خواندنی های پزشكی
مواجه با آفتكشها و افزایش ریسك ابتلا به ALL در كودكان
محققان مركز سرطان كالیفرنیای شمالی (NCCC) دریافتهاند كه كودكانی كه درنزدیكی مزارعی كه در آنها از آفتكشها استفاده میشود زندگی میكنند و در معرض این مواد قرار گرفتهاند بیش از كودكان دیگر در معرض خطر ابتلا به شایعترین نوع لوسمی در كودكان (ALL) قرار دارند. دانشمندان بین سالهای 1990 و 2002 اثرات بیش از 100 نوع آفتكش رایج در مزارع ایالت كالیفرنیا را روی بروز خطر ابتلا به ALL بررسی كردند و میزان مواجه كودكان با این مواد را به سه گروه خفیف، متوسط و شدید تقسیمبندی كردند. این مطالعه نشان داد كه میزان بروز خطر ابتلا به ALL در كودكانی كه درجه مواجه آنها با آفتكشها متوسط بود بیش از بقیه بود ولی این یافته درباره كودكانی كه به میزان بالایی با این مواد رویارویی داشتند صدق نمیكرد. این آفتكشها، موادی بودند كه در گروههای ارگانوفسفاتها، فنولهای كلرینه شده و تریازینها طبقه بندی میشوند. همچنین موادی كه به عنوان حشره كشها مورد استفاده قرار میگیرند نیز چنین اثری داشتند. كالیفرنیا یكی از معدود ایالتهای آمریكاست كه درآن ارائه گزارش استفاده از آفتكشها مانند زمان و مكان استفاده از آنها و نوع ومقدار آنها الزامی است و كشاورزان باید در مواقع معینی گزارش كاملی از به كار بردن آفتكشها در مزرعهشان به مقامات مسئول ارائه كنند. برای انجام این پژوهش سابقه مواجه كودكان با آفتكشها را از بدو تولد تا زمان تشخیص بیماری ALL به دست آوردند و این كودكان متعلق به خانوادههایی بودند كه در محدوده یك مایل و نیمی مزرعههای مورد مطالعه زندگی میكردند. با انجام مصاحبه با خانوادهها محققان توانستند بفهمند كودكان در چه دورههایی زندگی خود تحت تاثیر این مواد قرار گرفته بودند. تعداد 213 كودك مبتلا به این بیماری و 286 كودك سالم در این مطالعه شركت داشتند. نتایج این تحقیق در ژورنال پژوهشهای محیطی به چاپ رسیدهاست.
اثرات سندرم نفروتیك بر سلامتی عمومی
نتایج تحقیقی كه در ژورنال انجمن نفرولوژی بالینی آمریكا به چاپ رسیده است حاكی از آن است كه سندروم نفروتیك در كودكان كه پیشتر باور داشتند بعد از دوران بلوغ بر طرف میشود، میتواند تا بزرگسالی هم ادامه یابد و اثرات مخربی بر جای گذارد. محققان تاكید دارند كه باید برای درمان این بیماری در كودكان گزینههای درمانی مناسبتری به كار برد. بسیاری از كودكان مبتلا به سندرم نفروتیك با داروی پردنیزولون بهبود مییابند و با توجه به این كه علت اصلی این بیماری به درستی شناخته نشده است پزشكان این احتمال را نیز در نظر میگیرند كه ریشه خود ایمنی داشته باشد. متاسفانه 10 تا 40 درصد از این بیماران پس از درمان دچار عود مجدد میشوند و باید برای مدتهای طولانی تحت درمان با داروهای سركوب كننده سیستم ایمنی قرار گیرند. برای درك تاثیرات این بیماری روی سلامتی، محققان هلندی 15 بیمار بزرگسال مبتلا به سندرم نفروتیك را بررسی كردند و تعدادی آزمایش روی آنها انجام دادند. آزمایش خون و ادرار و منی در مردان، رادیوگرافی، معاینه چشمها و آزمایشهای ژنتیك روی این بیماران انجام شدند. 7 نفر از این 15 نفر دچار پرفشاری خون بودند و 5 نفر هم پوكی استخوان داشتند. سه بیمار آب مروارید گرفته بودند و 10 نفر هم نزدیك بین بودند. از بین 8 بیمار مرد، تعداد اسپرمها در مایع منی یك نفر از آنها كم بود و در مایع منی 4 نفر هم كندی حركت اسپرم مشاهده شد. 6 نفر هم دارای اسپرمهای معیوب بودند. به این ترتیب مشخص شد با وجودی كه ممكن است بزرگسالان تحت درمان به خاطر سندرم نفروتیك دارای كلیههای سالم باشند ولی سلامتی عمومیشان تحت تاثیر این بیماری قرار میگیرد. مصرف طولانی مدت داروهای سركوب كننده سیستم ایمنی میتواند عامل بروز این عوارض ناخواسته باشد. این یافتهها بر لزوم اعمال درمانی موثرتر برای عود مجدد این بیماری كه اثرات جانبی كمتری داشته باشد ، تاكید میكنند.
كمبود آندروژن و تاثیر آن بر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و دیابت
مطابق پژوهشهای انجام گرفته شده توسط دانشمندان دانشگاه بوستون در آمریكا، كمبود آندروژن میتواند عامل بروز بسیاری از بیماریهای شایع مانند اختلال درنعوظ، دیابت، سندرم متابولیك و بیماریهای قلبی عروقی (CVD) باشد. در تعدادی از مطالعات دیده شده كه كمبود آندروژن با افزایش مرگ و میر در مردان در ارتباط است. هورمون تستوسترون نیز اثرات مفیدی بر سلامت مردان دارد ولی نقش درمانی آن در سلامت مردان به خاطر پارهای دلایل از جمله تاثیر آن بر بروز و پیشرفت سرطان پروستات بحث برانگیز است. برای برآورد ارتباط بین تستوسترون و بروز CVD و ارزیابی كمبود آندروژن در مردان مبتلا به این بیماریها، محققان دانشگاه بوستون با كمك PubMed مقالاتی كه بین سالهای 1980 و 2008 در این زمینه نگارش شده بودند را بررسی كردند و مشخص شد كه بین این كمبود آندروژن و بروز CVD ارتباطی وجود دارد. به گفته دانشمندان با توجه به ارتباط مستقیم كمبود آندروژن و افزایش ریسك ابتلا به CVD، میتوان با تجویز این هورمون در مردانی كه دچار كاهش فعالیت غدد جنسی هستند از میزان این ریسك كاست. البته باید در نظر داشت كه تجویز آندورژن باید در كنار بررسی دقیق خطر سرطان پروستات صورت گیرد. برای درك بهتر این رابطه و یافتن راههای مناسبی برای كاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در مردانی كه دچار كاهش فعالیت غدد جنسی هستند، دانشمندان انجام پژوهشهای طولانی مدت بیشتری كه در آنها بیماران بیشتری مورد بررسی قرار گیرند ، دوسوكور باشند ، به طور تصادفی انجام گیرند و گروه كنترل با پلاسبو بررسی شوند را توصیه میكنند. این پژوهشهای بالینی ملاحظات احتمالی فراوانی همراه خود دارند از جمله این كه آیا درمان با تستوسترون در طولانی مدت ایمن هست یا خیر و همچین مسئله تحلیل دقیق دادههای گسترده نیز مد نظر خواهد بود ولی با این وجود این مطالعات میتوانند نقش واقعی آندروژن در پیشگیری از CVD را نشان دهند.
نقش اضافه وزن در بروز سرطان در اروپا
بنا به آخرین آمارها در سال 2008 حداقل 124 هزار مورد جدید سرطان در اروپا به خاطر اضافه وزن و چاقی گزارش شدهاند. در كشورهای اروپای مركزی مانند جمهوری چك، اسلوونی و بلغارستان و لتونی این موارد جدید سرطان در افرادی با BMI معادل 25 یا بالاتر مشاهده شده بود كه مقدار این شاخص در زنان بیشتر بود. در كنگره ECCO 15-ESMO 34 كه بزرگترین كنگره اروپاست گفته شد كه حالا با وجودی كه تعداد افراد بیشتری سیگار را ترك میكنند و زنان كمتری هورمونهای جایگزین مصرف میكنند به نظر میرسد كه در دهه آینده چاقی بزرگترین عامل سرطانزا بین زنان باشد. محققان سرطان در دانشگاه انگلستان و همكاران آنها در سوییس و هلند مدلی ابداع كردند كه توسط آن تعداد موارد سرطانی را كه به دلیل اضافه وزن و چاقی در30 كشور اروپایی تشخیص داده شدهاند را برآورد كنند. آنها برای انجام این كار از دادههای سازمان بهداشت جهانی و آژانس بین المللی تحقیقات سرطان استفاده كردند و مشخص شد كه در سال 2002، از بین 2/2 میلیون مورد تشخیص داده شده سرطان در30 كشور اروپایی، 70 هزار مورد به دلیل اضافه وزن به وجود آمدهاند. سپس دانشمندان این ارقام را برای سال2008 تخمین زدند. مشخص شد كه تعداد این گونه سرطانها در سال 2008 به 124 هزار و 50 نفر رسیدهاست. مشخص شد از بین موارد تشخیص داده شده سرطان در مردان، 2/3 درصد از آنها به خاطر اضافه وزن بوده و از بین سرطانهای تشخیص داده شده در زنان، 6/8 درصد از آنها به خاطر چاقی بروز كردهاند. در بین سرطانها، سرطان آندومتر، سرطان پستان بعد از یائسگی و سرطان كولو ركتال به ترتیب بیش از همه تشخیص داده شدهاند. این سرطانها در كل 65 درصد موارد تشخیص داده شده سرطانهایی كه به خاطر چاقی بروز كرده بودند را تشكیل میدادند.
آنزیم MMP8 مسئول گرفتگی شریانها
دانشمندان در دانشگاه كوین مری در لندن دریافتهاند كه یك آنزیم به نام
(matrix metalloproteinase-8 (MMP8 نقش مهمی در افزایش فشار خون و ساخت غیر طبیعی سلولها در شریانها دارد كه هردوی اینها ریسك ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را بالا میبرد. بیماریهای قلبی عروقی اولین علت مرگ در بریتانیاست. به عقیده دانشمندان این كشف میتواند به ساخت داروهای جدید و موثرتر برای درمان پر فشاری خون و پیشگیری از بیماریهای قلبی منجر شود. به گفته محققان پزشكی مولكولی و ژنتیك این دانشگاه، این تحقیق نشان میدهد كه این آنزیم نقش مهمی در تجمع چربی در شریانها دارد كه عامل بروز بیماریهای قلبی است. بسیاری از بیماران قلبی عروقی با داروهای بازدارنده ACE تحت درمان هستند ولی برخی از آنها به خوبی به این داروها پاسخ نمیدهند به همین علت این یافته جدید میتواند به داروسازان كمك كند داروی جدیدی بسازند كه اثرات داروهای بازدارنده ACE را افزایش دهد و به این ترتیب در پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی عروقی موثر باشد.در این پژوهش دانشمندان موشهایی را بررسی كردند كه با جوری دستكاری ژنتیك شده بودند كه بدنشان نمیتوانست آنزیم MMP8 را تولید كند. این موشها تحت رژیم غذایی پر چرب و كلسترول قرار گرفتند با موشهای گروه كنترل كه موشهای معمولی با همین رژیم غذایی بودند، مقایسه شدند. دیده شد موشهایی كه بدنشان از ساخت MMP8 ناتوان بود فشار خون پایینتری داشتند و شریانهایشان پاكتر بود. همچنین محققان این پروژه 2000 بیمار را تحت عمل آنژیوگرافی قرار گرفته بودند را نیز بررسی كردند. انها دریافتند 25 درصد از این بیماران در بدنشان نسخههای مختلفی از ژن مربوط به MMP8 را داشتند و شریانهای این افراد بیشتر از دیگر بیماران گرفتگی داشت. بنیاد قلب بریتانیا از این مطالعه حمایت كردهاست و نتایج آن در ژورنال پژوهشهای گردش خون به چاپ رسیده است.
سطوح ناكافی ویتامین D و افزایش ریسك مرگ ناشی از بیماریهای قلبی
پژوهشگران دانشگاه كلرادو و بیمارستان عمومی ماساچوست در آمریكا دریافتهاند كه ویتامین D نقش مهمی در كاهش میزان مرگ و میر افراد مسن بازی میكند. این پژوهش ارتباط بین سطوح ویتامین D در خون و میزان مرگ و میر افراد 65 ساله و مسنتر را بررسی میكند. نتایج حاكی از آن است كه افراد مسنی كه سطوح ویتامین D خونشان كمتر از مقدار لازم است بیش از همسالان خود كه دارای مقادیر كافی از این ویتامین هستند بر اثر بیماریهای قلبی عروقی فوت میكنند. به گفته محققان سطوح ویتامین D در خون بیش از یك سوم افراد مسن به میزان كافی نیست و همین خطر مرگ و میر آنها بر اثر بیماریهای قلبی را بالا میبرد. از آن جایی كه افراد مسن كمتر از خانه بیرون میروند و بسیاری از آنها به خاطر ضعف و بیماری روزهای متمادی در فضای بسته و دور از نور خورشید هستند ذخایر ویتامین D بدنشان كافی نیست و دچار فقر این ویتامین هستند. محققان این پژوهش از دادههای سومین بررسی ملی ارزیابی سلامت و تغذیه كه توسط مركز ملی آمار سلامت انجام شده بود استفاده كردند. آنها 3 هزار و 400 نفر را به عنوان نماینده 24 میلیون سالمند در آمریكا انتخاب كردند و سطوح ویتامین D را در خون آنها اندازهگیری كردند. مشخص شد كسانی كه سطوح ویتامین D در خون آنها ناكافی بود و دچار فقر این ویتامین بودند، سه برابر بیش از آنهایی كه بدنشان دارای ویتامین D كافی بود در معرض خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی و 5/2 برابر بیش از آنها در معرض خطر مرگ ناشی از بیماریهای دیگر بودند. به عقیده محققان، این یافتهها حاكی از آن هستند كه در حال حاظر مقدار پیشنهادی ویتامین D ممكن است برای سالمندان كافی نباشد و نمیتواند نیازهای آنها را برای داشتن سلامت عمومی خوب تامین كند. ویتامین D دارای فوایدی فراتر از كمك به استحكام استخوانهاست.
بیخوابی تعداد پلاكها در مغز بیماران آلزایمر را افزایش میدهد
كم خوابی در موشهای مبتلا به آلزایمر باعث میشود كه پلاكهای آلزایمر در مغز آنها زودتر به وجود آید و تعداد دفعات بروز آنها نیز بیشتر شود. محققان دانشكده پزشكی دانشگاه واشنگتن در سن لوییس همچنین دریافتهاند كه اوركسین، پروتئینی كه در تنظیم سیكلهای خواب نقش دارد در افزایش این پلاكها دخیل است. بیماریهایی چون آلزایمر كه در آنها سیستم عصبی تحلیل میرود معمولا باعث بر هم خوردن خواب میشوند. این یافتهها تعدادی از اولین نشانگرهایی است كه به اثر كم خوابی بر پیشرفت این بیماری اشاره دارد. به گفته دانشمندان اوركسین یا تركیبات آن میتواند داروی تازهای برای درمان آلزایمر به دست دهد. همچنین آنها بر لزوم درمان درست و به موقع اختلالات خواب تاكید دارند چرا كه تنها اثرات آنی و كوتاه مدت خواب ناكافی و محرومیت از خواب و اختلالات وابسته به آن مطرح نیست بلكه باید پیامدهای ابتلا به اختلالات خواب در طولانی مدت روی سلامتی عمومی فرد را در نظر گرفت. در این پژوهش مغز موشهایی كه با مهندسی ژنتیك به آلزایمر مبتلا شده بودند از لحاظ وجود آمیلوئید بتا بررسی شد. آمیلوئید بتا پروتئینی است كه جزء اصلی تشكیل دهنده پلاكهای آلزایمر است.
مشاهده شد سطوح این پروتئین در نغز این موشها در شب كه موشها عمدتا بیدار هستند افزایش مییابد و در روز كه موشها اكثرا میخوابند رو به كاهش میگذارد. یك گروه پژوهشی دیگر سطوح آمیلوئید بتا را در مایع مغزی- نخاعی انسان اندازه گرفتند و مشخص شد كه سطوح این پروتئین در زمانی كه آزمودنیها بیدار بودند بیشتر از زمانی بود كه آنها خواب بودند. در لابراتوار نوروبیولوژی دانشگاه استنفورد از مغز موشهای خواب نیز همین یافته را تاییدكرد. محروم كردن موش از خواب سطوح این پروتئین را در مغز موشها 25 درصد افزایش میداد و زمانی كه به آنها اجازه داده میشد بخوابند كاهش
مییافت.