در نگاه: میزان حركات قفسه سینه ممكن است كاسته شده باشد.
در لمس: ارتعاشات صوتی زیادتر از مقدار معمول بدست می‌رسند.
در دق: ماتیته پیدا می‌شود كه خیلی شدید نیست.
در سمع: صدای برنكیال (سوفل توبر) جانشین صدای وزیكولر می‌شود و ممكن است صداهای اضافی از نوع ممتد و یا منقطع هم پیدا شوند (كه حاكی از یك برنشیت و یا وجود ترشحات و خلط در راه‌های هوایی منطقه معیوب خواهند بود). صدای تكلم بلند تشدید می‌یابد (برنكوفونی) و در تكلم نجوایی پكتوریلكی آفون به گوش می‌رسد.
تراكم بافت ریه به‌صورتی كه وصف شد پنمونی (ذات‌الریه) نامیده می‌شود و علل آن ممكن است باكتری‌های چرك‌زای خاص (پنموكك، استافیلوكك و غیره)، سل، مواد شیمیایی یا عوامل فیزیكی و یا آلرژیك باشد. همچنین اگر بافت ریه به علت فشار از خارج (مثلا به وسیله مایع در پلورزی) و یا هوا (در پنموتوراكس) جمع و متراكم شود و راه‌های هوایی نیز باز باشند، علایم ترك پیدا می‌شود.
سندرم آتلكتازی
هرگاه راه هوایی یك قسمت از ریه مسدود و هوا دیگر نتواند به آن منطقه وارد شود، هوای موجود در آن قسمت از ریه به زودی جذب خون می گردد و در نتیجه آن قسمت از ریه جمع شده و از حجم آن كاسته می شود. این پدیده را آتلكتازی می‌نامند. این اصطلاح نخست برای باز نشدن ریه نوزاد پس از تولد وضع شده بود ولی بعدا برای هر نوع جمع شدن ریه ناشی از انسداد راه‌های هوایی نیز به كار رفته است.
آتلكتازی ممكن است سرتاسر یك ریه را فرا گیرد (وقتی برنش اصلی آن طرف بسته شود) و یا یك لب و یا قسمتی از یك لب را. قسمت‌های كوچك‌تر (كوچك‌تر از یك سگمان) معمولا آتلكتازی واضحی پیدا نمی‌كنند زیرا پیرامون آسینوس‌ها و حتی سگمان‌های ریه جدار كاملی وجود ندارد و به این جهت ممكن است هوا از قسمت‌های مجاور به قطعه كوچكی از ریه كه راه هوایی آن مسدود شده است، برسد در اثر كوچك شدن حجم آن سمت از ریه كه آتلكتازی یافته است اعضا مجاور برای پر كردن جای خالی به آن قسمت كشیده می شوند؛ شدت تغییرات حاصله بستگی دارد به وسعت منطقه آتلكتازی. علایمی كه پیدا می شود، به شرح زیر است:
در نگاه: تراشه (نای) و نك قلب به سمت آسیب كشیده می‌شود و حركات قسمت آسیب‌یافته كاهش می‌یابد، یا از بین می‌رود، حتی ممكن است معكوس شود. یعنی هنگام دم قفسه سینه در قسمت آسیب‌یافته به جای آنكه باز شود فرو رود. همچنین طرف مبتلا كوچك‌تر است و دنده‌ها نیز ممكن است به یكدیگر نزدیك‌تر شده باشند.
در لمس: علاوه بر یافته‌هایی كه در نگاه شرح داده شد ارتعاشات صوتی در طرف مبتلاشده كم شده و یا از بین می‌روند. اما اگر تراشه (نای) به سوی منطقه آتلكتازی كشانده شده باشد در ناحیه مجاور دسته استخوان جناغ در طرف آسیب‌دیده ممكن است ارتعاشات صوتی با شدت بیشتری لمس شوند.
در دق: ماتیته پیدا می‌شود و حدود اعضاء مجاور تغییر می‌كند مثلاماتیته ناحیه قلب به طرف آسیب تغییر محل می‌دهد. در طرف راست حدود ماتیته كبد و در طرف چپ حدود تمپانیسم معده به بالا كشیده می‌شوند.
در سمع: صدای وزیكولر از بین رفته است و صدای برنكیال هم به علت مسدود بودن راه‌های هوایی منتقل نمی‌شود. اما اگر تراشه تغییر محل داده باشد هنگام سمع ناحیه كنار دسته استخوان جناغ و یا در قله ریه در طرف آسیب‌دار و در پشت (مجاور مهره‌های فوقانی پشتی) صدای برنكیال به گوش می‌رسد.
صدای وزیكولر در بقیه ریه و یا در ریه طرف مقابل ممكن است شدیدتر شنیده شود (زیرا برای جبران كار ناحیه‌ای كه آتلكتازی پیدا كرده است قسمت‌های سالم ریتین ناچار بیش از معمول كار می‌كنند). علل مهم انسداد راه‌های هوایی كه باعث آتلكتازی می‌شوند عبارتند از ترشحات (به‌ویژه ترشحات خشك و سفت‌شده كه بیمار نتواند آنها را بیرون بیاورد.) جسم خارجی، تومر برنش و فشار بر برنش از خارج به‌وسیله غدد لنفاوی و یا تومر در اطراف برنش.
برای خواندن بخش اول- علایم بالینی سندرم‌های ریه و جنب- اینجا کلیک کنید.
