تحریریه مجله دنیای سلامت
منییر (menier): بیماریست که با حالتهایی نظیر سرگیجه، صدای زنگ در گوش، همهمه و نهایتآ کری و ناشنوایی همراه میشود. این بیماری به دلیل معلولیت و یا عدم کارکرد قسمت تحتانی لنفی کانال داخلی گوش میانی که همچنین لابیرنت و یا قسمت مارپیچی گوش هم نامیده میشود، بوجود میآید. قسمت مارپیچ گوش وظیفه رساندن سیگنالهای صوتی به مغز و تعادل بدن را به عهده دارد. این بیماری غیر قابل پیشبینی و دارای درمانهای مختلف است.
علائم بیماری منییر
سرگیجه. احساس وز وز در گوش . حالت تهوع. استفراغ. تعرق زیاد ، ضربان نامنظم قلب.
عارضه سرگیجه میتواند از چند دقیقه تا چند ساعت به طول انجامد. از آنجایی که این حالت غیر قابل پیشبینی است بیمار میبایستی داروی خود را همواره با خود داشته باشد. سرگیجه میتواند در زمان رانندگی، کار کردن با ماشینآلات صنعتی، بالا رفتن از نردبان یا داربست و یا هنگام شنا کردن اتفاق بیفتد.
احساس وزوز و یا زنگ در گوش، احساس گیجی، شنیدن سوت در گوش، احساس همهمه و یا صدای خشخش در گوش همه از علائم این بیماری است که حاصل صداهای درون بدن میباشد.
مراحل بیماری منییر
مرحله اول: سرگیجه ناگهانی و غیر قابل پیشبینی، غالباً بیمار در این حالت احساس تهوع ، استفراغ و گیجی میكند، این دوره سرگیجه ممکن است از بیست دقیقه الی بیست و چهار ساعت ادامه یابد. احساس ناشنوایی در فرد به وجود میآید که بصورت آهسته و بهتدریج به حالت عادی برمیگردد، ممکن است در گوش احساس ناراحتی و گرفتگی و فشار بوجود آید، اما وزوز گوش مسئله مشترک همه آنها است.
مرحله دوم: در این مرحله سرگیجه ادامه دارد اما با شدت نمیباشد و نشانههایی چون وزوز و کمشنوایی شدت بیشتر پیدا میكنند، در این مرحله برخی بیماران احساس بهبودی کامل دارند و تصور میكنند که این عارضه به صورت کامل از بین رفته، این احساس بهبودی ممکن است تا چند ماه ادامه پیدا کند.
مرحله سوم: سرگیجه گاهی بصورت خفیف بروز میكند و در برخی موارد دیگر عود نمیكند، تعادل فرد بیمار کماکان دچار مشکل میباشد، به خصوص در فضاهای تاریک، در هنگام عدم تعادل، فرد مبتلا باید از قدرت بینایی و تصویری خود جهت برقراری تعادل استفاده کند، در این مرحله شنوایی و وزوز گوش بهتدریج رو به وخامت میگذارد.
نگرانی، اضطراب و افسردگی از علائم ثانویه این بیماری میباشد.
دلیل افسردگی در این بیماران آن است که، افراد با شغلهای سنگین و حساس را ناکارآمد میكند.
گزینههای درمان منییر
اگر چه درمانی جهت این بیماری وجود ندارد اما میتوان بعضی از علایم و نشانههای این بیماری را کنترل کرد.
درمان سرگیجه: مواردی که جهت کنترل سرگیجه مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از:
داروهای کنترل حرکتی: این داروها میتوانند حملههای تهوع واستفراغ را کنترل کنند.
داروهای تهوع: میتواند در زمان سر گیجه مانع تهوع گردد.
مدرها (ادرار آورها): داروهای مدر میتوانند حجم مایعات بدن را کنترل و کم کنند گمان میرود که تاثیری در کنترل مایع گوش داخلی داشته باشند. استفاده طولانی مدت از داروهای مدر میتواند برخی از مواد معدنی در بدن را کاهش دهد به همین جهت بیمار در طول استفاده از این داروها بهتر است از مکملهای غذایی پتاسیم دار مانند موز، طالبی، اسفناج، سیب زمینی و پرتغال استفاده کند.
حلزونی گوش
این قسمت شنوایی گوش داخلی را بر عهده دارد به این صورت که استخوانها گوش میانی با ایجاد لرزش و امواج در مایع گوش داخلی سبب هدایت و انتقال لرزش به مغز از طریق حلزونی گوش میگردد.
تمامی سنسورها در گوش داخلی باید به خوبی کار کنند، مایع داخلی گوش باید دارای فشار، حجم و ترکیب شیمیایی مناسب باشد. عوامل و نشانههایی که به صورت مشخص در بیماری منییر مشاهده شده کاملاً مرتبط با تغییراتی است که در مایع گوش داخلی به وجود امده. بیماری منییر به ندرت در هر دو گوش اتفاق میافتد.
علائم ابتدایی بیماری منییر
سر گیجه: در یک هفته میبایست حداقل دو بار دچار سرگیجه شده باشد که طول زمان آن حداقل 20 دقیقه باشد.
سنجش میزان عدم شنوایی : اودیوگرام یا شنوایی سنجی: این آزمایش مشخص میکند که تا چه حد از دست دادن شنوایی مرتبط با بیماری میباشد. ادیومتریست آوایی با درجات کم و زیاد ایجاد میکند، بیمار این آواها را توسط هدفن و یا گوشی مخصوص میشنود و مشخص میکند که آیا صدایی شنیده و یا نه و طول زمان آن را بیان میکند. این آزمایش تنها زمانی کارامد است که فرد بیمار دارای شنوایی نرمال و مناسب در یک گوش باشد تا بتوان مقایسه نمود. ادیومتریست ممکن است در مراحل اولیه کاملاً متوجه نشود زیرا ممکن است کم شنوایی موقتی باشد. این آزمایش همچنین مشخص میکند که مشکل کم شنوایی در داخل گوش اتفاق افتاده و یا مشکل از اعصاب حسی ای است که مرتبط به گوش داخلی و مغز هستند.
Posturography: این آزمایش مشخص میکند که کدام قسمت سیستم تعادلی دارای مشکل میباشد. در این آزمایش بیمار با وسیله ای مطمئن کنترل میشود و پا برهنه بر روی صفحهای قرار میگیرد و در وضعیتهای مختلف تعادل وی بررسی میشود.
وزوز و یا سنگینی گوش: کم شنوایی: بیمار باید توسط پزشک گوش و حلق وبینی معاینه شود تا تشخیص بیماری صورت بگیرد.
برخی بیماریها مانند عفونت گوش میانی و بعضی میگرنها میتوانند همین علایم را داشته باشند به همین سبب تشخیص بیماری سخت به نظر میرسد. زمانی یقیناً این بیماری به اثبات میرسد که از اولین حمله گذشته و مجدداً به شدت عود کرده باشد.
رژیم غدایی در بیماری منییر
برخی رژیمهای غدایی میتوانند از تجمع آب در بدن جلوگیری کنند و یا باعث کم شدن آن در بدن شوند. همانطور که میدانیم تجمع آب در بدن به سبب تشدید فشار در گوش داخلی ، بیماری منییر را تشدید میکند. بدین لحاظ باید موارد ذیل را مورد نظر داشت:
استفاده از وعدههای غذایی کوچکتر به جای غذاهای حجیم و زیاد در یک وعده. بهتر است به جای سه وعده از شش وعده غذایی استفاده شود.
استفاده بسیار کم از نمک: نمک موجب پر آبی در بدن میگردد، ابداً به غذاهای خود نمک اضافه نکنید و غذاهای آماده را کاملاً از برنامه زندگی خود حذف کنید.
کافیین: کافیین وزوز گوش را شدیدتر میکند. اگر کاملاً کافیین را از زندگی خود حذف کنید, علایم بیماری به تدریج رو به بهبود میرود.
سیگار: بررسی نشان داده است که افراد بیمار بعد از ترک سیگار علایم بیماریشان رو به بهبود رفته است.
استرس و نگرانی: محققین در حال بررسی این موضوع هستند که آیا استرس باعث این بیماری میگردد و یا بلعکس بیماری منییر باعث و علت استرس است. با این حال مشاهده شده که استرس کمتر علایم و نشانههای این بیماری را کمتر میکند. چنانچه استرس، نگرانی و افسردگی در زندگی شما بسیار بارز است بهتر است با پزشک خود مشورت کرده و داروهایی در زمینه کنترل آن دریافت کنید.
تزریق داخل گوش میانی: تزریق در گوش میانی میتواند حالت تهوع در فرد بیمار را کاهش دهد، این داروها فشار و تکرار سرگیجه را در فرد کاهش میدهد. برخی بیماران از استروتوییدها راضی به نظر میرسند هر چند ضعیفتراز جنتامایسین میباشد اما اثرات بهتری بر روی گوش دارد مانند دگزامتازون، این دارو میتواند از ناشنوایی که توسط این بیماری عارض میشود جلوگیری کند.
جراحی: جراحی میتواند اخرین انتخاب بیمار باشد در حالیکه از درمانهای دارویی مایوس شده باشد و یا اینکه شدت بیماری فرد را آزار دهد.