشد، افت فشارخون نگران‌کننده نیست. با این حال، هنگامی که فشارخون پایین علائمی ایجاد کند، می‌تواند یک نشانه باشد که خون کافی به اندام‌ها نمیرسد.
علائم افت فشارخون
علائم ممکن است همیشه با فشارخون پایین همراه نباشد. با این حال، این علائم می‌تواند شامل خستگی، تاری دید و مشکل در تمرکز باشد. برخی از افراد با فشارخون پایین هیچ علائمی ندارند. در این افراد فشارخون پایین معمولاً خطرناک و نگران‌کننده نیست.
با این وجود، داشتن حتی یک یا دو علامت ممکن است نشانه یک مشکل باشد.
اگر این اتفاق در طولانیمدت رخ دهد، می‌تواند عواقب جدی ایجاد کند، از جمله:
شوک سکته حمله قلبی نارسایی کلیه
درمان‌های طبیعی
اکثر افرادی که فشارخون پایین دارند به داروها یا سایر مداخلات پزشکی برای بالا بردن فشارخون، احتیاج ندارند. بسیاری از راهکارهای طبیعی و تغییرات سبک زندگی برای بهبود افت فشارخون وجود دارد. از جمله تغییرات سبک زندگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نمک بیشتری مصرف کنید
برخلاف توصیههای رایج، رژیمهای کم سدیم برای همه افراد مبتلا به مشکل فشارخون، مناسب نیست. افراد مبتلا به فشارخون پایین، باید افزایش متوسط دریافت سدیم را برای کمک به افزایش فشارخون در نظر بگیرند.
از مصرف نوشیدنیهای الکلی اجتناب کنید
الکل می‌تواند سبب افت بیشتر فشارخون شود، بنابراین افرادی که فشارخون پایین دارند باید از نوشیدن مقدار زیاد الکل خودداری کنند.
در مورد داروها با پزشک مشورت کنید
فشارخون پایین می‌تواند از عوارض جانبی داروهای مختلفی باشد. اگر علائم فشارخون پایین پس از آغاز مصرف دارویی شروع شود، باید علائم را با پزشک خود در میان بگذارید.
بیشتربخوانید:
این مواد غذایی فشارخون را کنترل می‌کنند
هنگام نشستن پاها را روی هم بیندازید (ضربدری نشستن)
ضربدری قرار دادن پاها موقع نشستن منجر به افزایش فشارخون می‌شود. برای افرادی که مبتلا به فشارخون بالا هستند، این حرکت می‌تواند مشکلساز شود.
در افرادی که علائم فشارخون پایین دارند، ضربدری نشستن ممکن است با حداقل زحمت و تلاش به افزایش فشارخون کمک کند.
آب بنوشید
نوشیدن آب بیشتر می‌تواند به افزایش حجم خون کمک کند، که در نتیجه می‌تواند یکی از دلایل احتمالی فشارخون پایین را برطرف کند. همچنین نوشیدن آب می‌تواند به جلوگیری از کمآبی بدن هم کمک کند.
وعدههای غذایی کوچک و مکرر بخورید
دریافت وعدههای غذایی کم حجم و مکرر در طول روز، می‌تواند به افراد مبتلا به فشار خون پایین کمک کند. دلیل این امر آن است که وعدههای غذایی کوچکتر و کمحجمتر از افت فشارخون مرتبط با مصرف وعدههای غذایی حجیم و سنگین جلوگیری میکند.
جوراب واریس بپوشید
جورابهای واریس کمک می‌کنند تا مقدار خونی که در پایین ساق پا و به طور کلی پاها تجمع پیدا میکند، کاهش یابد، بنابراین این خون به جای دیگری از بدن منتقل می‌شود. همچنین از جورابهای واریس برای کمک به کاهش فشار و تسکین درد مرتبط با رگهای واریسی استفاده می‌شود.
از تغییر وضعیت ناگهانی اجتناب کنید
در افراد مبتلا به فشارخون پایین، سریع به حالت نشسته درآمدن (از حالت خوابیده) یا به سرعت ایستادن می‌تواند منجر به ایجاد احساس سبکی سر، سرگیجه یا احتمالاً غش و ضعف (بیحالی) شود.
در این موارد، قلب خون کافی به سراسر بدن با سرعت مناسب پمپ نکرده تا بتواند به تغییر ناگهانی وضعیت یا تغییر ارتفاع پاسخ دهد.
از علائم افت فشارخون آگاه باشید
فشار خون پایین، تنها در صورت وجود علائم به عنوان یک مشکل در نظر گرفته می‌شود. در صورتیکه علائمی وجود نداشته باشد، فشارخون پایین باید به عنوان نشانهای از سلامت فرد تلقی شود.
برای هر فرد مهم است که علائم را بداند و در صورتی که فشارخون پایین شروع به ایجاد مشکلاتی کند و مشکلساز شود، باید به دنبال چه چیزی باشد و به چه مواردی توجه داشته باشد.
علل ایجاد فشارخون پایین
چندین دلیل بالقوه و احتمالی برای فشارخون پایین وجود دارد. در بعضی موارد، برای اصلاح فشارخون پایین باید شرایط و وضعیت زمینهای درمان شود.
برخی از علل شایع
کمبودهای تغذیه‌ای استراحت طولانیمدت در رختخواب بارداری داروها عفونتهای شدید واکنشهای آلرژیک افت حجم خون مشکلات قلبی. با این وجود، چنانچه در فردی علائمی وجود نداشته باشد، فشارخون پایین نیز می‌تواند شاخصی از سلامتی او باشد.
بیشتربخوانید:
3 نوشیدنی اعجاب‌انگیز برای کاهش سطح فشار خون
فشارخون پایین می‌تواند منجر به موارد زیر شود
سرگیجه
ضعف و بیحالی
ناتوانی در تمرکز
تاری دید یا دید غیرعادی
حالت تهوع
خستگی
بعضی از افراد ممکن است علائم افت فشارخون را فقط هنگام ایستادن داشته باشند. این حالت با عنوان افت فشارخون وضعیتی یا هیپوتانسیون ارتواستاتیک شناخته می‌شود. معمولاً این وضعیت خطرناک نیست؛ مگر اینکه تغییرات وضعیتی باعث افت سریع فشارخون فرد شود که ممکن است منجر به بیحالی و غش شود. در موارد شدیدتر، فشارخون پایین ممکن است منجر به شوک شود. شوک یک فوریت پزشکی جدی است که به دلیل کاهش جریان خون در بدن ایجاد می‌شود. این اتفاق می‌تواند به ارگانها در سطح سلولی آسیب برساند.
علائم شوک
تنفس سریع یا کمعمق
پوست مرطوب و چسبناک
گیجی یا عدم آگاهی نسبت به زمان و مکان
ضربان تند قلب
نبض ضعیف
فردی که علائم شوک را داشته باشد نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
بیشتربخوانید:
آیا مصرف روی می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند؟
روش های خانگی برای درمان فشار خون پایین
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد
فشارخون پایین ممکن است گاهی به دلیل دارو یا وضعیت زمینهای سلامتی ایجاد شود یا بدتر شود. پزشکان معمولاً اتفاق نظر دارند که فشارخون پایین فقط در صورت وجود علائم یک مسئله است. فرد مبتلا به فشارخون پایین باید از علائم احتمالی و اینکه چه داروهایی بعد از شروع به مصرف، ممکن است باعث افت فشارخون شوند، آگاه باشد.
سایر نکات
افرادی که افت فشارخون آنها به خوبی به راهحلهای طبیعی پاسخ نمیدهد، ممکن است نیاز داشته باشند تا با پزشک خود در مورد داروهایی که به افزایش سطح فشارخون کمک می‌کنند، مشورت کنند. همچنین ممکن است فردی نیاز داشته باشد تا موارد زیر را نیز در نظر بگیرد و احتیاط کند:
بلند نکردن اجسام سنگین
اجتناب از ایستادن طولانی مدت در یک مکان
بالا بردن سر تختخواب
اجتناب از مواجهه طولانی مدت با آب گرم
نوشیدن مایعات بیشتر در هنگام ورزش یا روزهای گرم
بیشتربخوانید:
فیجوا؛ انبار ویتامین ث؛ از مقابله با عفونت تا تنظیم فشار خون
خلاصه
برخلاف فشارخون بالا، که با بسیاری از مشکلات بالقوه مرتبط با سلامتی همراه است، فشارخون پایین اغلب به عنوان یک نشانگر خوب سلامتی در نظر گرفته می‌شود.
هر فرد باید از علائم و نشانههای فشارخون پایین آگاه باشد و در صورت مشکلساز شدن افت فشارخون، با پزشک مشورت کند.
