بسیاری از ما در خانه داروهای مختلفی را نگهداری می کنیم اما از خطرات نگهداری دارو در خانه بی خبریم . منظور از نگهداری داروها در منزل این است که یک روزی از آنها استفاده شود و اغلب داروهایی که در منزل نگهداری می شوند شامل باقی مانده ی داروهائی است که به طور ناقص مصرف شده اند. نگهداری دارو در منزل شرایطی دارد و باید برخی از داروها را دور ریخت.
احتمالا در منزل شما هم انواع کیسه و جعبه های دارویی از قرص های رنگارنگ گرفته تا سرنگ های بدون استفاده به مقدار کم یا زیاد یافت می شود ، اکنون که در آستانه نوروز قرار داریم بهتر است هنگام خانه تکانی به خانه تکانی داروها هم توجه کنند. در این بخش به بیان شرایط نگهداری دارو در خانه و خانه تکانی برخی داروها می پردازیم.
بهترین روش نگهداری داروها
در بیشتر خانه ها قدری دارونگهداری می شود.این دارو ها معمولاً در یخچال یا در جعبه ی کمک ها ی اولیه گذاشته می شوند و معمولاً شامل باقی مانده ی داروهائی است که به طور ناقص مصرف شده اند.
نحوه نگهداری همه داروها در بروشور داخل جعبه آن ها نوشته شده است افرادی که داروها را با جعبه آن خریداری می کنند باید با توجه به نوشته داخل جعبه کنند و دارو را در شرایط مناسب نگهداری کنند و یا در موقع خرید داروها از داروساز، راهنمایی لازم را کسب کنند.
سه عامل نور، دما، رطوبت در نگهداری قرص ها حائز اهمیت است. بهتر است داروها را در کابینت های خنک و در محافظت از نور و رطوبت قرار دهید و داروها در کابینت بالای اجاق گاز، سینک ظرفشویی، حمام و سرویس بهداشتی نگذارید زیرا گرما و رطوبت سبب تخریب داروها شده و باعث می شود که داروها دیگر کارایی مناسبی در بدن نداشته باشند.
عوامل زیادی که داروها در خانه های ما طولانی مدت نگهداری می شود این است که ما برای هر بیماری از جمله سردرد و سرماخوردگی از داروهای بدون نسخه پزشک به وفور استفاده می کنیم درحالی است که بیش از 70 تا 80 درصد موارد سرماخوردگی ها ویروسی است و به مصرف دارو نیاز ندارد.
نگهداری دارو در یخچال
یخچال با وجود خنک بودن به دلیل مرطوب بودن، بهترین محل نگهداری تمامی داروها نیست زیرا ممکن است رطوبت به داروها نفوذ کرده وباعث خرابی آن شود. فقط داروهایی مانند انسولین، برخی از سوسپانسیون های آنتی بیوتیک ها، شیاف ها، انواع واکسن ها که توسط دکتر به نگهداری در یخچال توصیه شده است را در یخچال نگهداری کنید.
ظروف پلاستیکی برای نگهداری دارو
برای نگهداری داروها از ظروف درب دار پلاستیکی استفاده کنید زیرا به سادگی می توانید داروها را در این ظروف طبقه بندی کنید و در صورت لزوم به راحتی به آن دسترسی داشته باشید.
سبدهای حصیری برای نگهداری دارو
برای نگهداری داروها در منزل سبدهای حصیری گزینه مناسبی است . شما روی هر سبد برچسبی بزنید و داروها را دسته بندی کنید کنید .
خطرات نگهداری از داروها
*استفاده مجدد ازانواع داروهایی که در خانه نگهداری می شوند کاربرد نادرست داشته و خطر مصرف دارو ها ی فاسد و تاریخ گذشته را هم به همراه دارد . همچنین استفاده از این داروها خود سرانه وبدون تجویز پزشک خواهد بود ، بنابراین سلامتی را به خطر می اندازد و مشکلاتی را به وجود می آورد.
*خطر مصرف داروهای نگهداری شده شامل کودکان و افراد دچار اختلالات ذهنی نیز می شود زیرا این افراد ممکن است در صورت امکان دسترسی به داروها آنها را مصرف کنند.
*مصرف بی رویه داروها موجب ایجاد مقاومت دارویی و آنتی بیوتیکی در بدن می شود و هنگام بیماری، دیگر مصرف این داروها ، پاسخگو نخواهد بود.
*داروها، اولین عامل مسمومیت در کشور هستند که متاسفانه اغلب در این موارد به صورت عامدانه مصرف می شوند.
*مصرف برخی از داروها پس از به انقضاء رسیدن علاوه بر کاهش اثرات دارویی آن ها می تواند سمی شود که از جمله آن ها می توان قرص های آهن، ویتامین A، ایندومتاسین و تتراسایکلین را نام برد.
*هرچه داروهای بیشتری در خانه نگهداری شوند به همان نسبت، میزان احتمال مصرف آنها نیز بیشتر می شود .
*هرچه میزان مصرف دارو در یک جامعه بیشتر باشد به همان اندازه فرهنگ جامعه پزشکی پایین تر است.
چه داروهایی را باید خانه تکانی کرد؟
*داروهای دارای برچسب های ناخوانا و داروهایی با بسته بندی دچار خراش را باید دور انداخت.
*داروهای تغییر رنگ یافته یا بد بو را باید دور انداخت .
*داروهایی که با مصرف آن دچار حساسیت وعوارض شده اید را باید دور انداخت.
*نگهداری آنتی بیوتیک، داروهای نسخه ای و داروهای ممنوع در خانه، خطرناک است.
*به تاریخ انقضای دارو توجه کنید و داروهای تاریخ گذشته را دور بیاندازید زیرا مصرف اینگونه داروها عوارض زیادی را به همراه دارد.
*سرنگ و دستکش استریل نیز تاریخ انقضای مصرف دارند. سرنگ و یا دستکش استریل که تاریخ مصرف آن گذشته و یا کاغذ پوشش آنها پاره شده باشد غیر استریل و غیر قابل استفاده است.
*برای دور انداختن داروهای تاریخ انقضا گذشته آنها را از بسته بندی اصلی خارج کنید و داخل نایلون زباله بیندازند یا در چاه فاضلاب بریزید.
*داروهایی غیر قابل استفاده در منزل که تاریخ انقضای آنان فرا نرسیده را به مراکز منتخب جمعیت هلال احمر اهدا کنید.
چه داروهایی را در خانه نگهداری کنیم ؟
*فقط داروهای فوریتی و OTC را می توان در خانه نگهداری کرد.
*داروهایی بدون نسخه پزشک را که سبب تسکین درد یا برطرف شدن علائم سرماخوردگی ، آنفلوآنزا و حساسیت می شوند را می توان در خانه نگهداری کرد.
نکات نگهداری دارو در منزل
*دارو ها را در داخل بسته بندی و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم آفتاب قرار دهید.
*دارو ها که نیاز به نگهداری در یخچال دارند و روی بسته بندی آنها این موضوع درج شده است در یخچال نگهداری کنید. لازم است دارو در قسمت پایین درب یخچال که دمای آن قسمت پایین تر از 2 درجه می باشد قرار داده شود.
*تارخ مصرف همه ی داروهای موجود در منزل را حداقل هر سه ماه یک باربررسی کنید.
*پماد و کرم که ترک خورده یا سفت شده یا نشست کرده را دور بریزید.
*هیچگاه دارویی را در جعبه داروی دیگری نگهداری نکنید.
*داروها را در ظرف اصلی خود نگهداری کنید.
