دکتر داریوش نیکبخت - متخصص و آسیب شناس گفتار و زبان و اناتومیست
تحریریه زندگی آنلاین : بیماری پارکینسون یک اختلال نورودژنراتیو پیشروندِ است که باعث کاهش سطح دوپامین میشود. وقتی بیشتر افراد به علائم بیماری پارکینسون فکر میکنند ، لرزش ، سفتی عضلات ، حرکت آهسته و از دست دادن تعادل را متصور میشوند. این علائم در مراحل اولیه بیماری پارکینسون وجود دارد. بیماری پارکینسون بر روی هر فرد به طور متفاوتی تأثیر میگذارد. برخی از افراد در اوایل زندگی با بیماری پارکینسون تشخیص داده میشوند و سالها در مراحل اولیه باقی میمانند. برخی دیگر از این مراحل گذر کرده و یا به سرعت به مرحله نهایی بیماری پارکینسون میرسند.
بیشتربخوانید:
پارکینسون ؛ کابوس دوران سالمندی
مرحله آخر بیماری پارکینسون چگونه است؟
صرف نظر از مدت زمانی که برای رسیدن به این مرحله طول میکشد ، هنگامی که بیماران به مرحله چهار بیماری پارکینسون میرسند ، علائم آنها ناتوانکننده میشود. بیماران مبتلا به مرحله چهار پارکینسون ، برادی کینزی و سختی بدن قابل مشاهده دارند. در بیشتر موارد ، بیماران در مرحله چهار برای راه رفتن ، ایستادن و حرکت به کمک نیاز دارند. هنگامی که بیماران به مرحله پنجم - مرحله نهایی بیماری پارکینسون - میرسند در پشت ، گردن و باسن خود دچار مشکلات شدید وضعیتی میشوند. آنها به ویلچر احتیاج دارند و ممکن است بستری شوند. در مراحل آخر بیماری پارکینسون ، بیماران همچنین اغلب علائم غیر حرکتی را تجربه میکنند. این موارد میتواند شامل بی اختیاری ، بیخوابی و زوال عقل باشد. برخی از داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده میشوند میتوانند توهم ایجاد کنند. اگر بیمار به زوال عقل نیز مبتلا باشد ، این مورد بیشتر مشاهده میشود. به طور خاص مراحل پایانی پارکینسون از نظر پزشکی بر اساس مقیاس Hoehn و Yahr به مراحل چهار و مرحله پنج طبقه بندی میشوند:
مرحله چهار بیماری پارکینسون - در مرحله چهارم ، پارکینسون به یک بیماری به شدت ناتوانکننده تبدیل شده است. بیماران مبتلا به مرحله چهار پارکینسون ممکن است بتوانند بدون کمک راه بروند و بایستند ، اما به طور محسوسی ناتوان هستند. بسیاری از آنها برای کمک از واکر استفاده میکنند. در این مرحله ، بیمار قادر به زندگی مستقل نیست و در برخی از فعالیتهای زندگی روزمره نیاز به کمک دارد. ضرورت کمک در زندگی روزمره، این مرحله را متمایز میکند. اگر بیمار هنوز بتواند بهتنهایی زندگی کند ، بهعنوان مرحله سه دسته بندی میشود. مرحله پنج بیماری پارکینسون - مرحله پنجم پیشرفتهترین مرحله است و با عدم توانایی برخاستن از صندلی یا بلند شدن از رختخواب بدون کمک مشخص میشود. ممکن است فرد هنگام ایستادن یا چرخش احتمال افتادن داشته باشند و هنگام راه رفتن خشکش بزند یا تلو تلو بخورد. در این مرحله کمک شبانه روزی برای کاهش خطر افتادن و کمک به بیمار در تمامکارهای روزمره لازم است. در مرحله پنجم ، بیمار ممکن است دچار توهم یا هذیان شود
بیشتربخوانید:
تشخیص بیماری پارکینسون از طریق تنفس
استرس مراقب
فشار فزاینده بر روی مراقبان در مراحل پایانی پارکینسون اغلب میتواند به سلامتی و آسایش مراقب آسیب برساند. بسیار مهم است که مراقب درخواست کمک کرده و کمکهای دیگران را نیز بپذیرد ، اوقات استراحتی فارغ از مراقبت داشته و از نظر اجتماعی با افراد در ارتباط باشد.
مراقبت دائم برای مراحل آخر بیماری پارکینسون
با توجه به ماهیت پیشرونده بیماری پارکینسون ، تشخیص اینکه چه زمانی فردی نیازمند مراقبت دائم است ، میتواند برای خانوادهها چالش بر انگیز باشد. اگر برای یکی از عزیزانتان تشخیص این موضوع داده شده که شش ماه یا کمتر زنده میماند یا اینکه در توانایی حرکت ، صحبت یا مشارکت در فعالیتهای زندگی روزمره بدون کمک پرستار کاهش یافته است ، باید با یک متخصص درمانی در مورد اقدامات بعدی صحبت کنید. برخی از مواردی که نیاز به مراقبت دائم را برای بیماری پارکینسون تعیین میکنند عبارتاند از:
مشکل تنفس از جمله تنگی نفس در حالت استراحت یا نیاز به اکسیژن اضافی در حالت استراحت
روند سیر سریع به سمت صندلی چرخدار یا تخت بستری
گفتار نامفهوم
ناتوانی در انجام فعالیتهای زندگی روزمره (ADL) بدون کمک
ناتوانی در خوردن و آشامیدن به میزان کافی
عوارضی از جمله ذات الریه ، سپسیس ، پیلونفریت ، زخمهای دکوبیتوس
بیماریهای همزمان دیگر
مراقب فرد مبتلا به بیماری پارکینسون (پارکینسون) در مراحل آخر این بیماری مسئولیت و چالشهای قابل توجهی دارد. بهعنوان یک بیماری مزمن و پیشرونده ، با گذشت زمان از ابتلای فرد، علائم پارکینسون بدتر میشود ، اما هر بیمار تجربه منحصر به فردی از بیماری دارد. افراد مختلف علائم خاص خود را تجربه میکنند و شدت این علائم نیز در آنها متفاوت است. همه افراد همه علائم پارکینسون را تجربه نمیکنند و نقش مراقب نیز بر اساس نیازهای عزیزانشان متفاوت خواهد بود.
بیشتربخوانید:
تغذیه درمانی در پارکینسون
در مراحل آخر پارکینسون ، بیماران چالشهای حرکتی قابل توجهی دارند. مراقبان احتمالاً باید کمکهای عملی بیشتری برای کمک به آنها در رفتوآمد در خانه انجام دهند. مهم است که مراقبان روشهای ایمن و مؤثر برای کمک به آنها بدون آسیب رساندن به خود را بیاموزند. فیزیوتراپیست ها میتوانند یک منبع عالی برای ارزیابی وضعیت فرد و آموزش روشهای مؤثر کمک رسانی باشند.
خشک شدن ، یک ناتوانی ناگهانی اما موقتی در حرکت ، میتواند در مرحله آخر پارکینسون اتفاق بیفتد. خشک شدن اغلب هنگام شروع حرکت یا حرکت در اطراف موانع اتفاق میافتد و خشک شدنهای مکرر منجر به سقوط میشوند. مراقبان میتوانند با کمک یک نشانه تصویری مانند اشارهگر لیزری ، یا استفاده از موسیقی یا ریتم ، به فرد مبتلا به پارکینسون کمک کننده حس یخ زدکی اش از بین رفته و به راه رفتن ادامه دهد.
بیماری پیشرفته پارکینسون میتواند فعالیتهای روزمره ، مانند لباس پوشیدن را بسیار دشوارتر کند. مراقبان میتوانند با اطمینان از اختصاص زمان کافی برای حرکت آهسته ، انتخاب زمانی که داروها اثر خود را گذاشته اند و قرار دادن تمامی چیزهای مورد نیاز در نزدیکی فرد لباس پوشیدن را برای او آسانتر کنند. به فرد مبتلا به پارکینسون اجازه دهید تا آنجا که میتواند کارهایش را خودش انجام دهد، این میتواند احساس مشارکت در فرایند را به او القا کند.
داروها بخش مهمی در مدیریت پارکینسون هستند و مصرف به موقع قرصها برای به حداقل رساندن علائم حیاتی است. برای سهولت کار ، مراقبان اغلب از دیسپنسرهای قرص استفاده کرده و یا آلارم یا یادآور را بر روی تلفن خود تنظیم میکنند تا برنامه دوز صحیح را دنبال کنند. زمان صرف غذا نیز میتواند یک زمان چالش برانگیز باشد. پارکینسون پیشرفته ممکن است در بلع مشکل ایجاد کند. حرکت مورد نیاز برای رساندن غذا و نوشیدنی به دهان نیز مختل میشود. دستگاههای کمکی وجود دارند که میتواند مفید باشند ، مانند ظروف دستهدار. غذاهایی که بلعیدن آنها راحتتر است شامل غذاهای نرم مانند تخممرغ ، میوهها و ماهی پخته یا کبابی میباشند. عصارههای گوشت و سسها نیز میتوانند به راحت کردن بلعیدن غذا کمک کنند.
بسیاری از علائم پارکینسون میتواند ت فکر فرد را تغییر دهند ، از جمله افسردگی ، اضطراب ، فراموشی ، گیجی و رفتارهای اجباری. برخی از افراد مبتلا به پارکینسون در مراحل آخر، دچار زوال عقل میشوند. تغییر در تفکر یا حافظه هم برای بیمار و هم برای مراقب میتواند ناامید کننده و ترسناک باشد. هرگونه تغییر یا بدتر شدن علائم باید سریعاً به پزشک گزارش شود.
بیشتربخوانید:
با این تغییر رنگ چشم ها، نگران پارکینسون شوید