رحیمعلی شیخی؛ كارشناس ارشد پرستاری-لادن ناصح؛ كارشناس ارشد پرستاری
آمبولی چربی یك قطره بزرگ چربی است كه وارد جریان خون محیطی و پارانشیم ریه میشود. آمبولی چربی معمولا بعد از شكستگی لگن- فمور یا تیبیا رخ میدهد و میزان بروز بعد از شكستگیهای متعدد نسبت به شكستگیهای واحد بیشتر است. درمان اختصاصی برای آمبولی چربی وجود ندارد. پیشگیری- تشخیص زودرس و درمان علامتی نقش برجستهای در درمان این سندرم دارند.
تصحیح شوك به عنوان یك عامل مهم در پیشگیری از سندرم آمبولی چربی گزارش شده و یك افزایش در تعداد مرگ و میر ناشی از دهیدراتاسیون در آمبولی چربی دیده شده است. بنابراین احتمال دارد كه دهیدراتاسیون یك عامل در ایجاد آمبولی چربی باشد. از آنجا كه آمبولی چربی یكی از عوارض بسیار خطرناكی است كه ممكن است بعد از تروماهای منجر به شكستگی و مخصوصا شكستگی استخوان های بلند رخ دهد و در صورت بروز در اكثر موارد منجر به مرگ بیمار میشود بنابراین انجام هر كاری كه بتواند از این سندرم مرگبار پیشگیری كند اهمیت فوقالعادهای دارد .به همین دلیل این تحقیق در جهت پی بردن به نقش هیدراتاسیون بیمار بعد از تروما در پیشگیری از سندرم خطرناك آمبولی چربی انجام شده است.
نقش دهیدراتاسیون در ایجاد آمبولی چربی
اهمیت احیای كافی مایعات در بیماران دچار شوك ناشی از تروما بهصورت جهان پذیرفته شده است اما به نقش بالقوه دهیدراتاسیون در ایجاد آمبولی چربی در بیمارانی كه دچار شوك نیستند اهمیت چندانی داده نمیشود در حالی كه این بیماران ممكن است درجاتی از دهیدراتاسیون هنگام ورود به بیمارستان داشته باشند.
بعد از ورود به بیمارستان نیز معمولا به دلایل متعدد از جمله گرفتن داروهای سداتیو نمیتوانند مایع بنوشند و قبل از ارسال به اتاق عمل نیز به مدت چندین ساعت نباید چیزی از راه دهان بخورند و مستعد دهیدراتاسیون بیشتر هستند بنابراین بیمارانی كه بهدلیل اهمیت ترومای واردشده مستعد ابتلا به سندرم آمبولی چربی هستند در ریسك بیشتر این بیماری بهدلیل تصحیح نادرست دهیدراتاسیون قرار میگیرند.
انجام هیدراسیون و برقراری تعادل مایعات
تحقیقات متعدد نشان داده است كه باید احتمال دهیدراتاسیون در بیماران دچار شكستگی ناشی از تروما را همیشه در نظر بگیریم. بیمارانی كه متحمل شكستگی شدهاند مستعد دهیدراتاسیون بیشتر قبل از اتاق عمل و ایجاد آمبولی چربی هستند مگر اینكه توجهات ویژه به تعادل مایعات در آنها بشود و هیدراتاسیون در آنها انجام شود.
چگونگی كاهش خطر ایجاد سندرم آمبولی چربی
هیدراتاسیون مجدد بیماران یك عمل استاندارد خوب است و هیدراتاسیون بیماران دچار شكستگی و مخصوصا شكستگی استخوانهای بلند توجه ویژه میخواهد. این بیماران باید هنگامی كه قبل از عمل نمیتوانند از راه دهان چیزی بخورند به صورت وریدی مایعات كافی دریافت كنند. این موضوع ممكن است خطر ایجاد سندرم آمبولی چربی را كاهش
دهد.